Süheyl Aygül [email protected]

Kariyer sohbetleri

Özel bir üniversitenin anfisinde  ''Kariyer Sohbetleri'' panelindeyiz.

Salonu dolduran öğrenciler yağmur gibi soru yöneltiyor. 

Yetenek tespiti konusunda kendinizi insan sarrafı olarak tanımlıyor musunuz?

Tanımlamıyorum. 

Herhangi birisi kendini  bu şekilde konumlandırıyorsa o kişiye iyi davranın. Kimseye zararı olmayan naif bir insandır diyorum.

Hiç kimse  kendisini ''insan sarrafı'' zannetmek hatasına düşmezse iyi olur.

Zira, insan sarrafı yoktur; 

İnsanlarını ''gözlerinden anladığını'' zannedip ömür boyu yanılmaya mahkum olanlar vardır.

Yetenek performansa dönüşmeden, bir süre çalışılmadan anlaşılmaz.

İlla ki bir şey anlayacaksınız bir saati geçmeyen mülakatlarda adayın ''niyetini ve sosyal becerisi''ni anlamaya çalışmaktır önemli olan.

Yetenek mi önemli karakter mi?

Karakter. Karakteri işe alıp yeteneği eğitmek lazım.

Çalıştığınız insanlarda aradığınız üç temel özellik?

Karakter, tutku, yetenek. Karakteri zayıf diğerleri güçlüyse başınıza iş de açabilir.

Üst düzey kişileri seçerken  dikkat ettiğiniz üç özellik?

Tekrarlayan başarı. Asgari iki ayrı yerde başarı göstermesi gerekir, tek bir başarı olursa tesadüfi olabilir. 

Lider özelliklerine sahip olması ve tabi onun için de güçlü bir eq yani duygusal zeka (Öz-Farkındalık, Empati, İletişim,Yaratıcılık)  ve Vizyon da şart.

Kişisel başarıyı nasıl tanımlıyorsunuz? 

Başarı para değildir.  Başarı meslek aşkı, çalışmada sevgi ve çalışmada özne olmaktır. Başarı sürekli değer yaratmaktır.

Organizasyonel başarıyı nasıl tanımlıyorsunuz?

Doğru işi yapmak (strateji), işi doğru yapmak (kalite) ve doğru insanlarla yapmak (doğru lider ve doğru ekip)

Liderlik ve Başarı arasındaki ilişkiyi açıklar mısınız?

Bir organizasyonun başarısı başındaki kişinin liderlik kapasitesiyle sınırlıdır.  Onun liderlik kapasitesi on üzerinden yediyse organizasyonun başarısı altı  da kalır. Ayrıca kapasitesi sekiz veya dokuz olanlar da o koltukta oturanın altında çalışmazlar.

Lider çok var mı sizce?

Her şeyin başında günümüzde çoğu lider; koltuk lideri. Oturduğu koltuktan alıyor gücünü. Oturduğu koltuktan gücünü alan değil, o koltuğa gücünü veren liderdir. 

Liderin karakteri aktarılabilir mi?

Tutum, değer ve davranış kalıpları aktarılabiliyor.  Ama karakteri nasıl aktarabilirsiniz?  Doğasını değil davranışlarını kopyalayabilirsiniz ancak.

Lider özelliklerine sahip insanlar da bazen sistem dışı kalabiliyor?

Lider özelliklerine sahipseniz bazen işten atılmak şans olabilir. Yılan gibi kabuk değiştirip yola daha da güçlenerek devam edebilirsiniz.

En iyi kariyerler planlı kariyerler midir?

En iyi kariyerler planlı kariyerler de değildir, en güçlü kariyerler siz hazır olduğunuzda gelişir. 

Siz ne için hazırsanız o da sizin için hazırdır. 3H kuralı vardır.

Hazır-Hızır-Huzur.

Hazırsanız; Hızır gelir. Hızır gelince huzur zaten çok uzakta değildir.

Kariyerinin başındaki gençlere ne önerirsiniz?

Güçlü yönlerinizi, kişisel misyonlarını ve hedeflerinizi doğru tespit edin.
Bir yabancı dili iyi  konuşun. Küresel insan, evrensel vatandaş olun. 
Gelişim isteği bitmeyen, ebedi öğrenci olun.
Her şeyi biraz bilin bir şeyi tam bilin.
Kibirli olmayın.
Seçimlerinizi doğru yapın.
Hesaplı risk alın.
Ağ değil bağ kurun.
Kendinizi aklınızla, başkalarını kalbinizle yönetin.
''Rağmen'' leriniz ''keşke'' lerinizden fazla olsun.

 Kişisel misyonumuzu nasıl tespit edebiliriz?

Yetenek ve isteklerinizin kesişme noktasında mavi aleviniz yani kişisel misyonunuz ortaya çıkar. 
Mavi alev tutuştuğunda gitmek istediğiniz yere sizi götüren muazzam bir güç oluşur. Tabi sizi bu güce taşıması için cevaplandırılması gereken iki temel soru var.

• Ben kimim? (Güçlü yönleriniz, yetenekleriniz, değerleriniz)
• Ne istiyorum?  (Kişisel misyonunuz, varoluş nedeniniz, enerjinizi yükselten, sizi normalden bir iki saat önce ayağa dikecek heyecan veren tutkularınız)

Bu soruların cevabını bulmanız gerekir. 

Doğru cevapları bulursanız kendi romanınızı bulamazsanız başkalarının romanını yazarsınız. Hiç kimse mükemmel değildir ama herkes eşsizdir unutmayın!

Sizden başka hiç kimse sizin ne istediğinizi bilme gücüne sahip değildir.
Tüm iyi kararlar doğru bilgiyle alınır. 
Tek yapmanız gereken o bilgiyi arayıp bulmaktır.

Bu bilgiye nasıl ulaşabiliriz?

Ben kimim? sorusunun cevabı dışarıdan gözlemlenmesi gerekir.  Kör ve potansiyel alanlarınızı bilemezsiniz. Kişilik ve yetkinlik envanteri doldurabilir, yaşam perspektifi sizden geniş kişilerden, Koç veya  Mentor'lardan geri besleme isteyebilirsiniz.

Ne istediğiniz konusunda ise içinizdeki çocuktan yardım isteyin. Hayallerinizi, hedeflerinizi sansürsüz yazın, sizi mutlu eden hobi, kitap, film, aktivite, kahramanlarını anımsayın, rol modellerinizin özelliklerini, değerlerini düşünün)

Sonra iki listeyi birleştirip bir yönü veya bir amacı ortaya çıkaran işaretleri ve kesişme kümelerini belirleyin)

Mavi alevinizi yani  kişisel misyonunuz ortaya çıktıktan sonra hedefinizi koyun ve yol alın.

Tek başımıza hedeflerimize ulaşmak mümkün mü?

Bu uzun yolculukta tek basınıza olmayacaksınız. Yol alırken de hangi istasyonda kimlerden yardım/destek alacaksınız belirlemeniz gerekir.  Sizi motive edecek, size ilham verecek, yoldan çıkınca sizi uyaracak, doğru sorularla farkındalık yaratacak kişileri aracınıza alın. Bu kişiler arkadaşlarınız, arkadaşlarınızın arkadaşları, konferans, STK üyeleri, meslek grubu, sosyal medyadan kişiler olabilir. 

Örneğin; A hedefiniz bankacılık ise B hedefi Müdür olmaktır. Her hedef için yardım alacağınız insanlar, yolculuk aracınız ve bekleyeceğiniz istasyonlar farklı olacaktır. 

Yolculuk boyunca eğlence, heyecan ve yeniliklere açıklık olmadığı sürece yolculuğun anlamını yitireceğini de hiç unutmayın.

Kariyerde herkes zaman zaman anlam sorunu yaşıyor. Bu konu hakkında ne düşünüyorsunuz?

Başarı güzeldir ama oyunun asıl amacı anlamdır.

Kariyerin  5 ayrı boyutu var.

1. Para kazanmak,
    
2. Statü sahibi olmak,
    
3. Fark yaratmak,
    
4. Tutkularınız gerçekleştirmek,
    
5. Yetenekleriniz kullanmak.
    

İlk üçü ''sahip olmak'', diğer ikisi '' var olmak'' ile ilgilidir. 

Sahip olmak durumu hiç bir zaman kişinin kendisi değildir. Bu biçimiyle hayatın her aşamasında kaybetme olasılığını içinde barındıran bir durumdur.

Yanılsama içinde yaşayan bir varlığa dönüşürsünüz. Rolünü oynadığınız sanal kişiyi başarılı olabildiğiniz kadar dış dünyaya iletirsiniz. Aslında kendiniz değil, maskeli balonun bir oyuncusunuzdur artık.

''Olmak'' ise her şeyi kuşatıcı bir bütünlüğe ulaşmak, çalışmada özne olmaktır.

Sevdiğiniz işi yapmak mı, yaptığınız işi sevmek mi?

Yaptığınız işi severseniz ''mutlu'', sevdiğiniz işi yaparsanız ''özgür'' olursunuz. Sevdiğiniz işi yaparsanız hayatınızın geri kalan kısmında alarm zili kurmak zorunda kalmazsınız ayrıca hayatınız boyunca bir dakika bile çalışmış sayılmazsınız.
Harika kariyer nedir?

Harika kariyer sizin güçlü yönleriniz, tutkularınız ve vicdanınızın harmanlanmasından oluşur.

Sadece güçlü yönlerinizi kullanırsanız makine olursunuz.

Sadece tutkularınızı kullanırsanız da hayvan olursunuz.

Vicdanınız üzerine bu iki yönünüzü inşa etmeniz gerekir.

İnsanlara rağmen değil insanların hayatına pozitif anlamda dokunmadan yapılandırılmış bir kariyerin hiç bir anlamı yoktur.

Hayat önceliklerinizi sıralayacak olsanız nasıl bir sıralama olurdu?

Hayat size  jongler gibi çevireceğiniz beş top verir.  Dördü kristaldir. Biri lastik. Kristal olanlar siz, sağlığınız, aileniz ve dostlarınızdır. Lastik top ise işinizdir. Ve onu kaybetmek asla hayatın sonu değildir. Düşse de lastik olduğu için tekrar zıplatabilirsiniz. Diğerleri düşerse kırılabilir.
Kariyer Danışmanlığı/Koçluğu yapıyor musunuz?

Evet. Danışanlarımıza bazen göremediği veya görmek istemediği şeyleri göstermek veya duymak istemediği şeyleri sormak zorunda kalsak da bu danışmanlık sürecinden hepsi çok  önemli kazanımlarla ayrılıyorlar ve başkalarının hayatlarına kalplerine dokunabilecek bakış açısına sahip olabiliyorlar.

Zirve sizin için nedir?

Bahar geldiğinde, meltem estiğinde, kuşlar öttüğünde, erguvanlar mor salkımlar açtığında, sizi olduğu gibi kabul eden ve sizinle dans eden doğanın bir parçası olabilecek enerjiyi ve duyguyu hissedebiliyorsanız zirvedesiniz demektir. Gerisi hikaye!