Yaptırımlar 2 yılda Rus ekonomisini nasıl etkiledi?

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in, 2 yıl önce 24 Şubat'ın sabahında duyurduğu "özel operasyon"nun başlamasıyla Rus ordusu, Ukrayna topraklarına girdi. Rusya'nın Ukrayna topraklarına saldırmasına şiddetle tepki gösteren ABD ve Batılı ülkeler söz konusu tarihten itibaren Ruslara ağır yaptırımlar uyguladı. Peki süreç nasıl ilerledi, Rus ekonomisi yaptırımlardan ne kadar etkilendi? İşte tüm detaylar...

Türkrus'un aktardığına göre ABD, İngiltere ve Avrupa Birliği, Ukrayna'daki çatımaların başlamasının ikinci yılında Rusya'ya yönelik yeni yaptırımlar açıkladı. Gündemde 500'den fazla yeni yaptırım var.

BBC'nin derlemesine göre 100'e yakın firma veya kişiye ihracat kısıtlaması getirilecek. ABD Hazine Bakanlığı bunun, 24 Şubat 2022'den beri tek seferde en fazla yaptırım öngören paket olduğunu duyurdu.

İngiltere, Navalnıy’nin öldüğü Kuzey Kutbu'na yakın ücra bir bölgede yer alan hapishanenin altı yöneticisinin mal varlığını dondurdu ve İngiltere’ye girmelerini yasakladı.

İngiltere ayrıca Rusya'nın metal, elmas ve enerji ihracatına da yeni yasaklar getirdi.

Avrupa Birliği (AB) de 200 şirket ve kişiye yönelik yaptırımlar açıkladı. Moskova bu karara daha fazla AB yetkilisinin Rusya'ya girişini yasaklayarak karşılık verdi.

Yaptırım getirilenler arasında, Kuzey Kore savunma bakanı da dahil olmak üzere, Kuzey Kore silahlarının Rusya'ya nakliyesinde yer alan 10 Rus şirketi ve kişi de yer alıyor.

Şubat 2022'den bu yana ABD, İngiltere ve AB'nin yanı sıra Avustralya, Kanada ve Japonya gibi ülkeler de Rusya'ya 16 bin 500'den fazla yaptırım getirdi.

Yaptırımlarla Rusya'nın ekonomisini hedef aldılar.

Rusya’nın toplam döviz rezervlerinin yaklaşık yarısı olan 350 milyar dolar değerindeki döviz rezervi donduruldu.

AB, Rus bankalarının varlıklarının yaklaşık %70'inin de dondurulduğunu ve bazılarının Swift işlemlerinin dışında tutulduğunu söylüyor.

Batılı ülkeler ayrıca:

- Rusya'nın silah yapımında kullanabileceği teknolojinin ülkeye ihracatını yasakladı.

- Rusya'dan altın ve elmas ithalatını yasakladı.

- Rusya'dan uçuşları yasakladı.

- Kremlin'le bağlantılı zengin iş insanları olan oligarklara yaptırım uyguladı ve yatlarına el koydu.

- Rusya'nın petrol endüstrisi de hedef alındı.

ABD ve İngiltere, Rusya’dan petrol ve doğalgaz ithalatını yasakladı. AB, ham petrol ithalatını yasakladı.

G7 ülkeleri, kazancını azaltma amacıyla Rus ham petrolüne varil başına en fazla 60 dolar ödeyeceğini açıkladı.

Dünyaca ünlü şirketler Rus pazarından çıktı

McDonald's, Coca-Cola, Starbucks ve Heineken dahil yüzlerce büyük firma Rusya'da satış ve üretim yapmayı bıraktı. Ancak bazıları hâlâ Rusya'da iş yapıyor. Örneğin PepsiCo, Rusya'da gıda ürünleri satmaya devam etmekle suçlanıyor. Ayrıca BBC, ABD'li kozmetik firması Avon'un Moskova yakınlarındaki bir fabrikada üretim yaptığını ortaya çıkardı.

Rus pazarından çıkış, şirketler için oldukça zorlu başlıklardan birisi haline geldi.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, "Biz büyüyoruz, onlar ise düşüş yaşıyor" sözleriyle, Avrupa yaptırımlarının Rusya'ya zarar vermediğini iddia etti.

ABD'li bir düşünce kuruluşu olan Atlantic Council'e göre Rusya, yurt dışına G7'nin tavan fiyatından daha yüksek fiyata petrol satmayı başardı.

Yaklaşık 1.000 tankerden oluşan bir "gölge filonun" bu petrolü taşımak için kullanıldığı söyleniyor.

Uluslararası Enerji Ajansı, Rusya'nın hâlâ günde 8,3 milyon varil petrol ihraç ettiğini, Hindistan ve Çin'e yönelik satışı artırdığını söylüyor.

King's College London'daki araştırmacılara göre Rusya, pek çok yaptırıma tabi Batı ürününü Gürcistan, Belarus ve Kazakistan gibi ülkelerden satın alarak da temin edebiliyor.

ABD merkezli Stratejik ve Uluslararası Çalışmalar Merkezi'nden Dr. Maria Snegovaya, Çin'in Batı'da üretilenlere alternatif yüksek teknolojili ürünler açısından hayati bir tedarikçi olduğunu söylüyor.

"Çin, askeri üretimini sürdürmek için ihtiyaç duyduğu çipleri ve diğer bileşenleri satıyor" diyor. "Rusya, Çin'in yardımı olmadan bunu başaramazdı."

Yaptırımların Rus ekonomisi üzerindeki etkisi

Uluslararası Para Fonu'na göre, savaşın ilk yılı olan 2022'de Rusya ekonomisi yüzde 2,1 oranında küçüldü.

Ancak Rusya ekonomisinin 2023'te yüzde 2,2 büyüdüğünü tahmin eden kuruluş, 2024'te ise yüzde 1,1 büyüme öngörüyor.

Yine de ABD Hazinesi, yaptırımların Rusya'ya zarar verdiğini, son iki yılda elde etmiş olabileceği ekonomik büyümeden yüzde 5 kesintiye yol açtığını iddia ediyor.

Avustralya'dan 37 kuruluşa 'Rusya'ya destek' yaptırımı

İşte ABD'nin yaptırım kararı aldığı 16 Türk şirketi

Rusya, AB’ye yönelik yaptırımları genişletiyor

ABD'den Türk şirketlere yaptırım kararı!

AB'den Rusya'ya yeni en geniş yaptırım paketi

ABD'den Rusya merkezli fidye yazılımı grubuyla ilişkili 2 kişiye yaptırım