İskoçya euroda kalacak

İskoçya bundan sonra euro kullanıp Avrupa Birliği'nde kalacak ancak bu durumdan İngiltere memnun değil. Akşam yazarı Deniz Gökçe konuyu köşesine taşıdı. İşte o yazı:

İskoçya Başkanı Nicola Sturgeon pazartesi günü medyaya İngiltere Krallığı'ndan 'boşanacaklarını' ve kendilerinin Euro üyesi olarak kalacaklarını açıkladı. Tabii İngilizler bundan hiç memnun olmayacak.

İskoçya Başkanı bir rapor yayınlayarak, İngiltere ile 'boşanıp', bağımsız olarak Euro üyesi kalacaklarını resmen kağıda dökeceklerini vurguladı. University of Strathclyde tarafından yapılan bir araştırma, İskoçya Euro Bölgesi'nden çıkarsa, 10 yılda 80 bin iş kaybeder şeklinde bir sonuca da varmıştı. Ayrıca hem Kuzey İrlanda hem de Cebelitarık (Gibraltar) için de bazı adımlar atılması gerektiği de gündemde. Başkan Nicola "İngiltere’nin İskoçya’nın ayrılma arzusundan rahatsız olmayacağını da ümit ediyoruz!" dedi. İskoçya’nın vatandaşlarının tümü, İskoçya’nın Euro bölgesi üyesi kalması için destek oyu kullandı. Tabii İskoçya doğrudan Euro bölgesi ile pazarlığa oturma planı yapmıyor, uzun görüşmeler gerektiğini biliyorlar.

İskoçya 1707 yılında İngiltere ile ortak hareket eden bir toplum haline gelmişti. Aslında İskoçya sanayileşmede 1700-1800 yılları arasında global çapta önemli bir ülke idi. 28 ülkenin ilişkili olduğu Avrupa Birliği'nde ise 12’inci büyük ekonomi. Ama 5.5-6 milyon arasında küçük bir nüfusu var. Vatandaşların çoğu bugün sanayide değil, hizmet sektöründe çalışıyor.

Ancak İskoçya’nın dış ticaretinin oldukça büyük bir kısmı da aslında İngiltere ile. 2015'te İskoçya’nın 233 milyar dolarlık bir GSYİH düzeyi var. İhracatı 76 milyar pound civarında, bunun da 49 milyar pound kadarı da İngiltere’ye ihracat. İskoçya’nın Batı Birliği'ne ihracatı da 12 milyar pound. 15 milyar pound da dünyanın diğer ülkelerine ihracat.

İskoçya’nın kişi başına geliri 2015 verileri ile 43.500 dolar civarında. Tarım ekonominin sadece yüzde 1 kadarı, inşaat yüzde 6, sanayi yüzde 18 ve hizmet sektörü de yüzde 73 boyutunda. Yıllık büyümesi kriz nedeni ile yüzde 0.5 ila yüzde 1 arasında dalgalanıyor, enflasyon 0.3, işsizlik yüzde 5.3 kadar ve kabaca 2.6 milyon kişi de üretimde çalışan emekçi. Dijital konularda uzmanlık, petrol ve bankacılık ekonomide önem kazandı.

Aslında İskoçya Avrupa Birliği, G7, G8 ve G20, IMF, Dünya Bankası, World Trade Organization ve de Birleşmiş Milletler gibi birçok kuruma üye. Ülke sterlini ülke parası olarak kullanmakta ama kendi bastığı para da var. İskoçya'nın Edinburg ve Glaskow gibi büyük kentleri var. Royal Bank of Scotland Avrupa'nın ikinci en büyük bankası. Ama 2008 krizinde 76 milyar poundluk İngiliz yardımı ile kurtarılmıştı. Bank of Scotland ise ülkenin Merkez Bankası ve İngiltere ile beraber faiz kararlarını da vermekte .

İskoçya zor bir işe soyunuyor, bakalım bu süreçte neler olacak?