Yatırımcı dövizdeki dalgalanmadan nasıl korunur?

Dolardaki ani iniş çıkışlar dövizle işi olan şirketlerin ve yatırımcıların kabusu. Malum özel sektörün döviz borcu 278 milyar dolar ama döviz açığı 178 milyar dolar. Hal böyle olunca dövizdeki dalgalanmalar reel sektörü riske duyarlı hale getiriyor. Akşam'dan Ayfer Arslan'ın haberine göre, Borsa İstanbul  VİOP ve Kıymetli Madenler ve Kıymetli Taşlardan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Çetin Ali Dönmez ise bu konuda yatırımcılara ve şirketlere çağrıda bulunarak Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası’nda (VİOP) işlem gören Dolar TL opsiyonları ile risklerini çok daha etkin bir şekilde yönetebileceğini açıkladı. Borsa İstanbul  VİOP ve Kıymetli Madenler ve Kıymetli Taşlardan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Çetin Ali Dönmez ile Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası’nı  (VİOP) ve yeni ürünleri anlattı
ÜNİVERSİTELERLE İŞBİRLİĞİ YAPIYOR

İşlem hacminizin daha yüksek seviyelere ulaşması için ne gibi çalışmalar yürütüyorsunuz?
Düzenli olarak gerek üyelerimiz gerek veri yayın kuruluşları ile ortaklaşa panel ve eğitimler düzenliyoruz. Bugüne kadar birçok üniversite ile bazıları üniversite öğrencilerine bazıları sektör profesyonellerine yönelik olarak ortak çalışmalar yürüttük. Örneğin 13-14 Eylül 2014 tarihleri arasında Borsa İstanbul ve Boğaziçi Üniversitesi iş birliğiyle kurulan Finans Uygulama ve Araştırma Merkezi (CARF) tarafından “VİOP Akademi” adı altında Boğaziçi Üniversitesi laboratuvarlarında bir eğitim gerçekleştirdik. Bunun yanında VİOP’ta işlem yapmanın ve türev ürünler kullanarak portföy yönetmenin tanıtımına katkı sağlamak amacıyla 5 Mayıs - 30 Mayıs 2014 tarihleri arasında ödüllü VİOPS Sanal Portföy Yarışması’nın ilkini düzenledik. Yarışma kapsamında her katılımcı 100.000 TL sanal portföy ile işlemlere başladı. Bu VİOPS Sanal Portföy Yarışması’nın ikincisinin bu yılın sonunda düzenlenmesi planlanıyor.

422 MİLYAR LİRALIK HEDEF

VİOP’ta yıl sonu beklentiniz?

27 Ağustos 2014’te VİOP’ta günlük 4,3 milyar TL ile tüm zamanların işlem hacmi rekoru kırıldı. Bu rekor 2005 yılında VOB’un açıldığı tarihten bu yana ulaşılan en yüksek değer oldu. Gün içinde 497 bin 864 adet sözleşme işlem görürken, toplam emir sayısı da 133 bin 198’e ulaştı. Bir önceki işlem hacmi rekorumuz 30 Nisan 2014 tarihinde 3,8 milyar TL ile kırılmıştı. Bu rekorların arkasındaki emek çok büyük. 2014 yılı Eylül ayı dahil olmak üzere aylık ortalama işlem hacmimiz 35 milyar TL olarak gerçekleşti. 2013 yılı yıllık işlem hacmimiz 416,6 milyar TL olarak gerçekleşmişti, 2014 yılı Eylül ayı dahil toplam işlem hacmimiz 315 milyar TL. 2014 yılı toplam işlem hacmimizin 422 milyar TL civarında olmasını bekliyoruz. İşlem hacminde kurumsal-bireysel kırılımına baktığımızda ise işlem hacminin yüzde 65’inin bireysel yatırımcılar, yüzde 35’ini kurumsal yatırımcılar tarafından gerçekleştiriliyor.  İşlem hacminde bireysel  yatırımcıların payının yüksek olması piyasamızın likiditesine olumlu katkı sağlıyor.

AÇIK POZİSYON RİSKİ

Yeni ürünleriniz var mı?

16 Mayıs 2014’te DolarTL döviz opsiyon sözleşmeleri dünyada ilk defa organize bir piyasada ve merkezi takas yöntemiyle piyasamızda işlem görmeye başladı. Böylelikle yatırımcılarımız tezgahüstü piyasalarda önemli bir risk unsuru olan karşı taraf riskini üstlenmiyor. Ayrıca yatırımcılar ve şirketler döviz risklerini çok daha etkin bir şekilde yönetebiliyor.  DolarTL opsiyonlarıyla döviz açık pozisyonlarını piyasada rekabetçi ve şeffaf bir ortamda oluşacak bir prim karşılığında sigortalatma imkânına kavuştu. Yani bir nevi, “Döviz risklerini kasko yapma” imkânına sahip oldular.

İşlemler Takasbank garantisinde

Vadeli İşlemler ve Obsiyon Borsası’nda yatırım yapmak isteyenlere öneriniz var mı?
Organize bir piyasa olan VİOP’ta işlemlerin garantisi merkezi karşı taraf olan Takasbank tarafından garanti altına alınıyor. Takasbank alıcıya karşı satıcı satıcıya karşı alıcı rolü üstleniyor. Öte yandan işlemlerin takasını işlem t lirlediği kendi özsermayesi ile de garanti ediyor. Bu kapsamda piyasamız karşı taraf riskinden tamamen arınmış bir piyasa. Bunun yanında piyasamızda oluşan fiyatlar çok piyasa yapıcılı olarak adil ve şeffaf şekilde belirleniyor. Yatırımcılar piyasada gördüğü fiyattan hızlı bir şekilde işlem yapabiliyor.

İşlemlere dikkat!

Foreks piyasaları hakkında ne düşünüyorsunuz?

Foreks piyasaları aracılık sektörüne soluk aldırdı, rekabet getirdi ancak yine de  yatırımcıların bu piyasalarda işlem yaparken oldukça dikkatli davranmaları gerekiyor.  VİOP’ta da işlem yaparken yatırımcıların dikkatli olmasında fayda var, ancak foreks platformu işleticileri yatırımcılara dönük agresif pazarlama yaparken daha sorumlu davranmalı. Borsamızın gelişmesi  foreks platformu işleticileri de dahil olmak üzere herkesin lehinedir.

7 lira ile borsada altına yatırım

12 Haziran’da VİOP’ta işlem gören Altın vadeli işlem sözleşmesinin sözleşme büyüklüğü 100 gramdan 1 grama düşürüldü. Bireysel altın yatırımcılarının piyasamızda işlem yapma imkanına sahip olabilmeleri için Altın vadeli işlem sözleşmelerinin sözleşme büyüklüğünü 1 grama düşürdük. Yatırımcılarımız 7 lira gibi çok küçük bir teminat ile 1 gr altına yatırım yapabiliyor. 19 Eylül’de ise Mini BIST 30 Endeks Opsiyon Sözleşmelerini işleme açtık. Bu ürün daha geniş bir kitleye hitap ediyor.