Şeker fiyatlarındaki aşırı yükselişi engelleme formülü

Şeker fiyatında yaşanan aşırı yükselişin, stokçuluk refleksini artırmasıyla birlikte, şekerin tüketicilere ve sanayicilere daha uygun fiyatla ulaştırılmasını sağlamak için çeşitli formüller deneniyor. Hüseyin Gökçe'nin Dünya'daki haberine göre, bu amaçla yaklaşık 3 aydır perakende satış noktalarına ‘Raf Fiyat Garantili’ ((RFG) sistemle nispeten ucuz şeker temin eden Türkşeker, 29 Aralık 2021 itibarıyla sanayiciye şeker satışını tamamen durdurdu. Türkşeker bünyesindeki 15 fabrika, elindeki tüm şekeri Türkşeker Tarım AŞ’ye satılacak.

Piyasada şeker fiyatında yaşanan yüksek oranlı artışın önüne geçmek ve tüketicinin şekere daha kolay ulaşımını sağlamak amacıyla geçilen sistemde, sanayici için ise C kotası şeker devreye sokulacak.

Geçtiğimiz hafta 30 Aralık’ta Resmi Gazete’de yayımlanan tebliğ ile 1701 Gümrük Tarife Pozisyonlu (GTP) şeker, ihracatı kayda bağlı ürünler listesine alındı. Başka bir ifade ile şekerin ihracatı resmi olmasa da fiili olarak zorlaştırılmış oldu.

Bu tebliğle eş zamanlı olarak, şekeri üretimde hammadde olarak kullanan ihracatçı sanayiciler için ise sadece ihracata konu olabilecek ürünleri kapsayan C kotası şeker ihraç kaydıyla satılacak.

Yerel esnafa 15 günde 10 çuval şeker

Türkşeker bünyesindeki şeker fabrikalarına gönderilen yazıda, şekerin ambalajlanarak market raflarına Raf Fiyat Garantili (RFG) olarak arz edilmesi, sistemin denetlenebilmesi ve halkın uygun fiyatta şekere erişebilmesi için alınacak önlemler sıralandı.

Buna göre 3 Ocak 2022’den (dün) itibaren şeker satışı sadece Türkşeker Tarım A.Ş.ye yapılacak. Ancak fabrikalar, sadece daimi müşterileriyle sınırlı olmak üzere küçük yerel esnafa 15 günde bir 10 çuval şeker satabilecek.

Bir süredir fabrika bazında sürdürülen RFG sisteminde de yeni siparişler alınmayacak ve gelen siparişler Tarım AŞ’ye yönlendirilecek.

Bu kapsamda fabrika hesaplarına daha önce yatırılan paralar Mali İşler ve Muhasebe Dairesi Başkanlığının bilgisi dâhilinde iade edilecek.

Tarım A.Ş talep edilen şekerin berelini ilgili fabrikaların hesaplarına peşin olarak yatıracak ve Tarım A.Ş tarafından firmalara gönderilen şekere ilişkin bilgiler ise fabrikalara da iletilecek.

Pazar payı yüzde 35

Özelleştirme sürecinin tamamlanmasının ardından TÜRKŞEKER’in elinde 15 şeker fabrikası kaldı. Türkşeker’in özelleştirme öncesi pancar kökenli şeker üretimindeki payı yüzde 65 olan iken bugün yüzde 35’e gerilemiş durumda. 2020-2021 döneminde 1 milyon 150 bin tonluk toplam şeker üretiminin 400 bin tonu TÜRKŞEKER bünyesindeki fabrikalar tarafından gerçekleştirildi. Türkiye’nin C kotası şeker üretimi ise 135 bin tonu TÜRKŞEKER olmak üzere toplam 435 bin ton olarak gerçekleşti.

Şeker ihracatı kayda bağlandı

Tarım Kredi Kooperatifleri'nin marketinde un ve şeker satışına sınırlandırma