Ormanlarda petrol aranacak

TBMM Genel Kurulu’nda kabul edilen Türk Petrol Kanunu’na göre, orman sayılan yerlerde petrol arama ve işletme faaliyetleri yapılabilecek ancak “milli parklar” kapsam dışı olacak. Petrol hakkı sahibi, yöre halkının yaşamını zora sokmayacak, doğaya ve çevreye zarar vermeyecek. Çevreye tamiri mümkün olmayan hasar veya zarar verenler 500 bin lira para cezasına çarptırılacak.
Milliyet'in haberine göre, arama ruhsatı veya işletme ruhsatı almaksızın petrol işlemi yapanlara 250 bin lira idari para cezası verilecek. Arama ve işletme ruhsatı almadan petrol işlemi yapılması sonucunda elde edilen gelire ve petrole el konulacak, bunun mülkiyeti kamuya geçirilecek.
Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ün onayına sunulan kanuna göre; Türkiye, 18 petrol bölgesi yerine, kara ve deniz şeklinde iki petrol bölgesine ayrılacak. Üretilen petrolden alınan devlet hissesinde, kuyu başı fiyatı yerine piyasa fiyatı esas alınacak.
Askeri yasak bölgeler ile güvenlik bölgelerinde yapılacak işlemlerle ilgili izin verilmeden önce ilgili kamu kurum ve kuruluşlarından görüş alınacak. Arama ruhsatı süresi karalarda 5 yıl, denizlerde ise 8 yıla çıkarılacak. Arama ruhsatında uzatma süresi karalarda 9, karasuları içi denizlerde 14 yıldan fazla olamayacak.
Yabancıya işletme ruhsatı
Araştırma izni, arama ruhsatı ve işletme ruhsatı alınmadan hiçbir petrol işlemi yapılamayacak. Petrol işlemi sona eren hak sahibi, araziyi eski haline getirmekle yükümlü olacak. Sermaye şirketlerine veya yabancı devletler mevzuatına göre sermaye şirketi niteliğinde bulunan özel hukuk tüzel kişilerine araştırma izni, arama ruhsatı ve işletme ruhsatı verilebilecek.
Petrol hakkı sahibi, yöre halkının yaşamını zora sokmayacak, doğaya ve çevreye zarar vermeyecek ve bunları tehlikeye atmayacak şekilde petrol işlemi için gerekli tesis ve ekipmanı kuracak.
Sahalar müzayedeye çıkarılacak
İşletme ruhsatı, başvuru sahibinin talebine göre 20 yıl için verilecek. Ruhsat, 10’ar yılı geçmemek üzere iki defa uzatılabilecek. Üzerinde işletme hakkı sona eren sahalar, işletme ruhsatı verilmek üzere, Bakan onayıyla müzayedeye çıkarılabilecek. Ancak TPAO’nun talebi halinde müzayedeye çıkarılmayabilecek.
İhraçta sınırlı hak
Petrol hakkı sahibi yabancılar, Türk kara sularında petrol arama ve üretim faaliyeti yapabilecek. Petrol hakkı sahipleri, 1980’den sonra keşfettikleri petrol sahalarında ürettikleri ham petrol ve doğalgazın kara sahalarındaki yüzde 35’ini ve deniz sahalarında yüzde 45’ini ihraç edebilecek. Geri kalan kısım ile 1980’den önce bulunmuş sahalardan üretilen ham petrol ve doğalgazın tamamı ülke ihtiyacına ayrılacak. Orman Kanunu’na göre orman sayılan yerlerde ruhsat ve izin alanlarında da ilgili mevzuata göre izin alınarak ve bedelleri ödenerek petrol arama ve işletme faaliyetleri yapılabilecek.
Ağır para cezası
Tehlikeli fiil nedeniyle önemli ve tamiri mümkün olmayan hasar veya zarar verenler 500 bin lira, petrol işlemi sırasında tehlikeli fiil yapanlar 350 bin lira, verilen süre içinde önlem almayanlar geçen her bir gün için 50 bin lira para cezasına çarptırılacak. Arama ruhsatı veya işletme ruhsatı almaksızın petrol işlemi yapanlara 250 bin lira, araştırma izni ve arama ruhsatı almadan araştırma yapanlara 100 bin lira, başvurularda gerçek dışı beyanda bulunanlara 50 bin lira idari para cezası verilecek.
Para cezaları tebliğinden itibaren 1 ay içinde ödenecek. Arama ve işletme ruhsatı almadan petrol işlemi yapılması sonucunda elde edilen gelire ve petrole el konulacak, bunun mülkiyeti kamuya geçirilecek. Petrol hakkı sahibi yabancılar, Türk kara sularında petrol arama ve üretim faaliyetleri icra edebilecek. Doğalgaz üretimi yapan hak sahibi yerli ve yabancı şirketler ile yabancı şirketlerin Türkiye’deki şubelerine, toptan satış lisansı verilecek.