Varlık vergisi nedir, kimler ödeyecek?

4 / 9

Leon Bahar'ın hayatı, gazeteci ve yazar Nurten Yalçın Erüs'ün 2019 yılında yayımladığı "Şair, Edip, Dürüst Tüccar Leon Bahar'ı Takdimimdir" isimli biyografik romanla kamuoyuna yansıdı.

Kitapta Erüs, Leon Bahar'ın kızlarına da seslendiği, karısı Jenny'e yazdığı mektuplara ve çeşitli devlet görevlilerine gönderdiği dilekçelere yer veriyor.

Erüs kitabında dönemin politikasına da ışık tutarak, Başbakan Saraçoğlu'nun vergi hakkındaki kararlılığına yer veren gazete haberlerini de şu satırlarla aktarıyor:

"Bu memleket tarafından gösterilen misafirperverlikten faydalanarak zengin oldukları halde, ona karşı bu nazik anda vazifelerini yapmaktan kaçacak kimseler hakkında bu kanun, bütün şiddetiyle uygulanacaktır."

Nitekim öyle de oluyor ve Leon Bahar gibi vergisini ödeyemeyen çok sayıda gayrimüslim Erzurum'un Aşkale ve Eskişehir'in Sivrihisar ilçelerindeki çalışma kamplarına gönderiliyordu.

BABASIZ BÜYÜMEK

Trenlerle çalışma kamplarına götürülen gayrimüslimler Aşkale'de sert kış koşullarında kar küremek, yol süpürmek; Sivrihisar'da ise yol inşaatlarında taş kırmak gibi çeşitli işlerde çalıştırılıyordu.

Çeşitli kaynaklara göre çalışma kamplarına binden fazla kişi götürüldüğü tahmin ediliyor.

"Aşkale Yolcuları - Varlık Vergisi ve Çalışma Kampları" kitabının yazarı Rıdvan Akar, bir kaynağa göre 21, başka bir kaynağa göre ise 25 kişinin çalışma kamplarında yaşlılığa, üzüntüye veya koşullara dayanamayıp hayatını kaybettiğini söylüyor.

Erüs'ün kitabında yer alan dilekçelerden birisinde Leon Bahar, "Sayın Bakan, her saniyesi vatan için harcanması gereken değerli vaktinizden çaldığımın bilincindeyim" diye seslendiği bir bakana çaresizce, "İyice kuvvetsiz kaldığım bu ücra köyde bir yandan da içimde açılan yaralarla baş etmeye çalışıyorum" diyor.

Çocuklarına ve ailesine duyduğu hasreti dilekçesinde şöyle sürdürüyor Leon Bahar:

"Benden medet uman, 'baba' diye ağlayan yavrularımın yakarışlarını duyar gibiyim."

Şimdi İsrail'de yaşayan Leon Bahar'ın kızı Suzan Keer ise babasının kampta rahatsızlandığını ve kamp dönüşünün ardından kısa sayılabilecek bir süre içerisinde de hayatını kaybettiğini dile getiriyor. Keer, bu sebeple babasız büyüdüğünden, küçük yaşı itibarıyla da çok sıkıntılar yaşadığından bahsediyor.