"Türkiye yıkıcı hortumlar ülkesi olacak"

İTÜ Meteoroloji Mühendisliği Öğretim Üyesi Prof. Dr. Orhan Şen, “2023 ve sonrasında yıkıcı hortumlar ülkesi olacağız” uyarısında bulundu. Antalya açıklarında deniz suyu sıcaklığının 19 derece olduğunu, yukarıdan tabana inen soğuk hava dalgasının hortum oluşturduğunu dile getiren Şen, “Dünya genelinde sadece bir derecelik küresel ısınma yüzde 30’luk yağış artışına yol açıyor. Türkiye’de hortumlar çok nadir görülürken, artık yılda 20’ye yakın hortum oluşmaya başladı. Küresel ısınmadan en çok etkilenecek ülkelerin başında Doğu Akdeniz çukurunda yer alan Türkiye geliyor. Önümüzdeki beş yılın ardından yıkıcı hortumların görüleceği bir ülke olacağız. Atmosferdeki dalgalanmaya bağlı olarak istikrarsız cephe hareketleri ortaya çıkıyor. Küresel ısınma denen aslında yağış artışı. Küresel ısınma yüksek nem, aşırı yağış, hortum ve fırtına gibi olaylara yol açıyor. Havadaki nem arttıkça istikrarsızlık da artıyor. Türkiye’de alışık olmadığımız yerel hortumlar artacak” dedi.

Sıcak ve soğuk hava sistemlerinin sürekli değişim gösterdiğini belirten Şen,  buna bağlı ekstrem hava olayları, hortum ve fırtınalar yaşandığını söyledi.

‘Denge bozuldu’

Prof. Dr. Orhan Şen, “Deniz suyu sıcaklığı geçmiş yıllara göre kışın bile 1.5 derece yüksek seyrediyor. Artarak devam edecek bir döngüye girmiş durumdayız” diye konuştu. Hızlı nüfus artışı, sera gazı salınımı, betonlaşma, karbondioksit gazındaki salınım artışının atmosferin ısı dengesini etkilediğine dikkat çeken Şen, şu bilgileri paylaştı: “Atmosfer sıcaklığının artması binlerce yıldır var olan dengeleri bozdu. Türkiye’nin 1985 - 2035 yılları arasındaki kıyaslama modelinde yaz ayları için ortalama iki derece sıcaklık artışı söz konusu. Sıcaklık değerlerindeki artışın en büyük nedeni, dünyadaki ısı dengesinin bozulmuş olması. 20’nci yüzyılın son çeyreğinden bu yana, küresel bazda yüzey hava sıcaklıklarında belirgin artışlar söz konusu. İklim değişikliği nedeniyle doğal afetler ve hortumlar özellikle Akdeniz kıyıları başta olmak üzere tüm dünyayı  etkileyecek. İklim yasalarını ve önlemleri hayata geçirmemiz lazım.”

‘Atmosfer hasta’

TMMOB Meteoroloji Mühendisleri Odası 2. Başkanı Ahmet Köse şunları söyledi: “Akdeniz kış ortasında olmamıza rağmen 18-19 derece. Yüksekten inen soğuk hava, iki farklı cephenin karşılaşmasına neden olurken, hortum oluşturuyor. Anamur - Antalya arası en çok hortum görülen bölgeler. Türkiye’de son 15 yılda hortum sayısında yüzde 20 artış söz konusu. Bunun baş nedeni, iklim değişikliği. Sıcak taban, soğuk hava dalgasıyla çarpıştığında, korkutan görüntüler ortaya çıktı. İlerleyen yıllarda hortumların sayısı ve yıkıcı etkileri artacak. Devletler sera gazı salınımlarını azaltmak, akıllı şehircilik uygulamalarını hayatımıza sokmak durumunda. Su kaynaklarını, ormanlarımızı korumamız gerekir.

Doğa ile uyumlu olmadığımız sürece doğal yıkımların sayısı artacak. Hortumların sayısında artış bekliyoruz. Küresel ısınma neticesinde deniz suyu 1.5 derece daha sıcak. Atmosfer hasta. Bu hastalık Akdeniz havzasında daha belirgin ortaya çıkıyor.”