Tony Blair, Trump'a hangi dersi verdi

Tam iki hafta evvel, Trump’ın konuşmasından evvel eski 'British Prime Minister' Tony Blair bir konuşma yapmış. Birkaç gün evvel de New York Times konuşmanın özetini birinci sayfadan aktarmış. Blair ne demiş?

Blair ülkesinin 2016'da çok az bir oy farkıyla karar verdiği Brexit olayından vazgeçmesi gerektiğini vurgulamış.

Ona göre, Trumpism ve de Brexit birbirine çok paralel şeylermiş. Temelde her ikisi de, geçmişte dünyayı stabil hale getiren, zenginlik yaratan, güvenlik sağlayan, kanuna dayanan ve demokrasi, açıklık ve iki Dünya Savaşı'ndan sonra sulh yaratan, Avrupa Birliği'ni kuran, NAFTA, NATO, Birleşmiş Milletler ve Transpasifik Ortaklık adlı ticaret anlaşması gibi büyük sistemlere karşı çıkan şeylermiş. Brexit ve Trumpism, saydığı bu güzel şeyleri bir kenara itip ekonomik milliyetçilik peşinde koşarak ABD ve de Britanya'yı daha iyi duruma getireceklerini düşünen, yanlış yaklaşımlarmış.

Blair’e göre büyük sistemlerle oynamak çok tehlikeli, çünkü bu sistemlerin yerine tavsiye edilen şeyler 'duvar koyma' veya 'çıkıp gitme' çok sayıda insanı çok kötü şekilde yaşamaya kurban edecek. T. Blair, şu anda büyük sistemlerin sorunlarını gündeme getirenler, İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra sağlanan 70 yıllık bir sulhu, yüzlerce milyon kişinin fakirlikten kurtulmasını, unutuyorlar diyor. 'Bütün konuşulanlar aslında saçma şeyler' diyor Blair. Ona göre Brexit taraftarları ve Trumpism taraftarları, yıllar önce Dünyaya her kişinin kendi çıkarına baktığı gibi bir milliyetçilik getirerek, yeniden iki Dünya Savaşı'nı çıkartan yaklaşıma geri dönmek istiyorlar diyor.

Blair’e göre, unutuyorlar ki Soğuk Savaş döneminde dünya bu global kurumlar sayesinde ve de iki büyük ve disiplinli global sistem ve de bir hegemon (ABD) sayesinde ayakta kaldı. Şimdi ise 'post post' Soğuk Savaş Dünyası'nda bu global sistemlere gereksinme her zamankinden daha fazla gerekli. Çünkü teknoloji, globalleşme ve de iklim değişimi tüm devletleri zayıflaştırmakta. Süper miktarda öfkeli insan ve de geniş karmaşa bölgeleri yaratılmakta.

Blair eğer bu dönemde, ABD’nin liderliğinden vazgeçersek ve de her ülke de kendi ekonomik ulusalcılığını en ön plana koyarsa, yapılabilecek en kötü hatayı yapmış olacağız demekte.

Blair’e göre Brexit 'aptalca' bir yaklaşım. İngiltere’yi fakir, zayıf, ve isole hale getirecek. Bugün bile İngiliz sterlini euro karşısında yüzde 12 değer kaybetti, dolara karşı da yüzde 20 zayıfladı. Fakirleşmeye gidiyoruz! İthal malların fiyatı artıyor, bu da yaşam maliyetinin artması demek. Bu gelişmeyi peşinen görmemiz gerekiyor demekte Blair!

Blair’in haklı olduğunu düşünüyorum.