'Köy yumurtası hilesi'ni bitirecek uygulama başlıyor

Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığınca, 2014 yılında Türk Gıda Kodeksi Yumurta Tebliği'nde yapılan değişiklikle doğrudan insan tüketimine veya gıda sanayisinin kullanımına sunulan "A sınıfı" yumurtalar için damgalanma şartı getirildi. Bu kapsamda, yumurtaların işletme ve kümes numarası yumurta kabuğuna damgalanmaya başlandı.

Geçen zamanda yumurta etiketlerinde yer alan "organik yumurta", "köy yumurtası", "doğal yumurta", "serbest gezen tavuk yumurtası" gibi farklı ifadelerin hem tüketiciyi yanılttığı hem de üreticiler arasında haksız rekabete yol açtığı belirlendi.

Üretici ve tüketicilerden çok sayıda şikayet gelmesi üzerine harekete geçen Bakanlık, 24 Kasım 2017'deki tebliğ değişikliğiyle "yetiştirme metodu kodu"nun işletme ve kümes numarasıyla birlikte yumurta kabuğuna damgalanması zorunluluğunu getirdi. Böylece, AB uygulamalarına da uyum sağlandı.

İşletmeler açısından tanınan geçiş süreci 16 Nisan'da dolacak. Pazartesi gününden itibaren market raflarında yer alacak yumurtalarda yetiştirme metodu kodu yer alacak.

Uygulama göre, "A sınıfı" yumurtada yetiştirme metodu kodu, işletme ve kümes numarası kolayca görülebilir, okunaklı ve en az 2 milimetre yükseklikte olacak şekilde yumurta kabuğuna damgalanacak.

Kodların anlamları
Yumurta yetiştiriciliği 4 grup altında toplanırken, yetiştirme metodu kodu, işletme ve kümes numarası önüne belirlenen rakamlarla kodlanacak.

Buna göre, "0" kodu organik yetiştiricilik, "1" kodu free range (açık dolaşıma erişim) yetiştiricilik, "2" kodu kümeste kafessiz yetiştiricilik, "3" kodu da kafesli yetiştiricilik için verilecek.

Örneğin, Ankara'da organik yumurta yetiştiriciliği yapan bir işletme için "0TR060000060000-01" damgası basılacak.

Pazartesi gününden itibaren, yetiştirme metodu kodu, işletme ve kümes numarası yazılmamış "A sınıfı" yumurtalar toptan veya perakende olarak satışa sunulamayacak. Tüketicileri bilgilendirme adına yetiştirme metodu kodu, yumurtanın etiket bilgilerinde "0: Organik yetiştiricilik" şeklinde açıklanacak.

Uygulamanın başlamasıyla tüketiciler, aldıkları yumurtanın yetiştirme metodu hakkında çok açık bilgi sahibi olacak.

Yumurta kodu denetimleri başlıyor
Bakanlık yetkililerince pazartesi gününden itibaren bu kapsamda denetimler yapılacak. İşletmelerin yanı sıra marketlere de denetime gidilecek. Bakanlıkça, market raflarındaki yumurtaların kodlarına ve işletmelerdeki yetiştirme koşullarına bakılarak, kod numarasıyla uyum aranacak.