Bankacılık sektöründe rekabeti stablecoin’ler getirecek

FINANSGUNDEM.COM - DIŞ HABERLER SERVİSİ

Son dönemde stablecoin’lerin ve stablecoin’leri piyasaya sürenlerin karşı karşıya kaldıkları eleştirilere rağmen, bu sektörün büyümesinde sıklıkla göz ardı edilen faydalar da var. ABD hükümetinin en üst seviyelerinden dahi eleştiriler geliyor olsa da, stablecoin’ler ABD’de her siyasi görüşün desteklediği bir alan olarak da öne çıkıyor. ABD’nin bankacılık sektöründe rekabetin giderek azalması bunun nedenleri arasında.

Bu tür bir sektör düzeni on milyarlarca dolarlık işlem ücretlerini ortaya çıkarırken, milyonlarca ABD’li için bankacılık seçeneklerini azaltıyor. Aynı zamanda sektörde rekabetin olmaması, ilerleyen dönemlerde ABD’yi dezavantajlı bir konuma getirecek. Stablecoin’ler kripto varlık ekosisteminin hızla büyüyen ve dönüşen bir alanı. Ancak bu çerçevede hangi tür stablecoin’lerden bahsedildiğini de belirlemek gerekiyor.

Kağıt üzerinde stablecoin’ler herhangi bir varlığa sabitlenebiliyor ya da herhangi bir varlık tarafından desteklenebiliyor olsa da, bu tartışmanın odak noktası olan stablecoin’lerin ödeme aracı olarak kullanılması, dolara sabitlenmiş olan stablecoin’leri merkezine alıyor. Değeri dolara sabitlemiş ve dolar benzeri hareketler göstermesi beklenen bir kripto varlık üretmek gereksiz görünebilse de bu görüşün gözden kaçırdığı noktalar da var. İşte stablecoin ödemelerinin fayda sağlayabileceği alanlar.

Bankacılık sektöründe rekabet

Özel bir kurum tarafından piyasaya sürülmüş bir stablecoin’in ya da dolara sabitlenmiş bir dijital merkez bankası para biriminin (CBDC) yaygın kullanımı ve entegrasyonundan önce değerlendirilmesi ve çözüme kavuşturulması gereken riskler ve diğer unsurlar var. Bununla birlikte, ABD’nin bankacılık sektöründe yapıcı bir rekabetin bulunduğunu söyleyebilecek kişi sayısı oldukça az.

Forbes’un haberine göre en büyük beş ABD bankası yaklaşık %40 pazar payına sahip ve aynı zamanda yönetim altındaki varlıklar, çalışan sayısı ve benzeri konularda “ortalama” bir bankayı ezici bir güçle geride bırakıyor. Stablecoin’lerin devreye girmesinin yaratacağı rekabet, ABD hükümetinin onayı altındaki kurumlardan dahi gelse, bankacılık sektöründe sağlıklı bir rekabetin oluşmasını sağlayabilir. Çalışanlar, sermaye ve ilgi inovatif, yaratıcı ve dinamik kurumlara yönelirken, bu kaynaklarla birlikte yepyeni fikirler de ortaya çıkabilir.

Tepeden inme bir düzenleme yerine, serbest pazar rekabeti, bankacılık sektöründeki rekabeti artırmak için kilit unsur olabilir.

Daha erişilebilir bir bankacılık sistemi

Bankacılık sektöründe tekraren karşımıza çıkan risklerden bir tanesi de bankacılık ücretleri ve bankacılık hizmetlerine erişimde eşitsizlik. Milyonlarca ABD’li bankacılık sisteminin ve ilişkili hizmetlerin dışında bırakıldığı takdirde, gelir eşitsizliğinin de ortadan kaldırılması mümkün değil. Hayatın her alanında dönüşümü beraberinde getiren dijitalleşmenin kaçınılmaz yanlarından biri olan online bankacılığa geçiş, “bankacılık çölleri” oluşturdu. Bankacılık çölleri, yaklaşık 16 km’lik bir alanda herhangi bir banka şubesinin bulunmadığı bölgelere verilen isim.

finansgundem.com'un derlediği bilgilere göre ABD Merkez Bankası (FED) New York şubesinin yaptığı bir araştırmaya göre, bankacılık çölleri en çok bankacılık hizmetlerine erişim sağlayamayan kişileri etkiliyor. Bunlar arasında kırsal kesimde yaşayanlar ve ileri yaştaki kişiler yer alıyor. İnternete erişimin de eşitsiz olmasıyla bir araya geldiğinde bu durum modern finansal hizmetlere erişimde kırılması güç bir kısır döngü yaratıyor.

Kripto para işlemleri geçmişten bugüne erişilebilirliği artırdığını kanıtladı. Bununla birlikte şeffaflık, daha ucuz işlemler ve finansal sisteme erişimde demokratikleşmeyi de beraberinde getirdi.

Geleceğin parası kripto dolarlar

2022’nin şubat ayında gerçekleşen stablecoin toplantılarında, herkesin fikir birliğine vardığı tek konu, kripto temelli işlemlerin durdurulamaz olduğuydu. CBDC’lerin giderek artan bir hızla ilerlemesi ve Çin ekonomisinde merkez bankasının oluşturduğu dijital yuan’ın entegrasyonu göz önünde bulundurulduğunda bu mekanizmaların geleceğin ödeme sistemleri olacağı açık bir şekilde görülüyor. Boston FED ve MIT tarafından yapılan çalışmalar da bu yönde olumlu gelişmeler arasında.

Ancak bunun uzun bir süreç olacağı da görülebiliyor. Uzun sürecek olsa da bu sürecin, politikayı öncelemesi de gerekiyor.

ABD’nin sahip olduğu benzersiz ekonomik avantajlardan bir tanesi de, doların küresel rezerv para birimi rolünü üstlenmiş olması. Bu tür bir rol ayrıcalık olsa da, hak değil. Bu nedenle blockchain ve kripto varlıkların özelliklerini entegre eden para birimleri, geleceğin paraları arasında yer alabilir. Benzer bir durum bankacılık sektörü ve ödeme sistemleri için de geçerli. İnovatif, dönüşen ve yenilikleri benimseyen bankacılık sistemleri varlığını sürdürebilecek.

Stablecoin’ler kripto varlıkların neredeyse her alanda eleştiri oklarını üzerine çeken bir alanı. Bitcoin ve daha merkeziyetsiz seçenekler sunan kripto paralar, genellikle stablecoin’lerin daha merkeziyetçi doğasını eleştiriyor. FED tarafından piyasaya sürülecek bir kripto doların destekçileri ise, bağımsız bir para biriminin yaratacağı rekabete olumsuz yaklaşıyor.

Bu eleştiriler bir yana bırakıldığında, stablecoin’lerin ödeme ve bankacılık sektörlerinde oyanayacağı büyük bir rol olduğu görülebiliyor. Tek soru ise politika yapıcıların bu gerçekleri ne kadar kısa sürece göreceği.

Pandeminin kaybedeni Y Kuşağı oldu

Küresel çip satışları 2021’de rekor kırdı

'Şimdi al sonra öde' borç krizi mi getirecek?

ETF’lerin yeni odağı finans hisseleri