İş dünyası büyüme verilerini değerlendirdi

MÜSİAD Genel Başkanı Abdurrahman Kaan’ın, TÜİK’in açıkladığı 2020’nin tamamı ve dördüncü çeyrek büyüme rakamlarıyla ilgili yaptığı yazılı açıklama şöyle;

Yakın tarihin en zorlu ekonomik süreci olarak Kovid-19, 2020 yılı genelinde küresel ekonominin daha önce yaşadığı hiçbir krizle kıyaslanamayacak kadar büyük bir belirsizlik ortamı oluşturmuştu. Hatırlayacağımız üzere 90’lı yıllarda Körfez Savaşları; 2000’li yıllarda 11 Eylül Olayları, Irak Savaşı ve nihayet 2008 Finans Krizi; 2010’lara gelindiğinde ise Brexit ve Ticaret Savaşları ile yüzleşmek zorunda kalan küresel ekonomi, böylece 2020’li yıllara da Kovid-19 kriziyle başlamış oldu. Bu süreçte küresel sistem hem arz hem de talep yönüyle büyük bir şoka girerken; sermaye, mal ve insan hareketliliği neredeyse durma noktasına gelmişti. 

Böylesi zorlu bir dönemde Türkiye ekonomisinin pozitif büyüme trendini sürdürerek yıl genelinde %1,8 oranında büyümesini, takdire şayan bir performans olarak değerlendiriyoruz. 

Aynı zamanda yılın son çeyreğinde %5,9 oranında büyüyen Türkiye ekonomisi, G20 ülkeleri içerisinde 2020 genelinde Çin’le birlikte pozitif büyümeyi başaran tek ülke olmuş ve bu zorlu süreci en az hafif hasarla atlatan ülkelerin başında yer almaktadır. 

Elbette söz konusu büyüme performansımızın sürdürülebilir bir niteliğe kavuşabilmesi için, önümüzde uzun ve zorlu bir yol bulunmaktadır. Bu süreçte Kovid-19’la mücadeleyi oldukça dikkatli bir biçimde sürdürerek, ekonomik aktivitedeki canlılığı muhafaza etmeliyiz. 

MÜSİAD olarak önümüzdeki dönemde, bugüne kadar üretim-ticaret-yatırım üçgeninde göstermiş olduğumuz çabanın üzerine çıkmamız gerektiğine inanıyoruz. 

Bu bağlamda yılın son çeyreğinde hanehalkı tüketiminde gözlenen %8,2’lik artışı ve yatırımların %10,3 oranında genişlemesini memnuniyetle karşılıyoruz. Bununla birlikte 2021 yılında net dış talebin büyümeye daha fazla katkı verebilmesi için, ihracata yönelik imalat üretimine mutlaka ağırlık vermemiz gerektiğini yineliyoruz. 

Yılın son çeyreğinde %10,3 oranında genişleyen sanayi sektörü ve %10,5 oranında büyüyen imalat sanayiinin, büyümenin lokomotifi olma niteliğini 2021 yılında da sürdüreceğini temenni ediyoruz. Zira her fırsatta dile getirdiğimiz gibi büyük bir üretim üssü olmaya aday olan Türkiye’nin muadili olan ülkelerle kıyaslandığında en büyük avantajı, mevcut imalat potansiyeli ve esnek üretim kapasitesidir. Bu potansiyeliyle ülkemizin; 2021 yılı ve sonrasını kapsayan dönemde, birbiriyle uyumlu para ve maliye politikalarının da itici gücüyle, pozitif büyüme performansını artırarak sürdüreceğine inanıyoruz.

Türkiye 2020 yılı büyüme rakamları açıklandı

DEİK - NAİL OLPAK

Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) Başkanı Nail Olpak, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan 2020 yılı dördüncü çeyrek büyüme rakamları ile ilgili yazılı bir değerlendirme yaptı.

Olpak değerlendirmesinde şunları ifade etti:

“Tüm dünyayı etkisi altına alan pandemi, herkesin planlarını alt üst etti. Sürecin başında endişeliydik çünkü çok belirsizlik vardı. Ama dönüp baktığımızda endişelerin bir kısmı hala devam etse de, çok hızlı bir adaptasyonla ekonomimizi ayakta tutmanın yollarını aradığımızı ve koşulların elverdiği ölçüde de başarı sağladığımızı görüyoruz. 

Elbette etkilendik ve salgın nedeniyle olumsuzluklar yaşadık. Ama bunun yanı sıra, salgına rağmen sanayide yükselen potansiyelimizin, yerli üretim gücümüzün ve sürece hızla adapte olma kabiliyetimizin önemini bir kez daha gördük.

2020 içinde yaptığımız açıklamalarda, 2020 yılını bazı kuruluşların eksi yüzde 5 tahminine rağmen yüzde 1’in üzerinde pozitif bir büyümeyle kapatmayı beklediğimizi söylemiştik. Bugün açıklanan 2020 yılı büyüme verileri pandemiye rağmen büyüdüğümüzü ortaya koydu. 

Pandemi sürecinde büyüyen nadir ülkelerden biri olduk. Yıllık büyümemiz yüzde 1,8 oldu. 2020 yılı son çeyrek büyümemiz de yüzde 5,9 oldu.

2020 yılının tamamına bakıldığında GSYH bileşenleri açısından en hızlı artış yatırımlar tarafında yaşandı. Buna göre yatırımlar yüzde 6,5 büyüdü. Yatırımların büyümesi, tarım ve sanayi sektöründe büyüme son derece önemli ve sevindirici. Makine ve teçhizat yatırımlarında 2020'de yıllık büyüme yüzde 21'i aştı.

2020'nin son çeyreğinde ise makine ve teçhizat yatırımları bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 38,7 arttı. Makine ve teçhizat yatırım harcamaları yıllık artışı %38,7 ile son 9,5 yılın en yüksek seviyesinde kaydedildi ve gelecek dönem üretim faaliyetleri için pozitif sinyal verdi.Elbette her şey toz pembe değil. Küçük esnaf ve hizmetler sektörü başta olmak üzere, turizm, eğitim, ulaşım, lojistik ve inşaat sektöründe sorunlar var. Özellikle geniş kesimleri etkileyen sektörlere odaklı çözüm ve desteklere devam etmemiz gerekiyor.

2021 yılı ülkemiz ekonomisi için beklentilerimizi değerlendirecek olursak; dengeli iç talep ve güçlü dış talep katkısıyla büyümenin 2021 yılında iyi bir sıçrama yapması beklenmektedir. Bu çerçevede 2021 yılı büyümesinin dünya çapında olağanüstü bir gelişme yaşanmazsa yüzde 5 seviyesinin üstünde olabileceğini öngörüyorum.

Ekonomik aktivite üzerindeki en büyük risk hiç kuşkusuz salgının seyri ve buna ilişkin alınan tedbirler olacak. 2020’nin son ayında aşı ile ilgili umutların artmış olması, 2021 yılına daha olumlu bakmamızı sağlıyor.” 

İTO - ŞEKİP AVDAGİÇ

İstanbul Ticaret Odası (İTO) Başkanı Şekib Avdagiç, büyüme rakamlarına ilişkin yaptığı değerlendirmede, "Büyümede lokomotif, imalat sanayii oldu. Yeni tip koronavirüs (Kovid-19) yılında ekonomisi de diri çıkan ülke olmak ne kolay ne de azımsanacak bir başarıdır." ifadelerini kullandı.

Avdagiç, yazılı açıklamasında, Türkiye ekonomisinin 2020 büyümesini değerlendirdi. Türkiye'nin 2020 yılında Çin'le birlikte G-20 ülkeleri içinde büyüme gösterebilen iki ülkeden biri olduğunun altını çizen Avdagiç, "İmalat sanayi ürünlerine tüm dünyada artan talebi Türk iş dünyası iyi değerlendirdi. Bu süreç gösterdi ki özel sektörümüz Türkiye için çok önemlidir. Özel sektörün ayakta kalması, Türkiye'nin ayakta kalması demektir." ifadelerini kullandı.

Hem yıllık hem çeyreklik bazda en yüksek artışın makine ve teçhizat yatırımlarında yaşanmasının, gelecek için umut verdiğini aktaran Avdagiç, bunun gelecekteki talebe hazırlık yapıldığının, ihracat kapasitesinin de artacağının işareti olduğunu bildirdi. 

Türkiye ekonomisi Kovid-19 başlangıç yılı 2020'de bile yüzde 1,8 büyüyerek, 1 Haziran'da başlayan normalleşme adımlarını katma değere çevirebildiğini ispat etti. OECD'de birinci sıradayız. Büyümede lokomotif, imalat sanayii oldu. Kovid-19 yılında ekonomisi de diri çıkan ülke olmak ne kolay ne de azımsanacak bir başarıdır.

İTO Başkanı Avdagiç, geçen yılın dördüncü çeyreğindeki yüzde 5,9'luk yüksek büyümenin çok değerli olduğunu belirtti.

Faizlerin yükselmeye başladığı, salgın tedbirlerinin sıkılaştığı bir dönemde Türkiye'nin üretimden vazgeçmediğinin altını çizen Avdagiç, şu değerlendirmelerde bulundu:

İmalatçılarımız var güçleriyle fedakarca çalıştı. Perakendecilerimiz hizmet vermeye devam etti. İş insanlarımız ve girişimcilerimiz hızla duruma uyum göstererek e-ticarette de dünyadaki en hızlı büyümelerden birine imza attılar. Öte yandan 1.219 ürünün daha, öncelikli yatırım listesine alınmasını memnuniyetle karşılıyoruz. Bu düzenleme önümüzdeki dönemde yatırım şevkini artıracaktır. Bu büyüme rakamını yakalayan iş dünyamızın konsantrasyonun aynen devam etmesi gerekiyor. Bu çerçevede, yatırım ve üretim maliyetini doğrudan etkileyen kredi maliyetlerini makul seviyede tutmalıyız. Türkiye doğru yere odaklandığında her türlü sorunun üstesinden gelebiliyor.

Normalleşme sürecinin ekonomiyi canlandırdığını belirten Avdagiç, "Normalleşme bize iyi geliyor. Türkiye, 2021’de de güçlü büyümesini sürdürmek için bugün kabine toplantısından gelecek yeni normalleşme adımlarını can kulağıyla dinleyecektir."  ifadelerini kullandı.

'2020'yi büyümeyle kapatan nadir ülkelerden olduk'

TOBB - RIFAT HİSARCIKLIOĞLU

Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, 2021 ve sonrasında büyümenin sürdürülebilir olması için var güçleriyle çalışacaklarını bildirdi.

Hisarcıklıoğlu, Twitter hesabından 2020 yılı büyüme rakamlarına ilişkin paylaşımda bulundu.

Türkiye ekonomisinin salgın koşullarına rağmen 2020'de yüzde 1,8 büyüdüğünü aktaran Hisarcıklıoğlu, "G-20'de Çin'den sonra ikinci sıradayız. 2021 ve sonrasında büyümenin sürdürülebilir olması için de var gücümüzle çalışacağız. Kapalı iş yerlerinin açılmasına yönelik müjdeler de iş dünyasının umutlarını artıracaktır." ifadesini kullandı.