BoJ'un 17 yıl sonra ilk kez faiz artırması bekleniyor

Dünya çapında önde gelen merkez bankaları, salgın sonrasında artan enflasyonu kontrol altına almak için faiz artışlarına yönelirken, Japonya Merkez Bankası (BoJ) ise ultra gevşek para politikasını sürdürdü. Japonya'da güçlü ücret artışlarına dair işaretlerin ortaya çıkmasıyla birlikte, BoJ'un Şubat 2007'den bu yana ilk faiz artışını ve negatif politika faizinden vazgeçmeyi düşündüğü fiyatlanmaya başladı. BoJ'un enflasyonla mücadele etme isteği ve fiyat istikrarını sağlama çabaları, negatif Faiz oranlarının terk edilme olasılığına işaret ediyor. Bu nedenle, gözler BoJ'un 18-19 Mart tarihlerinde yapılacak olan para politikası toplantısına çevrildi. Bazı analistler, BoJ'un gelecek hafta politika değişikliği yapabileceğini öngörse de, bankanın, sendika ve işverenler arasındaki ücret görüşmelerini değerlendireceği ve faiz artışını nisan ayında gerçekleştirebileceği ihtimalini değerlendiriyor.

Japonya'nın negatif faiz politikası

Japonya Merkez Bankası (BoJ), negatif faiz uygulayan tek merkez bankası olarak bilinir ve büyük parasal genişlemenin sembolüdür. BoJ, yılda sekiz kez para politikası toplantısı yapar ve ekonomik görünümü belirli aralıklarla günceller. Ülkede çekirdek enflasyon yüzde 2 hedefini aşmasına rağmen, BoJ aşırı gevşek para politikasını sürdürmektedir. Uzun süredir negatif faiz oranları, bankaların karlılığını etkileyerek borç verme kapasitesini ve yatırımları kısıtlamaktadır. Kalıcı negatif faiz oranları, yenin değer kaybetmesi endişelerine neden olmakta ve tüketici ile yatırımcı güvenini risk altına sokmaktadır. BoJ, borçlanmayı, harcamaları ve sağlıklı fiyat artışını teşvik etmek amacıyla eksi yüzde 0,1 faiz oranını Şubat 2016'dan beri uygulamaktadır. Ancak, son zamanlarda BoJ, negatif faiz politikasını sona erdirme yolunda adımlar atmıştır. Son toplantısında politika faizini sabit bırakan BoJ, getiri eğrisi kontrolü rejiminde değişiklik yapmamıştır. BoJ Başkanı Kazuo Ueda, para politikasının şimdilik son derece gevşek kalacağını ve gelecekteki faiz artışlarının ılımlı olacağını belirtmiştir.

BoJ'un negatif faiz politikasını sonlandıracağı fiyatlanıyor

Japon hisse senetlerindeki artış, yenin dolar karşısında güçlenmesi ve ülkenin 10 yıllık devlet tahvili faizinin üç ayın en yüksek seviyesine ulaşmasıyla son dönemde yavaşladı. Yüksek enflasyon, güçlü sermaye harcamalarına rağmen iç talebi ve özel tüketimi kısıtlamakta ve hassas bir büyüme dengesi için risk oluşturmaktadır. Geçen yılın son çeyreğinde, Japonya ekonomisi bir önceki çeyreğe göre yüzde 0,1, yıllık bazda ise yüzde 0,4 büyüme kaydederek teknik resesyondan "kıl payı" kurtuldu. Ocak ayında Japonya'da Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE), yıllık bazda yüzde 2,2 artarken, çekirdek TÜFE yüzde 2 artış gösterdi. Bu, enflasyonun beklentilerin üzerinde gelmesiyle birlikte BoJ'un negatif faiz politikasını sonlandırabileceği beklentilerini artırdı. Şubat ayında enflasyonun daha da hızlanması ve BoJ'a negatif faiz oranlarını sonlandırmak için alan sağlaması bekleniyor.

BOJ ücret müzakerelerini bekliyor

BoJ Başkanı Kazuo Ueda, ücret müzakerelerinin negatif faiz oranlarının sonlandırılma kararında kritik bir rol oynayacağını belirtti. Banka yetkililerinin ve büyük şirketlerin son dönemdeki olumlu yorumları, işçi sendikalarının da bu yıl önemli ücret artışları konusunda anlaşmaya varmasına yol açarak politika değişikliği beklentilerini artırdı. BoJ'un negatif faiz politikasını sonlandırmasının ardından, enflasyona göre ayarlanmış reel ücretlerin etkisini değerlendirmek için bekleyip görmeye yönelik bir yaklaşım benimseyeceği öngörülüyor. Negatif faiz oranlarından vazgeçilmesi durumunda Japonya'nın 10 yıl vadeli devlet tahvili faizinde yüzde 1 tavanını koruma politikasının da değişeceği düşünülüyor. BoJ'un negatif faiz politikasından çıkması, sadece yerel şirketler ve hane halkını değil, aynı zamanda küresel para akışını da etkileyebilir.

Ücret artışları neden önemli?

BoJ'un 19 Mart'ta vereceği temel faiz oranı kararında, güçlü ücret artışlarının uzun süredir uygulanan sıfır faiz politikasından ayrılmanın önemli bir ön koşulu olduğu vurgulanıyor. Daha yüksek ücretlerin satın alma gücünü artıracağı ve enflasyonu daha sürdürülebilir hale getireceği düşünüldüğü için ücret eğilimlerine odaklanılıyor. Japonya'da 33 yılın en yüksek seviyesindeki ücret artışları, BoJ'un negatif faiz oranlarını sonlandırma yönünde hareket etme olasılığını artırıyor. Analistler, enflasyonun uzun bir süredir BoJ'un yüzde 2 hedefinin üzerinde seyretmesi ve sürdürülebilir ücret artışları nedeniyle merkez bankasının politika değişikliğine gitmesini bekliyor. Ayrıca, ülke basınında BoJ'un gelecek haftaki para politikası toplantısında negatif faiz oranlarını sona erdirmek için hazırlık yaptığına dair haberler yer alıyor.

Ücret anlaşmaları BoJ'un kararını etkileyebilir

BOJ Başkanı Ueda: Yüzde 2 hedefini başarma noktasında değiliz

Shimizu: BOJ zamanı geldiğinde parasal genişlemeyi gözden geçirecek