Pompeo’nun Türkiye ziyaretinde amaç ne?

Halen ABD Dışişleri Bakanlığı görevini sürdüren Mike Pompeo’nun pek çok yönden tartışmalı İstanbul ziyareti ve yankıları sürüyor. Türk-Yunan geriliminin arttığı geçtiğimiz aylarda Türkiye’ye değil de sadece Yunanistan’a ziyarette bulunan ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, bir kez daha Türkiye karşıtlığını gösterdi. İstanbul'da Fener Rum Ortodoks Patriği Bartholomeos’la görüşen Pompeo, Cumhurbaşkanı Erdoğan'la görüşmeyi programına almadı.

Yetkilileri Pompeo ile görüşmeyen tek ülke Türkiye olacak

Bloomberg’in bir Türk yetkiliye dayandırdığı haberinde, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu'nun Ankara davetini reddeden Pompeo'nun bunun yerine Çavuşoğlu ile İstanbul'da görüşmek istediği belirtildi. Türkiye'nin, 7 ülkeyi ziyaret edecek olan Pompeo'nun yetkililer ile görüşme yapmadığı tek ülke olacağı öngörülüyor. 

Pompeo’nun tutumunun arkasında ne yatıyor? 

Pompeo’nun bu tutumu Batı basınında Türkiye karşıtı agresif açıklamaları ile birleşti. Fransız basınındaki demecinde, Türkiye’nin Karabağ ve Doğu Akdeniz’deki politikalarına işaret ederek "Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ve ben Türkiye'nin son eylemlerinin son derece saldırgan olduğu konusunda mutabık kaldık" dedi. Pompeo başlığında Türkiye-ABD arasındaki gerilimi Sputnik'ten Elif Sudagezer haberinde, İstanbul Aydın Üniversitesi öğretim üyesi Dr. Naim Babüroğlu açıklıyor.

‘ABD Büyükelçisi Türk Dışişleri Bakanlığı’na çağrılmalıydı’

Pompeo’nun 13-23 Kasım arasında Türkiye ile Fransa, Gürcistan, İsrail, Katar, Birleşik Arap Emirlikleri ve Suudi Arabistan’a ziyaretlerini sürdüreceğini hatırlatan Dr. Babüroğlu, “Türkiye’den önce Fransa’yı ziyaret eden Pompeo, başkent Paris’te Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron dahil Fransız yetkililerle görüştü. Diğer ülkelerde de devlet yetkilileriyle bir araya gelecek olan Pompeo, bir tek Türkiye’deki ziyaretini Fener Rum Patrikliği ile sınırlı tutarak diplomatik teamüllere aykırı davranıyor. Türkiye gibi bir devlete böyle bir tutum sergilenmesi kabul edilemez. Sonuçta Pompeo, yalnızca Türkiye’ye hafta sonu tatiline gelmiyor. Ortada 6 tane daha ülke var. Bana göre ABD Ankara Büyükelçisi'nin Dışişleri Bakanlığı’na çağrılması gerekiyordu” değerlendirmesinde bulundu. 

‘Pompeo, oy devşirme peşinde’

Amerikan basını tarafından aktarılan Pompeo’nun Çavuşoğlu’nu İstanbul’a çağırdığı iddialarını değerlendiren Dr. Babüroğlu “Eğer bu gerçekse, bu da asla kabul edilemez. Çünkü ortada iki eşit ve bağımsız ülke var” yorumu yaptı. Peki, Pompeo’nun bu hamlesinin amacı ne? Dr. Babüroğlu bu soruyu ise şöyle yanıtladı: 

“Bu işin perde arkasında öncelikle Pompeo’nun muhafazakar eyalet olan Kansas’ta 2022’de Senato adayı olmasının beklenmesi yatıyor. Pompeo buradaki Yunan, Evangelist Rum oylarına ihtiyaç duyuyor. Bunun için de Fener Rum Patrikhanesi’ni ziyaret ediyor. Yani Pompeo’nunki kişisel çıkarı için hareket etmek. Pompeo, Gürcistan’da da Ortodoks Kilisesi’ni ziyaret edecek. Ondan da oy devşirmenin peşinde. Ortada bir provokasyon var. Pompeo, imza attığı bu provokasyonla diplomatik teamülleri, gelenekleri, uluslararası ilişkileri ve Türkiye’nin NATO üyesi olduğu gerçeğini unutarak kendi çıkarına hizmet edecek adımlar atıyor.” 

‘Pompeo’nun tutumu hep Türkiye karşıtıydı’ 

Pompeo’nun 2.5 yılı aşkın süredir yürüttüğü bakanlık görevi boyunca Türkiye’ye yalnızca bir kez resmi ziyarette bulunduğunu söyleyen Dr. Babüroğlu “O ziyaret de Türkiye’nin Barış Pınarı Harekatı’nı durdurmak maksadıyla yapılan bir ziyaretti. Yani o da normal planlı bir ziyaret değildi. Bölge bu kadar sıcakken Pompeo’nun Türkiye’ye en 3-4 kez gelmesi gerekiyordu. Daha önceki ABD’li bakanlar Türkiye ile Yunanistan arasında denge gözetirken Pompeo bunu da yapmadı. Üstelik Yunanistan ve Güney Kıbrıs Rum Yönetimi’ne yaptığı ziyaretlerde de sürekli Türkiye’yi suçladı. Bu tutum, Türkiye karşıtı ve Türkiye’yi dışlayan bir tutumdu. Yani Trump ile Erdoğan arasında sıcak bir telefon diplomasisi olduğu söylense de bu sıcak ilişkiler sahaya hiçbir zaman Türkiye lehine yansımadı. Dolayısıyla ben bu tutumun Trump yönetimden bağımsız olduğuna da inanmıyorum. Bu tamamen ABD yönetiminin, Türkiye’yi gözden çıkarmasıdır” diye konuştu. 

‘Pompeo’nun Ayasofya yerine Rüstem Paşa Camii’ni ziyareti de mesaj amaçlı’

Pompeo’nun Rüstem Paşa Camii'ni ziyaretinin de bir başka Türkiye karşıtı mesaj niteliği taşıdığını aktaran Dr. Babüroğlu “Biliyorsunuz şu ana kadar ABD’li bakanlar ve heyetler, özellikle bu tip resmi olmayan ziyaretlerde, Ayasofya’ya giderlerdi. Pompeo’nun Ayasofya yerine Rüstem Camii’ni tercih etmesinin arkasında Ayasofya’nın statüsünü tanımayı reddetmeleri var. Bu ‘Biz ABD olarak Ayasofya’nın statüsünün değiştiğini kabul etmiyoruz, bu yüzden de başka bir camiyi ziyaret ediyoruz’ demektir” diye ekledi.

Veda etmedi

Rüstem Paşa Cami ziyaretinin, Yeni Şafak'tan Zeynep Gül haberinde, Ayasofya'nın camiye dönüştürülmesine karşı bir mesaj olduğu şeklindeki analizlere katıldığını söyleyen Ortadoğu uzmanı Ali Semin, "Rüstem Paşa Cami ziyareti sembolik bir ziyaret. Ayasofya'ya karşı bir mesaj olduğu konusundaki analizlere katılıyorum. Şunu da unutmamak lazım bu konu Biden ve Türkiye ilişkilerinde de gündeme gelecek konulardan bir tanesi."

Semin ayrıca Pompeo'nun gerçekleştirdiği turda Türkiye'ye veda etmediğinin de altını çizdi: "Pompeo'nun çıktığı tur aslında veda turuydu. Ancak Türkiye ile vedalaşmadı."

Başbakanlık Basın Dairesi çalışanı casus çıktı

Netanyahu, gelecek ay BAE'ye gidecek