CHP'de başkanlık sistemi analizi

CHP, hazırladığı 119 sayfalık “Başkanlık Sistemi Raporu” ile AK Parti’nin başkanlık sistemiyle ilgili tezlerine yanıt verirken iktidar partisinin başkanlık sistemini savunmak için kullandığı temel savlar soru-cevaplar ışığında analiz edildi. İşte o soru ve cevaplar:

1- Başkanlık sistemi istikrar yaratır mı?
Veriler, bu sistemlerin büyük bir kısmının istikrar değil, istikrarsızlık ürettiğinin göstergesidir. Demokratik bir sistemde, istikrarlı yönetim asla her türlü kontrol ve denetimden arınmış, kuvvetleri tekelinde toplamış yönetim anlamına gelmez. Eğer siyasi parti yapısı çok partili ise başkanlık sistemi çok yanlış bir seçim olacaktır.

2- Türkiye’de bu sistem istikrar getirir mi?
Sağ oylar, kutuplaşma ve kimlik siyaseti ile seçim sisteminin sonucu tek bir partide birleştiğinde hegemonyacı siyasi parti yapısı oluşmakta. Bu durumda başkanlık sistemi tercihi, patronlu bir hiper başkanlık sistemi şeklinde işleyecektir. Bu sistem, fiilen başkanı aşırı güçlendirecek, kontrol ve denge açılarından yoksunluk demokrasiyi yok edecek. Yüksek kutuplaşma uzun vadede yönetilemeyecek.

3- Başkanlık sistemi tarihimizde var mı?
Tarihimizin hiçbir döneminde başkanlık sistemi bulunmamaktadır. Osmanlı devleti mutlak monarşi ile yönetilen teokratik bir devletti. Bu bakımdan rejimin başkanlık sistemiyle ilgisi yoktur.

4- Başkanlık sistemi altında ekonomi çok daha iyi gelişir mi?
Ekonomik göstergeler, çok güçlü başkanların bulunduğu ülkeleri en altta, birçoğu koalisyonla yönetilen Kuzey Avrupa parlamenter sistemlerini ise en üstte göstermektedir. (Habertürk / Düzgün Karadaş)