Bölünmüş yollar arttıkça enflasyon geriliyor

Merkez Bankası’nın yaptığı araştırma, karayolları altyapısına yapılan yatırımların enflasyonu en fazla etkileyen gıda fiyatlarını azaltıcı etkisi olduğunu ortaya koydu. Çalışmada, özellikle dayanıklı gıda ürünlerinin dolaşabilirliğinin artmasının sağlıklı fiyat oluşumunu sağladığı belirtilirken, "Kalkınmada öncelikli bölgelerde etkinin yüksek olması da altyapı yatırımlarının büyüme ve refah etkisinin bu katkıya en çok ihtiyaç duyan bölgelerde gerçekleşmesi nedeniyle umut verici" denildi. 

35 gıda ürünü için 

Merkez Bankası blogunda enflasyonu önemli ölçüde etkileyen gıda fiyatları hakkında bir rapor yayımladı. Rapor, çalışma Karayolları Genel Müdürlüğü ve TÜİK verileri kullanılarak hazırlandı. Karayolları altyapısındaki iyileştirmelerin bölgeler arası ticaret kanalı üzerinden taze meyve-sebze fiyatları üzerindeki etkisinin incelendiği çalışmada, 35 gıda ürünü için bölgesel fiyat bilgisi kullanıldı. 2005-2015 yılları arası gözlemlenerek yapılan çalışmaya göre, ticaretin hızlı bir şekilde gerçekleşmesinin ürün çeşidine ve ulaşım altyapısına bağlı olduğu kaydedildi. Türkiye’de bölgeler arası ticaretin önemli ölçüde karayoluyla gerçekleştirildiğinin altı çizilen çalışmada, "Karayolu kapasitesi ve altyapı kalitesindeki artışların ticaret hacmini önemli oranda arttırdığına ilişkin güçlü bulgular mevcut" denildi. 

Kalkınmaya destek

Ulaştırma altyapısının bölgesel kalkınma performansını önemli ölçüde güçlendirdiği belirtilen çalışmada, şunlar kaydedildi: "Karayoluna son dönemde yapılan büyük ölçekli yatırımlar piyasa ekonomisinin işleyişini destekleyici etkisini göstermekte. Etkinin özellikle dayanıklı gıda ürünlerinde görülmesi karayolları altyapı kalitesinin artmasıyla stoklanabilir ürünlerde dolaşımın artmasına ve daha sağlıklı fiyat oluşumuna işaret ediyor. Ayrıca kalkınmada öncelikli bölgelerde etkinin yüksek olması da en çok ihtiyaç duyan bölgelerde gerçekleşmesi nedeniyle umut verici" denildi. 

Sağlıklı fiyat oluşumu

Bulguların doğrudan gıda fiyatlarına yönelik olması da karayolları altyapısındaki iyileştirmelerin ülkemizde gıda piyasasında sağlıklı fiyat oluşumunu sağlayacak piyasa mekanizmasını desteklediğini ortaya koyuyor. 

Maliyetten tasarruf 

Araştırmaya göre, karayolları altyapı kalitesindeki iyileştirmelerin ticaret maliyetlerini azalttığı, bölgeler arası ticaret hacmini artırdığı ve rekabet koşullarını iyileştirmek suretiyle piyasa ekonomisinin işleyişini desteklediği görüldü. 

Taze sebze-meyve fiyatlarını yüzde 1.5 azalttı 

Türkiye'nin kriz dönemlerinden karayolları altyapı kalitesini önemli ölçüde iyileştirerek çıktığı vurgulanan çalışmada, “Bölgesel bölünmüş yol oranında gerçekleşen 10 yüzde puanlık bir artışın taze meyve sebze fiyatlarında yaklaşık yüzde 1.5’lik kalıcı bir gerilemeye neden olduğu" ifadelerine yer verildi.  MİRAY ÇİMEN – AKŞAM