Anayasa görüşmelerinde 'ilk 4 madde' krizi

Meclis Genel Kurul’unda anayasa değişiklik teklifinin birinci tur görüşmelerinde 12’nci madde üzerinde konuşmak üzere söz alan Ak Parti Bursa Milletvekili ve Anayasa Komisyonu üyesi İsmail Aydın, "Ben de 1980 Anayasasının ilk 4 maddesinin mutlaka anayasamızda olmasının taraftarıyım. Ancak bir hukukçu olarak anayasanın değiştirilemez maddesini kabul etmek mümkün değildir. Gerekli nisabı, nisapla anayasanın tüm maddeleri değiştirilebilir, hatta Meclis yeni bir anayasa yapabilir" diye konuşunca gerilim yaşandı. 

MHP TEPKİ GÖSTERDİ, BAŞBAKANIN AÇIKLAMA YAPMASINI İSTEDİ

İsmail Aydın’ın bu sözleri CHP ve MHP sıralarından büyük tepki gördü. MHP Grup Başkanvekili Erhan Usta, Aydın’ın ifadelerinin çok tehlikeli ve yanlış olduğunu vurgulayarak "Anayasanın 4. Maddesi MHP’nin çok hassas olduğu bir maddedir. Anayasanın ilk üç maddesinin hiçbir şekilde tartışılmasına rızamız yoktur. Eğer partinizin görüşüyse bu, bunun ben grup başkanvekilleri tarafından düzeltilmesini talep ediyorum. Partinizin böyle bir görüşü varsa, bunu da şu aşamada bizim bilmemizde fayda var. Ben AKP grubundan şunu beklerim. AKP grubunun ayağı kalkması lazım, olmaz böyle bir şey demesi lazım. Bununlar ilgili Sayın Başbakan’ın bir açıklama yapması lazım. Ak Parti grubunun başkanı olarak genel başkanı olarak bir açıklama yapması lazım. Hiçbir şekilde konuşulamaz, yanlıştır diye bir açıklama yapılması lazım. MHP Grup Başkanvekili olarak Sayın Başbakan’dan talep ediyorum" dedi. 

AYDIN: ANAYASANIN BÜTÜN MADDELERİNİN DEĞİŞTİRİLEBİLECEĞİ KANAATİNDEYİM

Tekrar söz alan İsmail Aydın, "Bunların değiştirilmesini arzu etmiyoruz, ama benim şahsi görüşüm olarak, bir hukukçu olarak anayasanın bütün maddelerinin değiştirilebileceği kanaatindeyim" diye konuşmasına devam edince tartışma devam etti.

NACİ BOSTANCI: İLK 4 MADDEYE İLİŞKİN BİR TARTIŞMA SÖZ KONUSU DEĞİLDİR

Bunun üzerine söz alan Ak Parti Grup Başkanvekili Naci Bostancı, "Anayasanın ilk 4 maddesine ilişkin herhangi bir tartışma söz konusu değildir. Partimizin görüşü, bu ilk 4 maddenin hiçbir biçimde değiştirilmemesi yönündedir. Hatip kendi, kendisi kişisel bir yorumda bulunuyor." dedi.

BAŞBAKAN'DAN AÇIKLAMA

Anayasa'nın ilk 4 maddesi ile ilgili bugün yaşanan tartışmalar hakkında konuşan Başbakan Binali Yıldırım, "Anayasa’nın 4 maddesi, nedir devletin şekli Cumhuriyet. Madde 1. Niteliği ne, demokratik laik sosyal hukuk devleti niteliği. üçüncüsü ne, Devletin ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğü, bayrağının ayyıldızlı bayrak olduğu, marşının İstiklal Marşı olduğunu, dilinin Türkçe olduğunu, Başkentin Ankaraolduğunu… 4’üncü madde de bu 3 maddenin değiştirilemeyeceğini, değiştirilmesinin teklif edilemeyeceğini… Dolayısıyla biz de teklif falan etmedik, edenlerle de işimiz olmaz. Bu kadar açık ve nettir. Bunlar devletin temelleridir, devletin olmazsa olmazıdır. 10 yıldır AK Parti ne diyor, “tek devlet, tek millet, tek bayrak, tek vatan”. Onun için öyle ucuz polemiklerde herkes ucuz dursun. Bu maddelerin teminatı, yüce Türk milletidir ve AK Parti iktidarıdır." dedi.

"İsmail Aydın’ın konuşması MHP’de tepkiyle karşılandı.Sayın Bahçeli ile bu konuda görüştünüz mü?" sorusuna Başbakan Binali Yıldırım;" Yok görüşmedim, bu konuda görüşülecek bir şey yok. Bahçeli de bu konuların ne olduğunu benden daha iyi bilir. Neyin değiştirileceğini, neyin değiştirilemeyeceğini Bahçeli çok iyi bilir." dedi.

Anayasa'nın ilk dört maddesi şöyle:

I.  Devletin şekli

MADDE 1. – Türkiye Devleti bir Cumhuriyettir.

II.  Cumhuriyetin nitelikleri

MADDE 2. – Türkiye Cumhuriyeti, toplumun huzuru, millî dayanışma ve adalet anlayışı içinde, insan haklarına saygılı, Atatürk milliyetçiliğine bağlı, başlangıçta belirtilen temel ilkelere dayanan, demokratik, lâik ve sosyal bir hukuk Devletidir.

III.  Devletin bütünlüğü, resmî dili, bayrağı, millî marşı ve başkenti

MADDE 3. – Türkiye Devleti, ülkesi ve milletiyle bölünmez bir bütündür. Dili Türkçedir.

Bayrağı, şekli kanununda belirtilen, beyaz ay yıldızlı al bayraktır.

Millî marşı “İstiklal Marşı”dır.

Başkenti Ankara’dır.

IV.  Değiştirilemeyecek hükümler

MADDE 4. – Anayasanın 1 inci maddesindeki Devletin şeklinin Cumhuriyet olduğu hakkındaki hüküm ile, 2 nci maddesindeki Cumhuriyetin nitelikleri ve 3 üncü maddesi hükümleri değiştirilemez ve değiştirilmesi teklif edilemez.