Güler Sabancı: Cam tavanları kırmamız gerekiyor

Sabancı Holding Yönetim Kurulu Başkanı Güler Sabancı “Hayata Yön Verenler” etkinliği açılışında konuşma yaptı. Sabancı konuşmasında günün başlığını “Hayata Yön Verenler” olarak belirleyerek, hayatın her alanını şekillendiren kadınların önemini hatırlatmak istediklerini belirtti.

 Tiyatro sanatçısı Yetkin Dikinciler’in sunuculuğunu üstlendiği etkinlik kapsamında gerçekleştirilen panelin moderatörlüğünü ise Hürriyet Gazetesi’nden Elif Ergu Demiral yürüttü. Arizona Üniversitesi Astronomi ve Fizik Bölümü Prof. Dr. Feryal Özel, Stanford Üniversitesi araştırma görevlisi Dr. Gözde Durmuş, sinema ve tiyatro sanatçısı Demet Akbağ, TÜSİAD Yönetim Kurulu Başkanı Erol Bilecik, uzman öğretmen Melahat Aydın ve gazeteci Ayşe Karabat’ın katıldığı panelde, panelistler çalışmalarını ve kariyer yolculuklarını katılımcılarla paylaştılar. Panelin ardından Nükhet Duru sahne aldı. Duru, kadının sanattaki yeri üzerine Yetkin Dikinciler’le sohbet ederek; sevilen şarkılarını seslendirdi. 

Güler Sabancı konuşmasında şunları dile getirdi: ”Bugünün başlığını ‘hayata yön verenler’ olarak belirledik ve hayatın her alanını şekillendiren kadınların önemini hatırlatmanın bir fırsatı olarak değerlendirmek istedik. Birleşmiş Milletler 2030 yılında kadın- erkek eşitliğinin tüm dünyada sağlanmasını hedefliyor. Bu yıl için de kadınlar günü temasını ‘değişen iş dünyasında kadın’ olarak belirledi. Evet, iş dünyası değişiyor; küreselleşme, teknolojik ve dijital dönüşüm, 4. sanayi devrimi hepimizin konuştuğu kavramlar. Ama kadının değişen dünyada kendine yer bulması sosyal haklara erişmesinden yönetim kademelerine gelmesine, cinsiyete duyarlı bütçelemeden teknolojiye erişimine çok çeşitli değişkenlere dayanıyor. Elbette aşılacak engeller, kırılacak cam tavanlar çok. Türkiye’de kadının işgücüne katılımı hala %33 seviyesinde. Kamusal alanda, siyasette, eğitimde hala gidilmesi gereken çok yol var. Bunların hiçbiri yeterli değil. Biz daha iyisini hak ediyoruz. Daha hızlı koşmamız, kapıları daha çok zorlamamız, daha çok çalışmamız lazım. Ama bir yanda da yadsınamaz ilerlemeler var. Tünelin ucundan bir ışık sızıyor. Karar alıcı olarak siyasete katılım dünya genelinde artıyor. Eğitime katılım oranları yükseliyor. Medyanın, sivil toplumun, kamunun, iş dünyasının kadın meselesine karşı duyarlılıkları artıyor. ‘Eşitliğin’ sağlanmasının, toplumun tek bir kesimi için değil, ortak geleceğimiz için kritik önem taşıdığını artık herkes biliyor.  Kadınların dünyanın birçok ülkesinde işgücünün dışında kalmasının sadece kadınlara değil, küresel kalkınmaya zarar verdiği defalarca ispatlandı. Kadınların eğitilmesinin önemi, yarattıkları ekonomik değer, müşteri olarak seçici, yönetici olarak karar verici ve ekonomiye katkılarıyla ilgili sahip olduğumuz daha birçok bilgiye kimsenin itirazı yok artık. Kadınların yönettikleri şirketlerin karını %15’e kadar yükselttiği bilimsel bir gerçek. Ama artık tüm bu söylemlerin bir adım ötesine geçme vaktidir. Artık kadın meselesine yeni boyutlardan da bakma vaktidir. Kadınlar artık sınırların ötesine geçiyor, şartları zorluyor. Ben okula gittim, iş sahibi oldum, bu bana yeter demiyor. 

Eşitlik Herkes İçin Önemli 

Cam tavanları yani görünmez, şeffaf ama orada var olan sınırı kırmak, aşmak; toplumsal verilmiş rollerin ötesine geçmek gerekiyor. Bir yandan her alanda bunu yaparken, diğer yandan da cinsiyet eşitliği kavramının tanımının genişletilmesi gerektiğini aktaran Güler Sabancı sözlerine şöyle devam etti: “Cinsiyet eşitliği kavramını sadece rakamlardan ibaret görmemeliyiz. Artık yeni boyutlar kazandırmalıyız. Cam tavanlar kırıldığında, sınırlar aşıldığında neler olduğunu, nasıl bir değişimin başladığını, nelerin başarıldığını bugün hep beraber göreceğiz. Birazdan bu sahnede dinleyeceğimiz isimler cesaretin, özgüvenin ötesinde, ‘eşitlikler’ yarışında kazanmışlar, fark yaratmışlar. Ya da Erol Bey gibi kadınların bu yarışta öne geçmeleri için fırsatlar yaratmışlar.  Kendi alanlarında çok başarılılar, çok değerliler. Tıpkı dünyadaki sayısız örnekte olduğu gibi: Christian Lagarde sadece kadın olduğu için IMF başkanı olmadı. Meryl Streep sadece kadın olduğu için en çok Oscar’a aday gösterilen sanatçı olmadı. Zaha Hadid sadece önemli bir kadın mimar değildi. O, olağanüstü bir mimardı. Dolayısıyla asıl mesele, yaptığımız işe kendimizi vermek ve en iyi olmak. Çünkü eşitlik sadece kadın için değil, eşitlik herkes için. Sadece bugün değil, eşitlik gelecek için.” 

Sabancı Vakfı aracılığı ile daha sağlam bir gelecek için katkı yapmaya çalıştıklarını aktaran Güler Sabancı, yürütülen programlarla kadınların topluma eşit ve aktif katılımlarını sağlamak ve toplumu bu konuda bilinçlendirmek için çalıştıklarını belirtti. Güler Sabancı sözlerini şöyle sürdürdü: “Kadınlara ve kız çocuklarına ‘cam tavanları’ aşmaları için destek oluyoruz.  Özellikle kadının insan hakları konusunda farkındalık yaratan ve sorunların çözümünde anahtar rol oynayan sivil toplum çalışmalarına destek veriyoruz. Baktığınızda, vakıftaki arkadaşlarımın özverili çalışmaları hariç, Sabancı Vakfı olarak kadın alanındaki çalışmalara son 10 yılda 15.000.000 TL’ye yakın kaynak aktardık. Bu çalışmalarla doğrudan 170.000, dolaylı olarak 700.000’e yakın kişiye ulaşıldı. Bu yıl ilk kez hayata geçirdiğimiz kısa film uzun etki yarışmasının teması da mülteci kadınlardı. Diğer taraftan ekonomik katılımı teşvik ve cinsiyet eşitliği bilincini tüm toplulukta içselleştirmek için çalışıyoruz. Gururla söylüyorum ki, Türkiye ortalamalarının üzerinde kadın çalışan oranlarına sahibiz. Çalışanlarımızın %40’ı kadın. 2016 yılında terfi eden çalışanlarımızın ise, %52'si kadın. Ama bunu yeterli görmüyoruz ve daha iyisini istiyoruz. Ayrıca cinsiyet eşitliği konusunda da tüm topluluğumuzu aynı bilgi ve bilinç düzeyine taşıyoruz. Geride bıraktığımız yıl 10.000’i aşkın çalışanımıza toplumsal cinsiyet eşitliği konusunda online eğitim verdik. Çalışanlarımızın bu konuyu gönülden sahiplenmesi sayesinde de Sabancı Gönüllüleri halen kadın alanında 45 farklı proje yürütüyor.” 

HAYALİM, TÜM KADINLARIN EŞİT BİREYLER OLARAK YAŞAMALARIDIR

Birazdan hayata yön veren çok kıymetli isimleri hep birlikte dinleyeceğiz. Ben de bu konuşmaya hazırlanırken, benim ‘hayatta yönümü bulmama destek olanlar’ kimlerdi diye düşündüm. İlk olarak, dedem Hacı Ömer Sabancı. 3 yaşımdan itibaren beni yanında fabrikalara götürdü. Daha sonra ilk yöneticilik eğitimimi aldığım, gerçek bir Anadolu kadını olan babaannem. Cumhuriyetin ilk kadın öğretmenlerinden, Halide Edip’in öğrencisi anneannem Rukiye Tarcan. Elbette tüm yaşantım boyunca sağlam duruşuyla yanımda olan annem. Her zaman desteklerini hissettiğim amcalarım ve tabii ki 30 yıla yakın birlikte çalıştığım Sakıp amcam. Hepsine sonsuz teşekkürlerim var. Sakıp bey, bana “Kızım, sana kapıyı açıyoruz. Ama içeri girmek, orada kalmak ve başarılı olmak sana bağlı” demişti. Gördüğünüz üzere, herkesin olduğu gibi, benim hayatıma yön verenler arasında hem kadınlar hem de çok “akıllı erkekler” var. Onlardan; kavga etmeden ama çok iyi hazırlanarak, çok akıl alarak mücadele etmeyi, gerektiğinde sabretmeyi ama asla vazgeçmemeyi, yere sıkı basmayı, gelen geçen rüzgarlardan etkilenmemeyi ve en zor zamanlarda dahi gülümsemeyi öğrendim.  Bu öğrendiklerimin ve bana destek olanların kıymetini sonraları daha da iyi anladım. Çünkü, herkesin hayatta eşit şansı olmadığını biliyoruz. Bu nedenle, vakfımız kuruluşundan itibaren bunun bilincinde ve bunun sorumluluğunu almıştır. O nedenle kadınların hayatın her alanında kendilerine yer bulabilmesi ve dengelerin eşit kurulması için çalışıyoruz. Hayalim; tüm kadınların çocukluklarından itibaren desteklenmesi, eğitime erişebilmesi ve böylece ayaklarının üstünde duran, eşit bireyler olarak yaşamalarıdır. Dünya Kadınlar Günü 1900’lerden bu yana var. Ama ne zaman biz 8 Mart tarihini özel bir gün olmaktan çıkarırız, ne zaman böyle toplantılar düzenlememize gerek kalmaz, işte o zaman gerçek eşitliği sağlamış oluruz.”