Faiz kararı olmasaydı...

Merkez Bankası'nın faizleri yükseltme kararı olmasaydı, Türk Lirası'nın dolara karşı durumu ne olurdu? 27 Ocak'tan bu yana kırılgan ülkeler arasında parası en çok değer kazanan ülke hangisi? Hürriyet'ten Barış Balcı, uzmanlarla bu soruların yanıtlarını görüştü. İşte o haber:

Doların ateşinin bir türlü sönmemesi sebebiyle Merkez Bankası’nın faiz hamlesinin doları düşürüp düşüremeyeceği merak konusu oldu. Oysa Merkez Bankası’nın ara toplantı yapacağını açıkladığı 27 Ocak Pazartesi öğlen saatlerinden bu yana kırılgan olarak görülen gelişmekte olan ülke para birimleri arasında en çok TL değer kazandı. Uzmanlar faiz kararı gelmemesi halinde TL’de değer kaybının daha çok olabileceğini belirtirken Faiz kararının net etkisinin birkaç ay içinde görülebileceğini söylüyor.

Merkez Bankası'nın faiz artırımı sonrası döviz kurunun yeterince düşmediği eleştirileri gerçekleştirdi. Dolar / TL kuru bugün 2.26 TL'den seyrederken Merkez Bankası'nın gece kararı öncesi dolar/TL'nin 2.2530 TL olması bu eleştirilere gerekçe olarak gösteriliyor.

Ancak Merkez Bankası'nın ara toplantı kararı aldığı 27 Ocak Pazartesi öğlen saatleri dikkate alındığında ortaya farklı bir tablo çıkıyor. Merkez Bankası'nın 27 Ocak'ta  olağanüstü toplantı kararı aldığını açıklaması ile kurlar 2.39 TL'den 2.25 TL'ye kadar gerilemişti. Bu düşüşte de piyasanan Merkez Bankası'nın gece toplantısında faiz artıracağı beklentisi baş rolü oynamıştı.

MB KARARI AÇIKLADIKTAN SONRA EN ÇOK TL DÜŞTÜ

Merkez Bankası'nın ara toplantı kararını aldığı 27 Ocak günü öğlen saatlerinden bugüne gelişmekte olan kurlar arasında dolar en fazla TL karşısında düştü. Dolar TL karşısında 4 günde yüzde 5.48 düştü. Hafta boyunca Türkiye ile benzer dalgalanmalar yaşayan Güney Afrika Rand'ında ise değer kazancı sınırlı oldu. Dolar Güney Afrika Randı karşısında yüzde 0,70 değer kaybetti. Dolar bu süre zarfı içinde faiz artıran Hint Rupisi önünde yüzde 1,10, Güney Kore Won'u karşısında yüzde 0,15 değer kaybetti.
Yine bu süre zarfı içinde dolar Breziya Reali karşısında yüzde 0,41, Rus Rublesi karşısında yüzde 0,86, Macar Forinti karşısında ise yüzde 2,85 değer kazandı.

                      27.Oca   31.Oca     Fark
Dolar / TL      2,39          2,28     % - 4.34
Dolar / Rand  11,25        11,17    % - 0.70
Dolar / Real     2,41        2,42       % 0.41
Dolar / Rupi    63,20      62,51     % 1.1
Dolar / Ruble   34,80     35,10     % 0.86
Dolar / Won 1083,60 1082,00     % -0.15
Dolar / Forinti 223,75  230,09      % 2.85

"KARAR OLMASA TL DAHA ÇOK DEĞER KAYBEDERDİ"

Odea Bank Ekonomik Araştırmalar Müdürü İnanç Sözer MB’nin faiz artırım kararının ardından TL her ne kadar dolara karşı karar öncesi seviyelerine yakın seyretse de, gelişmekte olan ülke para birimlerine karşı uzunca bir aradan sonra değerlendiğine dikkat çekiyor. Sözer "Gelişmekte olan ülkelerden fon çıkışlarının rekor seviyeye ulaştığı içinde bulunduğumuz dönemde, TCMB’nin faiz artırım kararı olmasa TL’nin daha fazla değer kaybettiğini görebilirdik. Süregelen belirsizlikler nedeniyle tahmin yapmak güçleştiğinden, kararın tam olarak etkilerini okuyabilmek için biraz zamana ihtiyaç var. Bununla birlikte kredi derecelendirme kuruluşlarından gelen açıklamaların ortak noktası olarak da gözlenebileceği gibi, faiz artırımının kurdaki volatiliteyi de görece azaltması kuvvetle muhtemel. Gelişmekte olan ülkelere dair görünümün kötüleşmesi ise, TL’yi de baskı altında tutuyor" diye konuştu.

"FAİZLERİN ETKİSİ 2-3 AY İÇİNDE NET GÖRÜLÜR"

Integral Yatırım Araştırma Müdürü Egemen Candır ise Merkez Bankası'nın faiz artışının 5.5 puan artırılmasına rağmen gerçek etkisinin yüzde 2-2,5 olduğunu belirtti.  "Bu kararlarda özellikle politika faizinin yüzde 4,5’ten 10’a çıkarılması 550 baz puanlık “sert” bir yükseliş olarak düşünülse dahi, piyasada gösterge olarak kabul edilen 2 yıllık tahvil faizi oranının yüzde 8 hatta 9’un üzerinde olduğu unutulmamalı" diyen Egemen Candır "Bu durumda, biz dövizlerde öncelikle istenilen durumun ne olduğuna dikkat etmeliyiz. TCMB’nin faiz artışındaki hedefi, dövizin düşürülüp düşmeye devam etmesi değil, son zamanlarda görülen volatilitenin önüne geçilmesi, diğer bir deyişle daha önce Türkiye/TL ile ilgilenmeyen ve volatiliteye, çalkantıya oynayan kısa vade yabancı fonların hevesinin kırılması idi. Bu şimdilik başarılmış olabilir ama diğer taraftan Türkiye’de 170 milyar Dolar döviz açığı olan bir reel sektör var. Bu sektör, Mayıs’tan bu yana yüzde 20 yükselmiş olan Dolar nedeni ile ek 34 milyar Dolar yük almış durumda. Bu durum da, reel sektörün döviz ihtiyacının realitesini açığa çıkarıyor. Kısaca, dövizde değerli görünüm daha devam edecektir. Faizlerin etkisi, 2-3 ay içerisinde daha net görülebilir ama faizin artırılmasının ana amacı olan volatilitenin azalması konusunda bir kısım tepki var şu anda." dedi.