Üçüncü dozda büyük ikilem

FINANSGUNDEM.COM – DIŞ HABERLER SERVİSİ

Varlıklı ülkeler, Kovid-19’a karşı aşı bağışıklığının azalması tehdidine karşı güçlendirici doz programlarını uygulamaya koyma planlarını tamamlıyor. Financial Times’ın haberine göre bu durum henüz aşı imkanı sağlayamayan gelişmekte olan ülkelerin aşı tedarikindeki zorluklarını artırabilir.

Devletlerin güçlendirici doz uygulamasına başlaması Dünya Sağlık Örgütü’nün daha az aşılanan ülkelere destek verilmesi konusundaki talimatlarına karşı gelmek anlamına gelebilir. DSÖ Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus bu hafta yaptığı açıklamasında güçlendiricilerin dozların etkili olup olmadığını sorgulayarak, sadece bağışıklık sistemi zayıflamış olanlara yapılması gerektiği konusunda ısrar etti.

Finansgundem.com’un derlediği bilgilere göre İsrail, geçen ay güçlendirici aşıların yapılması sürecine liderlik eden ülke oldu. Almanya ve Fransa da güçlendirici aşı kampanyalarının başlayacağı tarihleri belirledi. İngiltere sağlık hizmeti bir güçlendirici aşı kampanyası planlamalarına başladıklarını açıkladı. Ancak hükümet aşı danışmanları başlangıçta klinik olarak savunmasız olanlara üçüncü dozları yetkilendirmeye hazır görünüyorlar. Türkiye de Sinovac aşısı olanlar için üçüncü doz aşı imkanı sağlayan ülkeler arasında.

Haberde İsrail, Türkiye ve Şili’nin güçlendirici doz aşılaması yapan ülkelerden olduğuna ve bu üç ülkede yapılan 10 milyonluk güçlendirici dozun yarım düzineden fazla Afrika ülkesinde uygulanan toplam aşıdan daha fazla olduğuna dikkat çekiliyor.

Afrika'nın en kalabalık iki ülkesi Nijerya ve Etiyopya'nın yanı sıra Çad, Kamerun, Demokratik Kongo Cumhuriyeti ve Kenya, Covax aşı paylaşım programı kapsamında sağlanan aşılar sonucu toplam 9,37 milyon kişiyi aşıladı. Afrika nüfusunun sadece yüzde 2'si tamamen aşılanırken bu rakam tüm kıtalar arasındaki en düşük aşılanma oranını belirtiyor.

Astra Zeneca aşılarını oluşturan Oxford Aşı Grubu’nun Yöneticisi Andrew Pollard destekleyici doz aşı dağıtma konusunda telaşa kapılmanın “gelecekteki riskleri olabildiğince azaltması nedeniyle anlaşılabilir” olduğunu söyledi. Ancak Pollard iki doz aşılanan bireyler arasında Kovid’e karşı bağışıklığın düştüğüne dair net kanıtlar olmadan güçlendirici doz aşı yapmak için güçlü bir sebebin olmadığını söyledi.

Oxford Üniversitesi’nin en son yaptığı çalışmalar BioNTech/Pfizer aşısı ile AstraZeneca aşısı tarafından sağlanan korumanın ikinci dozdan dört ila beş ay sonra azaldığını gösteriyor. Çalışma aşılanan kişilerin hastalığı hissetmelerinin daha olası hale geldiğini ancak her iki açı için de vakaların hastaneye yatıracak veya ölümlere neden olacak bir etkinlik kaybının gözlemlenmediğini belirtiyor.

Pollard açıklamasında, “Basit bir ifadeyle bakarsanız bugün herhangi birine üçüncü doz aşı verirsek bu hiç aşı olmayan birine aşı vermeyi reddetmemiz anlamına gelir” ifadelerine yer vererek ‘sıfır koruma’ için aşıların etkinliğini artırmanın hiç aşı olmayan ülkelere kıyasla marjinal bir eylem olduğunu sözlerine ekledi.

Buna karşın İsrail Sağlık Bakanlığı tarafından bu hafta yapılan bir araştırmada aşıların zamanla Kovid’in ağır semptomlarına karşı bağışıklık oluşturma özelliğinin azaldığına dair kanıtlar sundu. Araştırma Mart ayında ikinci dozunu alan 60 yaşın üzerindeki bir kişinin, Ocak ayında aşı olan birine göre Kovid’ten 1,7 kat daha iyi korunduğunu gösterdi.

ABD'nin Teksas eyaletindeki Baylor Tıp Fakültesi Viroloji Profesörü Peter Hotez, Batılı hükümetlerin büyük bir tehdit oluşturan salgına karşı bağışıklıktaki düşüşü güçlendirecek aşı programları için "haklı olarak" harekete geçtiğini söyledi.

Hotez, "Salgın yakın gelecekte hastane yatış oranlarını çok ciddi bir şekilde artırabilir ve bunu önlemenin tek yolu güçlendirici dozlardır. Halkını korumak her liderin görev tanımının bir parçasıdır” ifadelerine yer verdi.

ABD’li yetkililer Amerikalıların ikinci dozdan sekiz ay sonra veya Johnson&Johnson’ın bir dozluk aşısını almaları halinde bir doz daha aşı önerme planını onaylamaya hazırlanıyor. Programdan yıl sonuna kadar 100 milyondan fazla kişi yararlanabilecek.

Afrika Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri Direktörü John Nkengasong, aşıları aşı kapsamı düşük ve yüksek bulaşı olan ülkelerle paylaşmak yerine güçlendirici aşı kampanyaları için kullanılmasının "ciddi bir yanlış hesaplama" olduğunu söyledi.

Nkengasong, “Bu kararlar sonunda tamamen aşılanmış ülkelere meydan okuyacak yeni varyantların ortaya çıkması için fırsat veriyor” açıklamasında bulundu. Direktör güçlendirici aşı programlarının, Batılı ülkelerin yoksul ülkelerdeki ölümleri önlemek yerine kendi evlerindeki hafif vakaları durdurma talebine öncelik vermeleri konusuna örnek olduğunu söyledi. John Nkengasong, “Gelişmekte olan ülkelerdeki ölümleri normalleştirdik. Afrika'nın Kovid kıtası haline gelmesinden korkuyorum” ifadelerine yer verdi.

İran'da bir günde 571 kişi Kovid-19'dan hayatını kaybetti

Prof. Dr. Ertuğrul: Aşıları tehdit eden varyantlar ortaya çıkmaya başladı

Kovid-19 semptomları bir yıl sürebiliyor