Libya’da yolsuzluk dosyaları açılıyor

Tobruk’taki Temsilciler Meclisi üyesi Hasan el-Bergusi, iktidarı Abdulhamid Dibeybe hükümetine devretme sürecini takip etmek için denetim makamları tarafından Denetim ve İdari Kontrol Bürosu gibi komiteler oluşturulmasını önerdi. Bergusi, Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada yolsuzluk davalarının soruşturulma talebinin bu organların sorumluluğunda olacağını söyledi. Yetkili açıklamasında “Komiteler, geçtiğimiz yıllarda meydana gelen ihlalleri takip eden ve belgeleyen ama yeterli ilgiyi görmeyen tüm raporları parlamentoya sunabilir” ifadesini kullandı.

Parlamentonun söz konusu raporları görüşmeye yetkili yasama organı olduğunu belirten Hasan el-Bergusi açıklamasını şöyle sürdürdü:

“Yeni hükümet, parlamentonun güvenini kazandıktan sonra bu hususta etkili ve olumlu bir şekilde iş birliği yapabilir. Zira resmi raporlar mali ihlallerin ve suiistimallerin ortaya çıktığını gösteriyor. Bu hükümet, daha önce yolsuzluk için sömürülen boşlukların kapatılmasını sağlamak amacıyla daha disiplinli çalışma mekanizmaları kurabilir.”

Yetkili ayrıca yeni hükümetin rolünü yerine getirmedeki başarısının ve yasama otoritesiyle olumlu etkileşiminin, hükümetin her şeyin üzerinde yeterlilik ve deneyim faktörlerine bağlı isimlerden oluşturulmasıyla mümkün olabileceğini kaydetti.

Libya’da 2014 yılından bu yana iki hükümet arasında iktidar çatışması yaşanıyor. Bu hükümetlerden ilki, Birleşmiş Milletler (BM) tarafından tanınan ve merkezi Libya’nın batısındaki Trablus’ta bulunan Ulusal Mutabakat Hükümeti (UMH) başkanlığındaki Fayiz es-Serrac, diğeri de Halife Hafter’i destekleyen Abdullah es-Sani başkanlığında, ülkenin kuzeybatısındaki el-Beyda şehrinde bulunan geçici hükümet.

Temsilciler Meclisi üyesi Ebu Bekir el-Gazali, Şarku’l Avat’a şu açıklamalarda bulundu:

“Yeni hükümet tarafından büyük yolsuzluk dosyalarına yaklaşıldı ve bunlarla etkileşim kuruldu. BM misyonu liderliğindeki siyasi forumun oturumları sırasında güçlü bir şekilde yankılanan yeni otoritedeki bazı isimlerin şanslarını güçlendirmek için para ödendiğine dair şüpheleri herkes hatırlıyor.”

Diğer yandan Trablus’taki Devlet Yüksek Konseyi üyesi Saad bin Şerade, yeni başbakanın ‘yargıyı destekleme’ taahhüdünde bulunduğunu aktardı. Yetkili, ister kalıcı ister geçici olsun, yolsuzluk meselesinin ağırlığına rağmen yeni hükümetin, suiistimallere karşı koyma niyetinde olduğunu vurguladı. Bin Şerade, Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, bazılarının istediği ve umduğu gibi yolsuzluk davaları açma olasılığına ilişkin beklenti tavanını düşürmek üzere, devlet ve kurumlarının kırılganlığına dikkat çekti. Yetkili sözlerini şöyle sürdürdü:

“Yolsuzlukla mücadele süreci, özellikle para ve silahlara sahip olabilecekleri dolayısıyla kamu parasını yağmalayan unsurları kontrol altına almak ve durdurmak için güçlü güvenlik mekanizmaları ve cihazları gerektirmektedir.”

Hükümetin şu an yargıya verdiği desteğin, son dönemde meydana gelen tüm idari ve mali suçların doğru bir şekilde belgelenmesine yardımcı olabileceğini belirten Saad bin Şerade konuya dair şunları söyledi:

“Bu tür davalar, zaman aşımına tabi değil. Devlet daha güçlü ve istikrarlı hale geldiğinde yolsuzluğa karışmış unsurlar, Libya’nın içinde ve dışında takip edilebilir ve çalınan paralar geri alınabilir. Zira Libya, arananların yargıya iadesi de dahil olmak üzere birçok uluslararası anlaşmaya taraftır.”

Geçici hükümette Dışişleri Bakanı Yardımcısı Hasan es- Sağir de Şarku’l Avsat’a şu değerlendirmelerde bulundu:

“Başsavcılık veya Denetim Bürosu gibi denetim organları, geçtiğimiz dönemde yalnızca silahlı milislerin desteğinden yararlanmayan bakanlar ve yetkililer hakkında gözlem ve suçlamalarda bulundu. Ülkenin doğusundaki ve batısındaki bakanlar ve danışmanlar da dahil olmak üzere üst düzey yetkililerin cezalandırılacaklarından korktukları için kaçma olasılıklarını mümkün görmüyorum. Libya’nın, birçok nedenden ötürü yolsuzluğa karışanlar için en iyi seçenek olduğu yönünde bir paradoks var. Bu nedenlerin başında güvenlik kaosu, toplumsal farkındalığın olmaması, şehirlerin, kendilerine mensup yetkililerin işledikleri suçları haklı çıkarmaları ve hesap verebilirliğin ertelenmesi geliyor.”

Sağir, yeni hükümetin önceki döneme ait yolsuzluk meselelerini açmaya yönelmeyeceğini belirttiği açıklamasını şöyle sürdürdü:

“Herkes, yolsuzlukla mücadelenin beklenmedik bir atılım olarak değil, kurumsal ve toplumsal bir yaklaşım olarak gerçekleştiğinin farkında. Ayrıca Libya halkının tanık olduğu kara on yılın, kendilerine iktidar halkının yalanlarını ifşa etme deneyimi kazandırdığının da farkındalar. Sonuç olarak geçmişteki yolsuzluklar hakkında konuşmalarla, bu durumun başarısızlığı örtbas etmek ve hesap tasfiyesi yapmak için kullanılmasıyla kandırılmayacaklar.”

Libyalı siyasetçi Abdullah el-Kebir de Şarku’l Avsat’a şu açıklamalarda bulundu:

“Yeni hükümet, risk alarak yolsuzluk dosyasını açıyor. Ve bunu güvenlik çatışmasının ağırlığı yüzünden değil, tüm Libyalı tarafları etrafında toplayıp kendilerini destekleme arzusu nedeniyle yapıyor. Bu dosyanın açılması, bölgesel etkiye sahip isimlerle ve siyasi taraflarla çatışma anlamına gelir. Bu durum, hükümetin herhangi bir tarafla çatışmalardan kaçınma hususundaki ana hedefiyle çelişmektedir.”

Uluslararası Şeffaflık Örgütü’nün 2020 yılı için yayınladığı Yolsuzluk Algısı Endeksi raporuna göre Libya, 180 ülke arasında en fazla yolsuzluk yapan ilk on ülke arasında yer alıyor.

İşte Libya'yı seçimlere kadar yönetecek isimler

BM Libya'nın geçici yönetimi için adayları açıkladı