Pekin yönetiminin Evergrande sınavı

FINANSGUNDEM.COM – DIŞ HABERLER SERVİSİ

Dünyanın en borçlu gayrimenkul şirketinde felaket çanları çalmaya devam ediyor. Çin hükümeti Asya’nın Lehman Brothers’ı olmaya aday China Evergrande Group için şimdiden finansal danışmanlar atadı. Finansgundem.com’un derlediği bilgilere göre mali kayıtlarında 300 milyar dolardan fazla borcu olan ve 15 milyar dolar nakdi dahi olmayan Evergrande yeniden yapılanma süreci yaklaşırken zamana karşı yarışıyor. Bloomberg International’ın haberine göre şirket pazartesi günü yapması gereken kredi faizi ödemelerini gerçekleştiremeyecek.

Mali açıdan kendi kendini kısıtlayan Pekin hükümeti batmakta olan şirketleri kurtarma konusuna sıcak bakmıyor. Bununla birlikte Bloomberg yazarı Shuli Ren’e göre son birkaç ayda borçlu holdinglerin sorunlarını gidermek konusunda bir miktar uzmanlık kazandı. Anbang Group Holdings ve HNA Group’un yeniden yapılandırma süreci Ren’e göre acı verici derecede yavaş olsa da düzenleyiciler Lehman benzeri bir kriz istemedi. Küresel yatırımcıların en çok merak ettiği soru ise Çin’in aynı hamleleri Evergrande için de gerçekleştirip gerçekleştirmeyeceği. Ancak Ren bunun çözülmesi imkansız bir denklem olduğunu söylüyor.

Finans yazarına göre Evergrande’nin milyarder kurucusu Hui Ka Yan’ın en büyük sorunu Evergrande’nin devam eden sermayesinin bitmemiş büyük oranda bitmemiş projelerden olan envanterlere bağlı olması. 

Haziran ayı itibariyle şirketin envanter varlığı toplam varlıklarının yaklaşık %60’ına eşdeğerdi. Özellikle geliştirilmekte olan mülkler, üç yıl öncesine göre %54'lük bir sıçramayla 1,3 trilyon yuana (202 milyar dolar) kadar yükseldi. Bu durum Evergrande’nin öfkeli alacaklıların sokak protestolarıyla karşılaştığında, sunabileceği tek şeyin satılmayan daireler, mağaza vitrinleri ve otoparklar olduğunu açıklıyor. Zira şirketin nakdi yok.

Ren’in öngörülerine göre eğer Evergrande bu projelerin bir kısmını, nakit açısından zengin bir devlet kuruluşuna devredebilse, likidite krizi anında çözüme kavuşabilir. Bu sayede Pekin yönetimi de iflas etmek için fazla büyük olan bir şirketi yavaş yavaş küçültmek konusunda zaman kazanmış olur.

Ancak Evergrande’nin varlıklarına çok az sayıda talip çıkıyor. Finans yazarına göre Evergrande’nin varlık yönetimi projeleri üzerinden yatırımcılarına yaptığı en son uzlaşma teklifi de bunun nedenlerini gösteriyor: Şirketin envanter kalitesi gerçekten de çok zayıf. Yerel medya kuruluşu Caixin’e göre şirket yatırımcılarını kurtarmak için dairelerini %28 indirimli fiyat üzerinden sundu ve otoparkları da %52 indirimle dağıttı.

Evergrande’nin en büyük sorunu projelerinin çoğunun birinci sınıf gayrimenkuller olmaması. Habere göre 2020 itibariyle arazi alımlarının %57’si ile %31’i sırasıyla üçüncü ve ikinci sınıf şehirlerde gerçekleşti. Çin’de ev fiyatlarının hızla değer kazanmasıyla ve ev satışlarının düşmesiyle Ren’e göre Evergrande envanter taşıma konusunda her zamankinden daha zor bir zamanla karşı karşıya kalacak. Haziran ayı itibariyle şirket 3,5 yıldır bitmemiş projeleri satıyor. Şirketin geleceği daha da karanlık olabilir.

Söz konusu karamsar tablonun yanında Evergrande’nin ödemesi gereken bir sürü faturası da bulunuyor. Evergrande'nin banka kredileri ve tahvil meselelerine çok fazla odaklanılsa da firmanın tedarikçilerinin yanı sıra daire alıcılarına da milyarlarca dolar borcu var. (Çin’de yaygın bir uygulama gereği tüketiciler konutun inşasından önce konutların tam fiyat ödemesi yapabiliyor.)

Tüm bunların da ötesinde Evergrande yıllar içerisinde çalışanlarına, tedarikçilerine ve daire alışına servet yönetimi ürünlerini sattı. Finans yazarı bu türden ne kadar varlığın risk altında olduğu bilinmese de gerçek borcun çok daha yüksek olabileceğini belirtiyor. Habere göre 70 bin perakende yatırımcı bu varlıklara yatırım yapmış olabilir.

Sonuç olarak finans yazarı Evergrande’nin bütün varlıklarının serbest piyasalara aktarılması halinde en az %40 değer kaybedeceğini belirtiyor. Bir diğer deyişle Çin yönetiminin bitmeyen projeleri açık artırmaya çıkarması halinde Evergrande’nin tüm sermayesi yok olabilir. Ren bunun yerine küçük işletmelerin ve perakende kreditörlerin alacaklarını kurtarabilmek için Pekin’in kısmi bir kurtarma paketi hazırlaması gerektiğini belirtiyor. Zira ortak refah doktrinini uygulayacak şirketin temerrüde düşmesine izin verme ihtimali orta sınıf için iyi bir çözüm olmayacaktır.

Çinli gayrimenkul devinin son çırpınışları

Yeni bir emlak balonu mu oluşuyor?

Gerçek enflasyon tahminleri aşabilir