'Virüsü yok ettik' diyen Yeni Zelanda'da hayat nasıl normale dönmeye başladı?

5 / 6

---

Yeni Zelanda neyi doğru yaptı?

Yeni Zelanda'nın bu başarısının sebeplerinden en önemlisi çok erken önlem alması.

1- Sınırları kapatıldı

Küresel salgının daha ilk günlerinde, 19 Mart'ta Yeni Zelanda'da çok sert seyahat kısıtlamaları getirildi.

Böylece yurt dışından virüsün ülkeye taşınması ve bu yolla yayılması engellenmiş oldu. Yeni Zelanda'daki vakaların yüzde 33'ü yurt dışı kaynaklı.

Başbakan Jacinda Ardern'in o dönem söylediği söz de bu kararı nasıl verdiğinin göstergesiydi: "Şu an ülkede 102 vaka var ama İtalya'da da bir dönem bu kadar vaka vardı."

BBC'ye konuşan Avustralya Ulusal Üniversitesi'nden Profesör Sanjaya Sananayake, "Eğer komşu Avustralya'ya bakarsanız, vakaların 3'te 2'si yurt dışı kaynaklı. Bu sebeple sınırların kapatılması çok önemliydi ve burada bu gayet etkili şekilde yapıldı." diyor.

2- Çok hızlı ve net bir sokağa çıkma kısıtlaması uygulandı

21 Mart'ta, Yeni Zelanda'da yeni bir kamu alarm sistemi getirildi. 4 seviyeden oluşan bu sistemde 4. seviye olan en yüksek seviyede tüm ülkede geçerli ulusal bir sokağa çıkma kısıtlamaları geçerli. En düşük seviyede ise salgının büyük ölçüde önlenmiş oluyor ancak insanların her duruma hazırlıklı olması gerekiyor.

Hızlı bir yayılma olasılığı olduğunu gösteren ikinci seviyeden başlayan alarma seviyesi, birkaç gün içinde 4. seviyeye yükseldi.

Ofisler, okullar ve sahil ya da oyun parkı gibi kamuya açık alanlar kapatıldı. Barlar ve restoranlar da kapandı, paket servise dahi izin verilmedi.

3- Filyasyon ve test çok detaylı yapıldı

Sağlık Bakanlığı'na göre, virüs tespit edilen kişilerin yakın çevresindeki insaların yüzde 80'ine 48 saat içinde uyarı gitti. Bu kişiler 14 gün boyunca karantinaya alındı ve ardından test edildi. Günde ortalama 8 bin kişiye test yapıldı.

Bu uygulama başarılı olurken, ülkede bunun daha sıkı ve detaylı şekilde yapılmasına dair talep var. Test oranlarının artırılması gerektiği eleştirisi yapılıyor.

Halktan her gün gördüğü ya da yakınında bulunduğu kişilere dair bir günlük tutması istendi. Singapur ve Avustralya'da olduğu gibi yeni bir aplikasyon uygulaması için de çalışmalar sürüyor.

4- İnsanlardan bir "baloncuk" belirlemesi istendi

Yeni Zelandalılara yapılan bir diğer öneri de, salgın boyunca birbirlerinden başka kimseyi görmeme konusunda anlaşacakları bir grup insan seçerek, sosyal bir "baloncuk" oluşturmaları oldu. Böylece herkesin evde birlikte yaşadığı kişiler dışında görüşebileceği başka bir grup insan daha belirlenmiş oldu.

Uzmanlara göre bu uygulama sayesinde insanlar kendilerini daha az kısıtlanmış hissetti ve kuralları delmeye olan eğilimi azalttı.

Herkese görüştüğü bu insanlardan en az 2 metre uzak durması uyarısı da yapıldı.

5- Açık kamusal mesaj

Yeni Zelanda, kriz sırasında halka verdiği mesajların açıklığı ve şeffaflığı konusunda da övgü topladı. Başbakan Ardern ve Başdanışman Dr. Bloomfield'in açık ve net konuşmalarının övgüyü hak ettiği yorumu yapılıyor.