Mortgage oranları düşse de konut piyasasındaki gerileme yıllarca sürebilir

FINANSGUNDEM.COM – DIŞ HABERLER SERVİSİ

Ağustos ortasından bu yana ilk kez düşen ipotek oranlarına rağmen, uzmanlar bu yıl konut piyasasını sarsan yüksek borçlanma maliyetlerinin en az bir yıl daha, hatta belki de önümüzdeki aylarda tavan yapacak enflasyona karşı Fed'in nasıl mücadele edeceğine bağlı olarak, belki daha da uzun bir süre sabit kalabileceği konusunda uyarıyor.

Altı haftadır yaşanan ilk düşüş

ABD merkezli mortgage şirketi Freddie Mac’in bildirdiğine göre, 30 yıllık sabit mortgage ortalama oranı geçen hafta itibariyle 4 baz puan düşerek yüzde 6.66'ya geriledi. Bu düşüş, yaşanan ekonomik belirsizlik sonrası altı haftadır yaşanan ilk düşüş olarak kayıtlara geçti.

Forbes’tan Jonathan Ponciano’nun haberine göre, düşüşe rağmen, mortgage devi Freddi Mac, oranların bir yıl önce yüzde 3'ün altında olduğu zamana kıyasla hala ‘oldukça yüksek’ kaldığını ve bunun da ortalama aylık ipotek ödemesini yüzde 56 artışla 840 dolara çıkaran artan konut maliyetlerine katkıda bulunduğunu belirtti.

İpotek oranları 2023’te yüzde 6’nın, 2024’te yüzde 5’in üzerinde kalacak

Finansgundem.com’un derlediği bilgilere göre, Wells Fargo’dan Ekonomist Charlie Dougherty ise paylaştığı notta, artan ipotek maliyetlerinin çoğunlukla Fed'in agresif sıkılaştırma kampanyasından kaynaklandığını ve merkez bankasının ipotek oranlarını doğrudan kontrol etmese de hamleleriyle, borçlanma maliyetlerinin dalgalanmasına neden olan on yıllık Hazine getirilerini etkilediğini belirtti.

Fed’in şahin tutumu, Dougherty'nin 2023 yılının dördüncü çeyreği boyunca ipotek oranlarının yüzde 6'nın üzerinde, yani bir yıl öncekinin iki katı seviyesinde kalmasını beklemesinin bir nedeni olarak öne çıkıyor. Dougherty, enflasyonun Fed'in faiz oranlarını düşürmesine izin verecek kadar düşmesi durumunda bile, ipotek oranlarının 2024 yılı boyunca muhtemelen yüzde 5'in üzerinde kalacağına inanıyor.

Finansman maliyetlerinin ağırlığı hissedilecek

Dougherty, altta yatan talep güçlü kalmaya devam etse de, özellikle işsizlik Fed'in enflasyon hedeflerine ulaşmasına yardımcı olacak şekilde arttıkça, konut faaliyeti üzerinde daha yüksek finansman maliyetlerinin önümüzdeki birkaç yıl içinde ‘belirgin şekilde’ ağır basacağı konusunda uyarıyor.

Sonuç olarak, Wells Fargo, mevcut ev satışlarının bu yıl yaklaşık 6,5 milyon olan zirve noktasından 2023 yılında, yıllık bazda 4,7 milyona düşeceğini öngörüyor. Wells Fargo, ayrıca, birçok ev alıcısı geçen yıl yüzde 5'in biraz üzerinde oranlarda yeniden ipotek yaptığından, konut arzının benzer şekilde ‘ürkütücü’ bir görünümle karşı karşıya olduğunu ve oranlar yüksek kalırken evlerini satma ihtimallerinin de düşük olduğunu söylüyor.

Ev fiyatlarında yüzde 5,5’lik düşüş

Öte yandan, Wells Fargo, alıcılar için olumlu görünen bir nokta olduğuna da değiniyor. Wells Fargo, konut piyasasındaki gerilemenin 2023 yılında ev fiyatlarının yüzde 5.5 oranında düşmesine yardımcı olacağını ve yüksek miktarda bölgesel değişkenliğin bazı pandemi etkisindeki sıcak noktaların fiyatlarını belirgin şekilde aşağı çekmesine katkı sağlayacağını belirtiyor.

Piyasada geçici soluklanma

Fed'in faiz artırımları konut piyasasını sert şekilde vursa da son veriler piyasada potansiyel ve belki de geçici bir soluklanma olduğunu gösteriyor. Ağustos ayında ev satışlarının ekonomistlerin beklemediği oranda yine arttığı görülüyor. Ancak veriler, talepteki kıtlık nedeniyle fiyatların düştüğünü de gösteriyor. İnşaat devi Suffolk Construction CEO'su John Fish, yaptığı açıklamada, ev satışlarındaki oynaklığın ‘bir resesyonun erken aşamalarında olduğumuzun olası bir göstergesi’ olduğunu ifade ediyor. Fish, yine de resesyonun ‘ne kadar uzun veya şiddetli olduğunu tahmin etmek için çok erken’ olduğunu da ekliyor.

Araştırma firması Pantheon Macro da ipotek oranlarının önümüzdeki birkaç hafta içinde muhtemelen 30 ila 50 baz puan düşeceğini tahmin ediyor ve ipotek oranlarının on yıllık Hazine getirilerini geciktirme eğiliminde olduğuna da dikkat çekiyor.

ABD'de mortgage faizleri 16 yılın zirvesinde

ABD'de mortgage faizi rekor seviyelerde

ABD'de mortgage faizi 14 yılın zirvesinde

ABD'de mortgage Faiz oranları 2008'den beri ilk kez %6'yı aştı

ABD'de ikinci mortgage krizi mi?