Biden yönetimi ABD’nin altyapısına ve istihdama yapacağı dev yatırımın önemli bir kısmına, varlıklı kesime ve şirketlere yönelik vergileri artırarak kaynak sağlamayı planlıyor. Ancak yeni bir araştırma, varlıklı kesimin karmaşık vergi kaçırma yöntemlerini kullanarak her yıl 175 milyar dolar vergi kaçırdığını gösteriyor. Dahası uzmanlar, daha yüksek oranda vergi konulmasının vergi yasalarına daha az uyulmasına yol açabileceği konusunda uyarıda bulunuyor.
ABD’de her yıl vergi borçlarıyla ödenen vergiler arasında büyük bir fark görülüyor. Ancak Vergi Dairesi’nden (IRS) araştırmacılar ekonomi alanında uzman üç akademisyenle ortak bir çalışma yaparak, varlıklı Amerikalılar’ın her yıl IRS’ten gizlediği gelir miktarını hesapladığında, ortaya çıkan sonucun daha önce yapılan hesaplamalardan çok daha fazla olduğunu ortaya koydu.
Bu ay Ekonomik Araştırma Ulusal Bürosu tarafından yayımlanan araştırmada IRS kayıtlarından kapsamlı veriler kullanılarak, ABD’de en üst sıradaki yüzde 1’lik dilimde yer alan en yüksek gelir sahiplerinin her yıl ortalama yüzde 20 oranında daha az gelir beyanında bulunduğu görüldü.
Karmaşık vergi kaçırma yöntemleri Araştırmaya ilişkin raporu kaleme alan uzmanlardan London School of Economics’ten Daniel Reck, “Gelir dağılımının en tepesinde ciddi boyutta ve karmaşık bir vergi kaçırma durumu var. Karmaşık vergi kaçırma vakaları genellikle olağan vergi denetimleri sırasında tespit edilmediği için, geleneksel tahminlerin gösterdiğinden daha fazla miktarda bir vergi kaçırma durumu olduğunu görebiliyoruz” diyor.
Araştırmada, vergi kaçırmak için gelirlerin ya off-shore hesaplarda tutulduğu ya da elde edilen karın paravan şirketler üzerinden kurumlar vergisi olarak değil de bireysel kazanç olarak gösterildiği belirtiliyor. Bu kadar fazla miktarda vergi kaçırılmasının önemli sebeplerinden biri, IRS’in son 10 yıldır yeterli düzeyde ödeneğe sahip olamaması ve bu durumun da kronik hale gelmesi. IRS’in yeterli düzeyde maddi kaynağa sahip olmaması, özellikle karmaşık mali varlıklara sahip olan yüksek gelirli kesimde yapılabilecek denetim sayısında keskin bir düşüşe yol açıyor.
Zengin mükelleflerin vergiden yasal bir şekilde kaçınma stratejileriyle yasadışı yollardan vergi kaçırma arasındaki çizgiyi bulanıklaştırdığı çok sayıda gri alan bulunuyor. Örneğin çevre korumaya ilişkin irtifak hakları, arsasını imara açma hakkından feragat eden arazi ve mülk sahiplerine 16 yıl boyunca mülkün değerinin bir kısmını vergiden düşme imkanı tanıyor.
Daniel Reck bazı irtifak haklarının yasal olup olmadığının belirlenmesinin uzun yıllar süren davalara yol açabildiğini ve bu tür hukuki mücadelelerde IRS’in dava ve itiraz sürecine ayırabileceği yeterli kaynağının olmadığını söylüyor.