Merkez faizi ne kadar indirir?

Piyasa Merkez Bankası'nın yarın yapacağı PPK toplantısına kilitlendi. Hükümet'in baskısı ve Erdem Başçı'nın Konya'da bir konferansta yaptığı ılımlı açıklamalardan sonra herkes faizin indirileceğinden emin. Şimdi artık asıl sorulan soru 'Merkez ne kadar faiz indirir?'...

Hükümet faizin çıkarıldığı gibi sert bir şekilde indirilmesini istiyor. Başçı'nın da bu sert indirim için savunmaları var. Piyasa geçen toplantıda alınan karar olan 50 baz puanlık bir indirim bekliyor. Vatan ekonomi yazarı Ali Ağaoğlu'na göre ise Merkez 75 baz puanlık bir indirim yapacak. Çünkü aşağısı pek de anlamlı değil.

Ağaoğlu bugünkü köşesinde Merkez'in alacağı faiz kararını ve dolarla petroldaki son gelişmeleri paylaştı. İşte Ağaoğlu'nun o yazısı;

Piyasaların gözü kulağı Merkez Bankası’nın Salı günü yapacağı PPK toplantısında. Benim tahminim 75 baz puanlık bir indirim. 25 baz puan anlamsız hamle olur. Üstelik politikacılardan da çok ciddi tepki alacak bir oran bu. 50 baz puan piyasaların beklentisi.

Artık soruyu Merkez Bankası (MB)faiz indirmeli mi diye sormuyoruz! Gelinen nokta itibarıyla; Faiz indireceğinde hemen herkes hemfikir de, ne kadar indireceğini tartışıyoruz. Geçtiğimiz hafta Başkan Erdem Başçı, Konya’da yaptığı toplantıda “bağımsızlıktan” dem vursa da “ölçülü” faiz indirimine gidileceğinin ipuçlarını verdi.

“Ölçülü” tanımı biraz muğlak! Tüketici enflasyonun Mayıs ayı itibarıyla halen daha yıllık bazda yüzde 9.66 olduğu, ilk çeyrekte büyümenin yüzde 4.3 olarak açıklandığı bir ortamda MB’nin, yüzde 9.5’te olan politika faizlerini neye dayanarak indireceği merak konusu. Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) aldığı faiz indirimi ve parasal genişleme kararları ve Rusya-Ukrayna gerginliği sebebiyle Türkiye’ye giren fonlar sebebiyle düşen kurlar MB’nın elini rahatlatıyor. Ancak enflasyon cephesinde henüz daha MB’nın Haziran ayı için beklediği düşüşler hayata geçmiş değil! En azından benim haftalık semt pazarı ziyaretlerimde kullandığım “ıspanak-ceviz endeksim” henüz daha MB’yi desteklemiyor.

Bunun üzerinde bir de 115 dolara yükselen; ve IŞİD sebebiyle daha da artması ihtimali olan; petrol fiyatlarının pompaya yansımasının enflasyona yapacağı olumsuz katkıyı da düşününce faiz indirimi olacak mı sorusunu sormak çok da hatalı değil.

Yine de bir indirim gelecek!

Bunun sebebi de geçmiş verilerden çok gelecek beklentilere yön verme adına olacak! Bunun bir kısmı ekonomik ve MB bunu daha önceleri açıkladı. Yaz aylarında enflasyonda bir düşüş bekliyor. Henüz bunun ipuçlarını görmesek de “beklentileri yönetme” adına haklı olabilirler.

Diğer sebebi ise hükümetin, daha doğrusu Cumhurbaşkanlığı’na adaylığını bu hafta açıklaması beklenen; Başbakan’ın bu konudaki “hassasiyeti”. Erdem Başçı, 5 yakın çalışma arkadaşının görevden alınmasına karşın; bu baskıya şimdilik iyi direnmiş durumda. Ancak çok da uzun süre direnebileceğini sanmıyorum.

Tüm bu sebebepler bir araya geldiğinde MB’nin Salı günü yapacağı toplantıda bir faiz indirimine gideceği kesin gibi. Benim tahminim 75 baz puanlık bir indirim. 25 baz puan anlamsız bir hamle olur. Üstelik politikacılardan da çok ciddi tepki alacak bir oran bu. 50 baz puan piyasaların beklentisi. Onlar da “oyunun sürmesi” taraftarı ve bu oranın çok da sorun çıkarmayacağını düşünüyorlar. 100 baz puan ve üzeri, MB’nin bağımsızlığını sorgulatacağından PPK’nın böylesi bir indirim için bekleyeceğini tahmin ediyorum. 75 baz puan “makul” bir indirim ve sanırım tüm tarafları çok da fazla rahatsız etmeyecektir.

50 baz puana kadar kur ve gösterge bono bileşik faizlerinde (bono tarafı çoktan 50 baz puanı fiyatladı!) çok da fazla bir değişiklik yapmayacaktır. 75 baz puan ve üzerindeki indirimler bono tarafına sınırlı yansısa da kur cephesinde daha etkili olacaktır.

Petrol fiyatları önemli!

IŞİD’in Musul’dan sonra Irak’ın Beiji’deki en büyük rafinerisi ele geçirmesi petrol fiyatlarının yükselmesinde etkili oldu. Bu arada Kuzey Irak Kürt Bölgesi’nden çıkan petrolün satışında üçüncü tanker yüklendi ve İsrail’e satıldı! İlk yüklenen tanker  “United Leadership” halen daha Fas açıklarında bekliyor. Daha küçük olan kinci tanker Ruslar aracılığıyla Avrupa’da “satıldı”! İsrail yolunun açılması en azından Kuzey ırak petrollerinin “arz olarak” piyasalara girmesi açısından önemli. Bu arada Kuzey Irak petrolünün fiyatının 56 dolar/varilden satıldığı (Dünya fiyatının yarısı!) rivayetleri de ortalıkta dolaşıyor ki bu durum kafa karıştırıyor. Kuzey Irak petrol fiyatını bir kenara bırakırsak, Brent petrolünde 115.70 dolar seviyesi (Perşembe günü 115.67 görüldü!) önemli bir “eşik”. Bu seviyenin üzerine çıkılması; hele ki ABD ham petrolü (WTI) ile arasındaki farkın 10 doların üzerine çıkması (şu anda bu fark 9.10 dolarda) işlerin daha da sarpa sarması anlamına gelecek. Bu seviye aşılacak olur; ise ki bu ihtimal artmış durumda; 127.50 dolar/varil resmin içine girecektir. Bu olasılığı düşürecek tek haber P5+1 ile İran arasındaki nükleer konulardaki anlaşmanın taslağının hazırlanıyor olması. Eğer böylesi bir anlaşma yapılacak olur ise petrol fiyatlarındaki yükseliş sınırlanacaktır. Bu anlaşmanın imzalanması bizim petrol faturamızı azaltsa da politik arenada İran’ı bölgenin en önemli ülkesi haline getireceğini unutmayalım! Özellikle de Irak bölünürken!

Dolarda kritik seviye

Geçtiğimiz hafta 2.1390 kritik bir seviye idi. Gün içinde (Salı günü) 2.1530’lara kadar çıkılsa da haftalık kapanış bazında henüz aşılmadı. 75 baz puan ve üzerindeki bir politika faiz indirimi olur ise dolar/TL kurlarının 2.1450 seviyesinin üzerine “yerleştiğini” görebiliriz. Haftalık kapanış bazında bu seviyenin üzerinde kalınacak olur ise 2.1870 seviyeleri yeni “hedef” olacaktır! Ancak bu hamlenin çok da kısa zamanda yaşanacağını sanmıyorum. Tabii ki bunun önemli koşullarından birisi de Irak’tan ve özellikle de “rehine krizinden” gelecek olası haberler!