Merkez Bankası’nda Murat Uysal’ın görevden alınıp yerine Naci Ağbal’ın ertesinde de Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak'ın istifası ile yerine Lütfi Elvan’ın geldiği hafta yabancı yatırımcı Türkiye'ye dönüş yaptı.
Türk Lirası'nın dolar karşısında 8,50'lerden 7,60'a kadar değerlenip, 2001 yılından bu yana en iyi haftalık performansını gösterdiği haftada, Sözcü'den Emre Deveci haberine göre, yabancı yatırımcılar toplamda Türkiye'ye yaklaşık 5 milyar dolarlık giriş yaptılar. Kurdaki düşüşün sebeplerinden biri de bu para girişiydi.
Yabancı yatırımcı girişleri, hisse, tahvil ve swap kanallarından gerçekleşti.
HİSSE VE TAHVİLDE 928 MİLYON DOLAR
Merkez Bankası verilerine göre, 6-13 Kasım haftasında yabancı yatırımcı, Borsa İstanbul'da net 614,4 milyon dolarlık hisse senedi satın alarak borsaya Ocak 2019 sonrasındaki en yüksek haftalık girişi yaptı.
Söz konusu haftada yabancılar 293,9 milyon dolarlık devlet iç borçlanma senedi (DİBS) ve 19,8 milyon dolarlık da özel sektör tahvili satın aldı. Bu girişlerle haftalık yabancı portföy girişi toplam 928,1 milyon dolar oldu.
SWAP KANALINDA YAKLAŞIK 4 MİLYAR DOLAR
Yabancılar ana para girişini swap kanalından gerçekleştirdi.
Ekonomist Haluk Bürümcekçi'nin hesaplamasına göre, Türkiye'deki bankaların bilanço dışı yabancı para pozisyonu 6-13 Kasım haftasında 1 milyar 244 milyon dolar arttı. Aynı haftada TCMB'nin haftalık ve uzun vadedeki swap pozisyonlarının 2,2 milyar dolar gerilediği dikkate alındığında, yabancıların swap kanalıyla girişleri yaklaşık 3 milyar 423 milyon dolar oldu.
Analistler, yaklaşık 500 milyon dolar da BİST kanalından yabancı swap girişi olduğunu tahmin ediyor.
Böylece portföy ve swap kanalından toplam yabancı sıcak para girişinin 5 milyar olduğu tahmin ediliyor.
YÜKSEK KURDAN DOLAR SATIP, BANKALARA TL VERDİLER
Yabancıların swap kanalından girişlerinde mekanizma şu şekilde:
Yabancılar spot kurdan döviz satıp, lira alıyor.
Aldıkları TL'yi swap (belirli bir vade için döviz-TL takası) ile Türk bankalarına veriyor ve karşılığında döviz alıyor. Swap işleminin vadesine göre de TL faizi kazanıyor.
Böylelikle giriş çıkışlar TL'de çok sert hareketlere neden olabiliyor.
Son yıllarda Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK), TL'deki düşüşün önüne geçmek için Türk bankalarının yabancılarla swap işlemi yapmasına bazı sınırlamalar getirmişti. Son dönemde ise bu sınırlamalar normalleşme süreci ile gevşetilmişti.