Nefesler tutuldu!

Hükümetin, alkol satışını sınırlayan, reklamını, dizi, film ve kliplerde görüntüsünü yasaklayan düzenlemesi kamuoyunda büyük tartışmalara neden olurken, 24 Mayıs Cuma günü TBMM Genel Kurulu’nda oylanarak kabul edilmişti. Hürriyet'in haberine göre, 28 Mayıs günü onay için Köşk’e gönderilen yasa tasarısı ile ilgili Cumhurbaşkanı Gül, ilk olarak 30 Mayıs’ta Türkmenistan’da konuşmuş ve "Anladığım kadarıyla bir alkol yasağı yok, satışın yeniden düzenlenmesi var" diyerek, düzenlemeyi onaylayabileceği sinyali vermişti.
5 GÜN SONRA…
Ancak Taksim Gezi Parkı eylemiyle birlikte alevlenen ‘alkol satışını bile yasaklıyorlar, yaşam tarzına karışıyorlar’ tartışmalarıyla birlikte; Cumhurbaşkanı Gül, Türkmenistan’daki sözlerinin üzerinden 5 gün sonra, Türkiye Esnaf ve Sanatkar Odaları Birliği (TESK) yönetimini kabul etti. TESK Başkanı Bendevi Palandöken, Cumhurbaşkanı’na ‘yasayla ilgili endişelerimiz var, 3 aylık uyum süresi esnaf için yeterli değil. Yasa tekrar incelensin, bu makul bir süreye bağlansın’ dediklerini aktardı. Bunun üzerine Gül’ün kendilerine yasayı incelettiğini ve “Anayasal sorun görürsem gereğini yaparım” dediğini bildirdi.
VETO, KISMİ VETO, ANAYASA MAHKEMESİ…
TBMM’de kabul edilen bir yasanın yürürlüğe girebilmesi için Cumhurbaşkanı tarafından onaylanması ve Resmi Gazete’de yayınlanması gerekiyor. Cumhurbaşkanı’nın Anayasa gereği kendilerine gönderilen yasaları 15 gün inceleme süresi bulunurken; bu sürenin sonunda yasanın tamamını onaylama ya da veto yetkisi bulunduğu gibi; bir kısmını da veto edebiliyor. Bu durumda Meclis, yasayı Cumhurbaşkanı’nın itirazları doğrultusunda değiştirebildiği gibi Köşk’e aynen gönderebiliyor. Cumhurbaşkanı, uyarılarının dikkate alınmaması durumunda yasayı onayladıktan sonra ( yeniden itiraz hakkı bulunmuyor, onaylamak zorunda kalıyor) Anayasa’ya aykırı olduğunu düşünüyorsa, Anayasa Mahkemesi’ne de götürebiliyor.
YASA NE GETİRİYOR?
*Alkollü içkiler 22:00 ila 06:00 saatleri arasında perakende olarak satılamayacak.
*Bu kanun kapsamına giren ürünlerin perakende veya açık olarak satışının yapıldığı yerler ile örgün eğitim kurumları ve dershaneler, öğrenci yurtları ve ibadethaneler arasında kapıdan kapıya en az yüz metre mesafenin bulunması zorunludur. Bu fıkradaki mesafe şartı turizm belgeli işletmeler için uygulanmaz.
*Alkollü içkilerin her ne surette olursa olsun, reklamı ve tüketicilere yönelik tanıtımı yasaklanıyor. Bunları özendiren, teşvik eden kampanya, promosyon ve etkinlik yapılamayacağı hükme bağlanıyor.
*Televizyonlarda yayınlanan dizi, film ve müzik kliplerinde alkollü içkileri özendirici görüntülere yer verilemeyecek.
*18 yaşın altındakilere içki satışı yapılamayacak. On sekiz yaşını doldurmamış kişiler, alkollü içkilerin üretiminde, pazarlanmasında ve satışında çalışamayacak.
*Alkollü içkiler, sunum izni verilen yerlerde açık olarak tüketilebilmekle birlikte, tesis sınırları dışında tüketilmek üzere satışı yapılamayacak. (Piknikte, parkta, kır ve köy düğününde içki tüketiminin bu hükümle yasaklanacağı yorumu yapılıyor.)
*Alkollü içkiler işletme dışından görülecek şekilde perakende olarak satılamayacak.
*Tıpkı sigara gibi, alkollü içkilerin ambalajı üzerine zararlarını belirten Türkçe yazılı uyarılar veya mesajlar konulacak.
*Meskun mahaller ve konaklama yerleri hariç olmak üzere, otoyollarda ve devlet karayollarındaki yapı ve tesislerde alkollü içki satışına ve tüketimine izin verilmeyecek.
*Öğrenci yurtları, sağlık hizmeti verilen yerler, spor müsabakası yapılan stadyum ve kapalı spor salonları, her türlü eğitim ve öğretim kurumları, kahvehane, kıraathane, pastane, bezik ve briç salonları ile akaryakıt istasyonlarının mağaza ve lokantalarında alkollü içkilerin satışı yapılamayacak.
YASAYA NEDEN İTİRAZ EDİLİYOR?
*Yasanın en fazla itiraz edilen maddesini alkolün perakende satışının 22.00 ile 06.00 saatleri arasında yasaklanması oluşturuyor.
*Yasaklara uymayanların ürünlerinin kamuya geçirilmesi bir başka itirazı oluşturuyor. Örneğin içki şişesinin üzerine uyarı yazısını koymayanların şişelerine el konulacak.
*İşletme üçüncü bir kişiye satıldığında ya da markasını değiştirdiğinde içki satış ruhsatını, yani kazanılmış hakkını kaybedecek ve yeni sınırlamalar çerçevesinde başvuru yapmak zorunda kalacak. * Yol kenarlarında içki satışının yasaklanmasını da içeren düzenlemenin, yol kenarındaki çok sayıda plajda da içki satılamaması sorununa neden olacağı ileri sürülüyor.