Avrupalı bankalar fark atıyor

Uluslararası danışmanlık şirketi A.T. Kearney’nin bankacılık sektörüne yönelik yaptığı son araştırmada, Türk bankalarının çalışan başına ve müşteri başına gelir gelir yaratmakta Avrupa ortalamasının oldukça gerisinde olduğuna dikkat çekildi.

A.T. Kearney’nin 2014 verileri ile hazırladığı ‘Bireysel Bankacılık 2015’ raporuna göre, Avrupa bankaları müşteri başına gelirde Türk bankalarından 7 kat daha fazla gelir elde ediyor. Türk bankaları müşteri başına yıllık 92 Euro gelir elde ederken, Avrupa bankalarının müşteri başına elde ettiği gelir 644 Euro. Araştırmada müşteri başına yıllık gelirde 1130 Euro ile İsviçre en yüksek gelir elde eden ülke olarak dikkat çekti.

ÇALIŞAN VERİMLİLİĞİ DÜŞÜK

Çalışan başına gelirde ise Türkiye ile Avrupa bankaları arasında 3 kat fark bulunuyor. Avrupa bankalarının çalışan başına gelir elde etme ortalaması yıllık 220 bin Euro iken, bu rakam Türk bankaları için 71 bin Euro ile Avrupa’nın oldukça gerisinde yer aldı. Çalışan başına gelirde de yıllık 314 bin Euro ile yine İsviçre en yüksek gelir elde eden ülke oldu. Türkiye’de ücret ve komisyonlara ilişkin son yasal düzenlemelerin bankaların gelir elde etme kapasitesi üzerinde baskı yarattığının altı çizilen raporda, “Avrupa bankaları ile Türk bankaları arasındaki büyük gelir farkı, Türk bankalarının gerçek potansiyelini ortaya koyamadığını gösteriyor. Ayrıca Türkiye’de müşterilerin aynı anda birden çok banka ile çalışıyor olması da çalışan başına gelir üretiminde düşüşte etkili” değerlendirmesi yapıldı.

DÜŞEN KÂR İÇİN KRİTİK

Türk bankalarının 2010 yılında yüzde 22.2 olan kârlılığının 2015’te yüzde 12.0’a düştüğüne dikkat çekilen araştırmada bu düşüşte faiz marjlarındaki daralma, ücret ve komisyonlardaki kısıtlamalar ve takipteki kredilerin artışının etkili olduğuna değinildi. Bu durumda gelir artışı ve operasyonel verimliliğin Türk bankaları için çok daha kritik önem kazandığı vurgulandı.

Avrupa bankalarının tersine Türk bankalarının geçen yıllarda çalışan sayısını arttdırdığı kaydedilen raporda, Avrupa’da dijitalleşmenin de etkisiyle bankaların şube kapattığı ve çalışan sayısının düştüğü belirtildi. Türk bankalarının ise düşük verimliliğe rağmen çalışan sayısını arttırdığına şube sayısının da artış hızı düşse de hala arttığına dikkat çekildi. Araştırmada ayrıca Türkiye’de halen kişi başına düşen şube sayısının Avrupa’ya göre düşük olduğu vurgulandı. Avrupa genelinde 2009-2014 döneminde çalışan sayısında yaklaşık yüzde 7 oranında bir azalma olduğu belirtilen raporda Türkiye’de aynı dönemde çalışan sayısında yüzde 17 artış yaşandığı belirtiliyor.

Müşteri daha da kral olacak

Hülya Güler'in Hürriyet'teki haberinde, Türkiye’de bankacılık müşterisinin son derece maliyet duyarlı olduğuna dikkat çeken A.T. Kearney Türkiye Küçük Ortağı Emre Katı ve Bankacılıktan Sorumlu Danışmanı Aslı Çetinçolak sektörün geleceğine ilişkin şu değerlendirmeyi yaptılar: “Dijitalleşme, düşen kârlar, fintech şirketlerinden gelen yeni ürün ve hizmetlerin artmasıyla bankacılık sektöründe rekabet önümüzdeki yıllarda daha da artacak. Bu da müşterinin daha kral olması anlamına geliyor. Yani önümüzdeki dönemde Türk bankacılık sektörünün kazananı müşteri olacak. Bankalaraın zorlandığı bir süreç yaşansa da süreç müşteriye yarayacak.”

Bankada biriktiren sadece yüzde 9

ARAŞTIRMADA Avrupa’da ve Türkiye’de 15 yaş üstü bireylerin tasarruf alışkanlıklarına da bakılarak Türkiye’de bankaların mevduat müşterisini daha fazla çekmesi gerektiği değerlendirmesi yapıldı. Türkiye’nin Avrupa’ya göre tasarruf oranlarının düşük olduğuna dikkat çekilen raporda Türkiye’de geçen yıl herhangi bir miktar para biriktirdiğini söyleyenlerin oranı yüzde 41 iken bu biriktirdikleri parayı herhangi bir finansal kuruluşta değerlendirdiklerini belirtenlerin oranı sadece yüzde 9 oldu. Yani Türkiye’de araştırmaya katılanların yüzde 32’si son bir yılda para biriktirdiği halde bunu herhangi finansal kuruluşa götürmeyi tercih etmedi. Avrupa’da ise son bir yılda para biriktiren bireylerin oranı yüzde 62 iken, bunu herhangi bir finansal kuruluş aracılığı ile yapanların oranı yüzde 41 oldu. Türkiye’de bankaların kredi büyüklüğü ve mevduat büyüklüklerine bakıldığında bankalar arasında mevduat çekme yarışının artacağına ve alternatif kaynak arayışının artacağına dikkat çekildi.

Çalışan başına gelirde Avrupa 3 kat yüksek

Ülke Çalışan Başına Gelir (bin Euro)
Avusturya 210
Almanya 144
Fransa 198
İngiltere 243
İsviçre 314
İspanya 246
Polonya 89
Türkiye 71
Avrupa Ortalaması 220

Müşteri başına gelirde İsviçre 12 kat yüksek

Ülke Müşteri Başına Gelir (Euro)
Avusturya 602
Almanya 555
Fransa 556
İngiltere 307
İsviçre 1130
İspanya 573
Polonya 222
Türkiye 92
Avrupa Ortalaması 644