Şeytan bunun neresinde?

Net hata-noksan kalemindeki 4.8 milyar dolarlık para nereden geldi? Türkiye'ye gelen Suriyeliler ceplerinde mi getirdi? Yoksa Varlık Barışı yoluyla yurtdışındaki Türkler m getirdi? Milliyet yazarı Güngör Uras'a göre ikisi de olası görünmüyor.
İşte Uras'ın rakamlarla cari açık değerlendirmesi ve net hata-noksanın kaynağına ilişkin verdiği ipuçları;
Temmuz ayında cari açık 5 milyar 786 milyon dolar oldu. Bu açığı kapatacak sermaye girişi yerine net 775 milyon dolar çıkış oldu. İki rakamın toplamı 6 milyar 561 milyon dolar.
Temmuzda açığı kapatmak için bu kadar dövizi rezervden karşılayacaktık.
Ama nereden geldiği belli olmayan 4 milyar 801 milyon dolar döviz sayesinde açığın büyük bölümünü kapattık. Rezervden sadece 1 milyar 760 milyon dolar kullandık.
Şimdi çok kişi soruyor: Temmuzda 4 milyar 801 milyon dolar nereden geldi? Kaldi ki bu ilk defa karşılaşılan bir durum değil. Hemen her ay nereden geldiği belli olmayan dövizler geliyor? Nereye gittiği belli olmayan dövizler gidiyor. Şeytan bunun neredesinde?
Şehir efsanesine bakılır ise temmuzda nereden geldiği belli olmayan dövizleri Suriyeliler ceplerine doldurup getirdi. Ankara’dan fısıldanana bakılır ise bu dövizleri, yurtdışında parası olan Türkler Varlık Barışı’yla getirdi.
Bu kadar döviz, cepte nakit taşınamaz. Bavula sığmaz. Bankadan geçse, kayıtta görülür. 
Fark nasıl oluşuyor?
Cari açık, olağan döviz gelirleri ile olağan döviz giderleri arasındaki fark demektir. Temmuzda olağan gelirler; ihracat 13 milyar 661 milyon dolar, turizm 3 milyar 320 milyon dolar, taşımacılık 1 milyar 284 milyon dolar, faiz geliri 125 milyon dolar şeklindeydi.
Döviz giderleri ise ithalat harcaması 20 milyar 311 milyon dolar, turizm harcaması 472 milyon dolar, taşımacılık giderleri 893 milyon dolar, faiz gideri 460 milyon dolar şeklinde oldu.
Gelir-gider farkı 5 milyar 786 milyon dolar. O da temmuz ayı cari açığı.
Nereden geldiği belli olmayan döviz nasıl ortaya çıkıyor? Şöyle:
Temmuz ayı cari açığı 5 miyar 786 milyon dolar. Açığı kapatmak için sermaye girişi olmamış, tersine 775 milyon dolar çıkış var. İkisinin toplamı 6 milyar 561 milyon dolar.
Temmuzda 6 milyar 561 milyon dolar döviz açığını kapatmak için döviz rezervinden sadece 1 milyar 760 milyon dolar kullanılmış? İyi de bu durumda açık nasıl kapanmış?
Cevap: Nereden geldiği belli olmayan 4 milyar 801 milyon dolar dövizle kapanmış.
Haziranda ise nereye gittiği belli olmayan 2 milyar 117 milyon dolar var. O rakam da şöyle bulunuyor: Cari açık 4 milyar 626 milyon dolar. Sermaye girişi 3 milyar 467 milyon dolar. Rezervden 1 milyar 150 milyon dolar eklemeyle cari açık kapanabilecek iken, rezervde 3 milyar 276 milyon dolar eksilme olmuş. Rezervden harcanan dövizin 1 milyar 159 milyon doları cari açığı kapattığına göre, geriye kalan 2 milyar 117 milyon doların nereye gittiği belli değil.
Hata-noksan
Suriyelilerin, Türkler’in, başka kişilerin; cebinde, bavulunda getirip-götürdüğü döviz, altın, mücevherat  mutlaka vardır ama, bu tür döviz trafiği ayda milyar dolarları bulamaz.
Bu, esas itibarı ile hesap hatasından oluşan bir “düzeltme kalemi”dir. O ayın döviz geliri veya gideri hesabında mutlaka bir hata vardır. Örneğin ithalat harcaması olduğundan fazla gösterilmiş, ihracat olduğundan az gösterilmiş olabilir. Net turizm geliri tahmini yanlış yapılmış olabilir. O nedenle de Merkez Bankası “nereden geldiği belli olmayan-nereye gittiği bilinmeyen” dövizleri, “Net hata ve noksan” başlığı altında gösterir.
Belli aylarda bu rakamlar göze batacak ölçüde büyür, bazı aylarda küçülür. Genelde uzun dönemde dengelenir.
7 ayın neti 182 milyon $
2013 yılı ocak ayında net hata ve noksan kalemi 134 milyon dolar artı iken, şubatta 2 milyar 30 milyon dolar eksi oldu. Mart ve nisan eksi devam etti. Mayısta artı 2 milyar 662 milyon dolar oldu. Haziranda eksi 2 milyar 117 milyon dolar iken temmuzda artı 4 milyar 801 milyon dolara yükseldi. Yedi ayın sonunda net hata ve noksan kalemi dengesi sadece 182 milyon dolar.
Yıllar itibariyle de net hata-noksan rakamları iniş çıkış gösterir. 2011’in tamamında 9 milyar 433 milyon dolarlık bir fazlalık görülmüştü. 2012’nin tamamında fazlalık 776 milyon dolara geriledi.
Özetle günümüzde banka sisteminden geçmeyen döviz trafiği giderek küçülüyor. Çünkü banka sisteminden geçmeyen dövizin nakit olarak cepte, bavulda taşınması, milyar dolarların kamyon ile taşınması gerekir ki, bu çok zor. Yok değildir, vardır ama, o kadar da çok değildir.