Avrupa'nın yeni hasta adamları

Avrupalı liderlerin Yunanistan’ın kurtarılması için imzaladığı anlaşmanın mürekkebi kurumadan, kıta ekonomisinden çok daha kötü haberler gelmeye başladı. Cuma günü açıklanan veriler, 16 üyeden oluşan euro bölgesinin gayrisafi yurtiçi hasılasının (GSYİH) Aralık ayında sona eren üç aylık süreçte, geçen yılın aynı dönemine göre yalnızca yüzde 0.1 oranında arttığını gösterdi. Tüketici harcamalarının ülke ekonomisini yüzde 0.6 oranında büyüttüğü Fransa’da da büyük gelişmelerin yaşanmadığı görüldü. Bölgenin diğer büyük ekonomileri Almanya, İtalya ve İspanya’da da GSYİH oranları ya sabit kaldı ya da geriledi. Economist dergisinde yayımlanan bir haber analizde, Avrupa'da ekonominin bu noktaya gelmesinin asıl nedeninin tüketicilerin yeteri kadar harcama yapmaması olduğu belirtildi. EN BÜYÜK UMUT ALMANYA Kıta ekonomisi için en büyük umut Almanya. Dünyanın geri kalanının harcama çılgınlığına girdiği kriz döneminde, ülkenin vatandaşları tutumlu olmayı tercih etmişlerdi. Bugün, hükümetin, iç tüketimi artırmak için teşvikleri artırması bekleniyor. Ancak Almanya fazlasıyla ihracata bağlı bir ekonomiye sahip. 2009’un dördüncü çeyreğinde tüketici harcamaları ve sermaye yatırımlarında büyük düşüşler gözlemlenen ülkenin uluslararası ticaret gelirleri olmasaydı, ekonomi çökebilirdi. Bununla birlikte, Almanya Merkez Bankası Başkanı Axel Weber, soğuk havaların Alman ekonomisinin bu çeyrekte küçülmesine neden olabileceği konusunda uyardı. DİĞERLERİ DE KAYBEDİYOR Avrupa'da ekonomik sorunlar yaşayan tek ülke Almanya değil. Bir zamanlar kıtanın iç talebinin büyük bir kısmını oluşturan İspanya, şu anda gayrimenkul balonunun şiştiği dönemde oluşan büyük bir borç yükü altında. Ülkede işsizlik yüzde 20’ye yaklaştı ve çift haneli bu rakamın yakın gelecekte küçülme ihtimalinin düşük olduğu ifade ediliyor. Diğer yandan, tahvil piyasasına yönelik baskılar, İspanya hükümetinin ekonomiye verdiği desteği istediğinden daha erken bir tarihte çekmesine neden olabilir. İspanya'ya yönelik yüzleri güldüren tek gelişme, GSYİH’sinin 2009’un dördüncü çeyreğinde geçen yılın aynı dönemine göre, Almanya’dan daha düşük bir oranda (yalnızca yüzde 3.1)düşmüş olması. Haber analizde, bu iki ülkenin sorunlarının madalyonun iki yüzü olduğuna dikkat çekildi. İşlerin güzel gittiği zamanlarda kredi teşvikli bir tüketim çılgınlığı yaşayan Avrupa ekonomileri, krizin patlak vermesiyle birlikte, sıkıntılarının bir kısmını başka ülkelere aktardı. İspanya ve Yunanistan’da tüketici harcamaları, üretime göre daha büyük bir oranda düştü. Bu duruma ithal mallara yönelik isteğe bağlı harcamalar büyük etki etti. Yabancı tedarikçiler de yerel şirketler gibi sipariş almamaya başladı. Almanya gibi büyük ihracatçılar ise bu durumundan fazlasıyla etkilendi. FRANSA DİRENİYOR Fransa ise bu kötü gidişe karşı duruyor. Çünkü hükümet ekonomide önemli bir rol oynuyor. Kamu harcamaları, dördüncü çeyrekte de yüzde 0.7 oranında arttı. Ülkede daha önceki iki çeyrekte de benzer artışlar gözlenmişti. Fransa’nın iyi durumda olmasının bir diğer nedeni de ülkenin euro bölgesinin iç dengelerine çok fazla dahil olmaması. Paris hükümeti, tüketici harcamalarında büyük bir artış yaşandığı zaman, İspanya’nın aksine büyümesini finanse etmek için dış kaynaklı kredilere çok fazla güvenmedi. Diğer yandan Fransa, büyük, çeşitlendirilmiş kaynaklara sahip ve kendi kendine yetebilen bir ekonomi olduğundan, küresel sorunlardan da çok fazla etkilenmiyor. Fransa’nın yavaş bir hızla büyümeye devam edeceği öngörülüyor.