Çağımızın finansal hastalığı: Para huzursuzluğu

FINANSGUNDEM.COM – DIŞ HABERLER SERVİSİ

Bugünlerde kendinizi başkalarıyla karşılaştırmak oldukça zor. Başkalarının ne yaptığına, neleri satın aldığına hiç bu kadar fazla şahit olmamıştık. iPhone’u olan herkes “Arkadaşlarımı Bul” özelliği sayesinde diğer arkadaşlarını takip edebiliyor. Instagram’sa başkalarının tatillerini kıskanmak için harika bir ortam. Snapchat üzerinden hayatta neleri kaçırdığınızdan endişelenebilir veya LinkedIn aracılığıyla başkalarının kariyerlerine kolayca imrenebilirsiniz.

Sosyal medyanın oluşturduğu tüm bu birleşik güçler başarılı yetişkinlerin bile zarar görmesine sebep oluyor. Fortune’un haberinde yer alan, Intuit Credit Karma’nın yakın zamanda gerçekleştirdiği bir ankete göre Z ve Y kuşağının neredeyse yarısı (%45) zengin olma fikrine takıntılı. Daha da kötüsü bu hedefin ulaşılmaz görülüyor olması. Ankette Z kuşağı katılımcılarının %48’i Y kuşağınınsa %59’u finansal olarak hedeflerinin gerisinde kaldığını düşünüyor.

Bu saplantı ve sonucunda doğan yetersizlik hissi insanların gerçek mali durumlarını gözden kaçırmalarına sebep oluyor ve Intiut Credit Karma’nın “para huzursuzluğu” olarak adlandırdığı bir durumla sonuçlanıyor. Araştırma şirketinin "kişinin yanlış kararlar vermesine yol açabilecek çarpık bir mali görüşe sahip olması" şeklinde tanımladığı bu kavram, gerçekte finansal açıdan iyi durumda olan insanlar da dahil olmak üzere, her düzeyde finansal istikrara sahip insanlar arasında ortaya çıkıyor.

Para huzursuzluğu ile mücadele ettiğini itiraf eden anket katılımcılarının yaklaşık %40’ı en az 10 bin dolar birikimleri olduğunu söylüyor. Bu katılımcıların %23’ünün birikimleri ise 30 bin doların üzerinde Credit Karma ABD’de 5 bin doların üzerinde medyan tasarruf bakiyesi olanları mali açıdan iyi durumda olarak gösteriyor.

Anket bu huzursuzluğun mental sağlık üzerinde zararlı etkilere sebep olduğunu da ortaya çıkardı. Huzursuzluklarını itiraf eden katılımcıların %69’u hiçbir zaman zengin olamayacaklarına ikna olmuş durumda ve %95’i bu takıntılarının finansal durumlarında negatif etki yarattığını söylüyor. Para huzursuzluğu bireyleri tasarruf etmekten, bir ev satın almaktan veya yatırım yapmaktan alıkoyuyor. Bireyler bunun yerineyse aşırı harcama yapıyor ve hatta ek borç yüklerinin altına giriyor.

Para huzursuzluğunun bu kadar belirgin olması şaşırtıcı da değil: Finansal istikrar, bazı Y kuşağı üyeleri ve özellikle Z kuşağı için hiç bu kadar ulaşılmaz olmamıştı. Konut fiyatlarının tarihi derecede yükseldiği, bir veya iki kez mali krizin etkilerine maruz kalındığı, rekor derecede yükselen enflasyon dönemlerinin yaşandığı ve çocuk bakım maliyetleri balonlaştığı ekonomik ortam tarafta dururken 40 yaş altı çalışanlar bu yükü asgari ücretle omuzlamak zorunda kalıyor. Dolayısıyla herhangi bir miktarda servet inşa etmek de neredeyse imkansız hale geliyor.

Ancak bu gerçek sorunlar ortada dururken çalışanların ihtiyaçlara yönelik duyguları ve değerleri sürekli olarak çarpıtılıyor. 2023 Bankrate anketine göre, ortalama bir Amerikalı, finansal açıdan rahat hissetmek için yılda 233.000 dolar kazanması gerektiğini düşünüyor. ABD Nüfus Sayım İdaresi’nin rakamlarına göreyse 2021 yılında tam zamanlı bir çalışanın servet sahibi olarak hissetmesi için 75.203 dolar kazanması yeterliydi. Bu Bankrate anketindeki katılımcılarının finansal refah için beklentilerinin %310 daha fazla olduğunu gösteriyor. Ayrıca anket katılımcıları servet sahibi olarak hissetmek için yılda 483 bin dolar kazanmaları gerektiğini düşünüyor.

Bankrate Kıdemli Ekonomi Analisti Mark Hamrick raporda, finansal refahın bir yandan aylık harcamalara ayak uydururken diğer taraftan da ara sıra lüks için para harcama yeteneği ile tanımlandığını belirtiyor. Hamrick, "İnsanlar genellikle 'zengin' olma kavramı hakkında hayal kurar, ancak çoğunluğu olduklarından biraz daha iyi geçinmeyi arzular” ifadelerine yer veriyor.

Başkalarına değil kendi bütçenize bakın

Credit Karma’da tüketici finans uzmanı olan Courtney Alev para huzursuzluğunun komşulara ayak uydurmaya çalışmanın bugünkü versiyonu olduğunu söyledi. Alev, “Pek çok insan mali durumlarını gözden geçiriyor ve kendilerini akranlarıyla, sosyal medyadaki insanlarla ve hatta ünlülerle karşılaştırıyor. Bu da yetersizlik duygularını ortaya çıkarıyor” dedi.

Finans uzmanı para huzursuzluğundan kurtulmanın tek yolunun somut verilere güvenmek olduğunu söyledi. Alev kendi mali durumunuzu yakından takip etmenizi, hedeflerinizi değerlendirmek için ve bu hedeflere doğru ilerlemek için gerçekçi bir plan yapmanızı tavsiye ediyor. Ayrıca başkalarının mali durumu ile kendinizi karşılaştırmayı da en aza indirmeniz de tavsiyeler arasında. Zira mali durumu sosyal medyada çok iyi görünen birçok kişi genellikle gizli borç yüklerinin altında yaşıyorlar.

Touchdown Money'nin kurucusu Scott Lieberman, GoBankingRates'e verdiği demeçte,” Sosyal medya ve ünlü takip etme kültürü para huzursuzluğunu şiddetlendirebilir. Zira para harcayarak göz alıcı hayatlar yaşayan insanların görüntülerini görüyoruz. Ama yine de bu parayı nasıl bulduklarını ve ne kadar borç biriktirdikleri konusunda gerçeği bilmiyoruz” ifadelerine yer verdi.

Zenginliğin gerçek yolu gösteriş mi?

Acil durumlar için kara gün akçeniz var mı?

10 bin dolarla zengin olunur mu?