ABD'de beklenen resesyon neden hala gerçekleşmedi?

FINANSGUNDEM.COM - DIŞ HABERLER SERVİSİ

ABD’de uzmanların resesyon beklentisi bu yıl, geçen yılki kadar sıcak değil. Bunda, dirençli yapısını koruyan ekonominin büyük etkisi bulunuyor.

Finansgundem.com’un derlediği bilgilere göre, uzmanlar, yüksek enflasyon ve artan faiz oranlarının ABD'li hanehalkını korkutamamış olmasını, ABD ekonomisinin dirençli yapısının birincil nedeni olarak görüyor.

Ekonomiyi ayakta tutan tüketiciler oldu

MarketWatch’tan Jeffry Bartash’ın haberine göre, Amerikalı tüketicilerin geçen yıl artan faiz oranlarının ağırlığı altında ezileceği düşünülüyordu. Bunun yerine ekonomiye büyük bir destek sağladılar ve genel anlamda ekonomiyi resesyonun dışında tuttular. 2023 yılında perakende satışlardaki sağlıklı artışın da bu hikayeyi aydınlattığı gözleniyor.

Satışların, güçlü bir tatil alışveriş sezonuyla birlikte Aralık ayında arttığı görüldü. Yılın tamamında gelirler yüzde 5,6 oranında artış göstererek enflasyon oranının neredeyse iki katı seviyede ve tarihsel ortalamanın üzerinde gerçekleşti.

CIBC Economics'ten ekonomist Ali Jaffery, “2023 yılı muhtemelen Amerikan tüketicisinin dirençlilik yılı olarak anılacak ve bugünün fikir birliğini yıkan rapor, yılı bitiren son çeyreğin de bu tezle uyumluluk sergilediğini ortaya koyuyor” diyor.

Tüketim alışkanlıkları

Tüketim alışkanlıklarına bakıldığında, önemli olanın sadece insanların ne kadar harcadığı olmadığı ancak harcamaya hız kesmeden devam etmeleri olduğu görüldü. Bu durum, çoğu insanın çalıştığını ve işlerinde kendilerini güvende hissettiklerini de kanıtladı. Yani harcamaya devam ettiler ve bunun sonunda işsizlik 2023 yılı sonunda yüzde 3,7 ile çok düşük bir seviyede kaldı.

Daha yakından bakıldığında, ABD’li tüketicilerin gelirlerin büyük bir kısmını ihtiyaçlara değil isteklerine ayırdıkları gözlendi. Öncelikle Amerikalılar geçen yıl çok fazla dışarıda yemek yedi. Bu kategorideki satışlar 2023 yılında yüzde 11 oranında arttı. Ayrıca ABD’lilerin eğlence ve seyahat gibi diğer hizmetlere de çok para harcadıkları gözlendi.

Aynı hikaye mallarda da yaşandı. Örneğin Amazon gibi internet perakendecilerinin satışları geçen yıl neredeyse yüzde 10 oranında arttı. Araba satışları da toparlandı. Otomobil üreticileri, 2022 yılında hayal kırıklığı yaratan yıllık toplam 13,9 milyon adet satışın ardından geçen yıl 15 milyondan fazla araç sattı. Perakende raporu, otomobil satıcılarının gelirlerinin fiyatlardaki yüzde 1'lik artışa karşılık yüzde 10 oranında arttığını gösterdi. Amerikalılar ayrıca 2023 yılında çok sayıda kıyafet ve tüketici elektroniği de satın aldı.

Özetle, güçlü tüketici harcamaları ABD'yi yaygın olarak tahmin edilen resesyonun dışında tuttu. ABD’de hanehalkı harcamaları ekonominin üçte ikisini oluşturuyor.

Plante Moran Financial Advisors Baş Yatırım Danışmanı Jim Baird, “En azından şimdilik, tüketiciler ekonomiyi büyüme yolunda tutmak için üzerlerine düşeni yapmaya hem istekli hem de yetenekli görünüyor” diyor.

Hafif bir resesyon hala muhtemel mi?

Bir yıl önce çok az kişi bunu tahmin edebilirdi. 2023 yılı başlamadan önce ekonomistlerin çoğunluğu, Fed’in Faiz oranlarını yükseltmesinin, ekonomiyi resesyona sürüklemek için enflasyonu dizginleyeceğini bekliyordu. Ve birçok kişi hâlâ hafif bir resesyonun muhtemel olduğunu düşünüyor.

Diğerleri ise aynı fikirde değil. ABD'nin bir gerilemeden kaçınmasının bir diğer nedeni olarak güçlü iş gücü piyasasına işaret ediliyor. Çoğu insan çalışıyor ve işlerinde kendilerini güvende hissediyor. Yani harcamaya devam ediyor. İşsizlik ise 2023 yılı sonunda yüzde 3,7 ile çok düşük bir seviyede kalmaya devam etti.

Üstelik yavaşlayan enflasyon oranı, birkaç yıldır ilk kez gelirlerin fiyatlardan daha hızlı artmaya başlamasına olanak sağladı. Bu, hanelere biraz daha fazla harcama gücü verdi. Benzin fiyatlarının da geçen yıl keskin bir şekilde düşmesi de, Amerikalılara harcayacak daha fazla para kazandırdı.

Bu süreç ne kadar devam edebilir?

Bu süreçte işin doğası gereği bazı aksaklıklar da yaşandı. Yüksek faiz oranları iş yatırımlarını kısıtladı ve üreticilere zarar verdi. Hükümet harcamalarının da mevcut seyrini sürdürmesi mümkün gözükmüyor. Bunlar ekonomik büyümenin üç temel sütunundan ikisi olarak öne çıkıyor.

Ancak tüketiciler harcama yapmaya devam ettiği sürece şirketlerin çalışanları işten çıkarmak ve ekonomiyi düşüşe geçirmek için fazla bir nedeni olmayacağı varsayılıyor. Dolayısıyla ekonomik genişlemenin devam etme ihtimali oldukça yüksek kabul ediliyor. Fed Yetkilisi Chris Waller da yaptığı konuşmada, “Ekonominin mevcut gidişatını sürdürebileceğinden daha eminim” diyerek ABD ekonomisinin dirençli yapısını devam ettirebileceği noktasında iyimser bir tavır sergiliyor.

JPMorgan CEO'su ABD ekonomisi konusunda temkinli

JPMorgan: ABD ekonomisi dirençli olmaya devam ediyor

IMF Başkanı Georgieva'dan ABD ekonomisi yorumu

Moody’s Analytics’in Başekonomisti Zandi: ABD ekonomisi 2024'te iyi olacak

Tasarruflar tükeniyor, kredi kartı harcamaları artıyor