Odey skandalı finans dünyası için milat olabilir

FINANSGUNDEM.COM – DIŞ HABERLER SERVİSİ

Standard Life Aberdeen’in bir dönem başkanlığını da yapan ünlü finans yöneticisi Gerry Grimstone geçmiş dönemde yaptığı bir açıklamada “Asla bir kişinin adını taşıyan bir fon satın almayın” tavsiyesinde bulunmuştu. Grimstone bu tür fonların risk kontrollerinin başarısız olma ihtimalinin daha yüksek olacağını söylemişti.

Financial News’in haberine göre, Oden Asset Management firmasındaki küresel finans piyasalarını sarsan taciz skandalı bu söyleyişi bir kez daha doğruluyor. Bu tür örnekler daha da fazla çoğaltılabilir. Neil Woodford ve yatırım firması Woodfort Investment Management da yatırımcılarını büyük kayıplara uğratmıştı. Yine de Crispin Odey’in dahil olduğu skandal çok daha farklı bir boyuttaydı.

FN haberine göre Grimstone’un kuralını biraz daha iyileştirmek mümkün. Habere göre asıl uyarı işareti bir isim taşıyan bir fona sahip olmaktan çok fon yönetimi şirketinin, kurucusunun ismini ne zaman aldığı olabilir.

Firma isminin neden problemlere sebep olduğunu anlamak oldukça basit. Yıldız bir fon yöneticinin hem hisse senedi toplaması hem de firmaya hakim olması sorun yaratabilir. Kurucuların firmayı kendi isimleriyle adlandırması aynı zamanda tehlike yaratabilecek derecede bir narsisizm göstergesi olabilir.

Kibir ve narsisizm bir noktaya kadar bir fon yöneticisinde veya kurumsal bir yönetimde rahatsız edici olmayabilir. Gerçekten de bu tür karakterler kaygan bir zeminin en tepesinde kendilerine yer bulma eğilimindedir ve doğru hisse senetlerini toplayabilmek için ihtiyaç duyulan cesarete sahiptir.

Ancak bugünün büyük şirketleri egoist karakterlerin haydutlaşması riskini kontrol etmek için yeterli kontrol ve denge mekanizmaları üretirler. Buna karşın küçük fon firmaları görece daha hafif bir denetimle yönetilir. Büyük firmaların katı kısıtlamalarından uzaklaşmak yıldız fon yöneticilerinin kendi işletmelerini kurması için başat sebeplerden biridir.

Finans yazarı David Ricketts, Woodford skandalı ile ilgili bir araştırmasında, “Uyum konusunda daha deneyimli insanlara sahip olsalardı, 'Hayır bunu yapamazsınız' diyebilirlerdi. Ancak işletmenin kendisi Neil'e bir şeyler yapma özgürlüğü vermek için kuruldu” diyor.

Finansgundem.com’un derlediği bilgilere göre benzeri bir durum Odey Asset Management’a ismini veren Crispin Odey için de geçerli. Financial Times’ın ortaya çıkardığı skandala göre, Odey’in 25 yıllık süre boyunca 13 farklı kadına cinsel saldırı ve tacizde bulunduğu iddia ediliyor. Taciz iddiaları nedeniyle kendi adını taşıyan firmadan kovulan Odey tüm suçlamaları reddediyor. Odey de Woodford’a benzer bir biçimde firmasında çok farklı şeyler yapabilme özgürlüğüne sahipti.

Londra finansının cinsiyetle ilgili suçları önleme konusundaki sicili oldukça zayıf. Ancak sırf adını taşıyor diye sıradan bir Finans firmasında bu tür davranışlardan yakayı sıyırma ihtimali de bir o kadar zayıf. Ancak Odey, Odey Asset Management’a o kadar fazla hakim oldu ki meslektaşlarının tacizlere son verme çabaları dahi yeterli olamadı. 2021 yılında firmanın yönetim kurulu taciz iddialarına karşı harekete geçtiğinde Crispin Odey kurulun tamamını işten çıkardı.

Crispin Odey’e karşı harekete geçmek zor olsa da büyük firmaların brokerları için böyle bir mazeret yok. FT’deki iddiaların manşetlerde yer bulmasıyla finans devleri Goldman Sachs, Morgan Stanley, JPMorgan ve diğer büyük isimler firmayla ilişkisini kesmeye başladı. Hatta bazı firmalar erken harekete geçmediği için eleştirilerin odağına girdi.

FN haberine göre taciz iddialarını birçok kişi biliyordu ancak hiçbiri kanıtlanamıyordu. Odey’in 2021’de cinsel saldırı suçlamalarından beraat etmesi de dikkat çekici bir unsurdu. Habere göre finans devleri Odey firmasında ortaya çıkanların ardından gelecekte de itibarlarını sarsabilecek firmalarda riskleri daha derinlemesine gözden geçirmeyi düşünebilir.

Yatırımcılar için de Odey örneği, etik sorunları olan firmaların gerçek finansal zararlara yol açma potansiyelini hatırlatıyor. Crispin Odey’e yönetimden el çektirilmesinin ardından firma Odey’in yönettiği bir dizi fonu kapatıyor. Bu devam etmek isteyen yatırımcılar için dahi büyük performans kayıplarına sebep olabilir.

Düzenleyici kurumlarsa çok ilginç sorularla karşı karşıya kalıyor. İngiltere Finansal Yürütme Otoritesi (FCA) iki yıldır Odey’deki “finansal olmayan suistimaller” konusu araştırdığını bildiriyor. 2021’de firma, FCA tarafından Crispin Odey’in kadın çalışanlara uygunsuz davrandığı gerekçesiyle uyarılmıştı. Odey’in sicili ve firma üzerindeki kontrol derecesi göz önüne alındığında FCA’in firmanın üst yönetiminden gerekeni yapmayı beklemeye devam etmesi gerçekten şaşırtıcı.

Bu tabloyu daha garip kılan şeyse Londra’nın güçlü isimlerin egemen olduğu küçük firmaların risklerine açık olması. FN haberine göre FCA’in ve özel yatırımcı platformlarının finans alanında aşırı dikkat gösterirken Odey örneğinde olduğu gibi cinsel taciz iddialarını ciddiye almaması soru işaretlerini de beraberinde getiriyor. Zira ciddiye alınmayan bu iddialar yatırımcılara reel kayıplar olarak geri dönüyor.

Tacizci fon yöneticisinin adını bile kazıyacaklar

Tacizci CEO’ya FCA soruşturması