Mehmet Bingöl [email protected]

Finansal ürünlerin vergilendirilmesinde stopaja devam

Hükümet, menkul kıymetlerin vergilendirilmesi hususunu düzenleyen Gelir Vergisi Geçici 67. Madde uygulamasını 5 yıl daha uzattı. Aynı uygulama, 2016-2020 yıllarında da devam edecek. (25.12.2015 tarih ve 6655 Sayılı Kanun, Resmi Gazete: 1 Ocak 2016/29580)

Bilindiği gibi bu madde, gerek pratiklik ve gerekse vergi tahsilatındaki etkinliğiyle geçmiş 10 yıl boyunca başarılı şekilde uygulanmış idi.

Hangi gelirler için yıllık beyan yok?

Türkiye’deki finansal kurumlardan elde edilen mevduat faizi, hazine bonosu faiz geliri, menkul kıymet satış karı, bono/tahvil faizleri, yatırım fonu gelirleri, hisse senedi alış-satış karları için yıllık gelir vergisi beyannamesi verilmeyecek ve bu gelirler sadece %10 stopaja tabi olacak. Hisse senedi satış kazançlarında ise herhangi bir vergileme yapılmayacak. Aynı rejim yabancı kişiler için de geçerli olacak. Onlar da, “münferit” veya “özel beyan” yapmayacaklar.

Bu gelirlerdeki stopaj oranlarını hatırlatacak olursak;

TL Mevduat Faiz gelirleri(Vadeye göre %10-%15),
Döviz Mevduat Faiz gelirleri(Vadeye göre %13-%18),
Repo kazançları (%10),
Devlet Tahvili ve Hazine Bonosu faiz gelirleri (%10),
Devlet Tahvili ve Hazine Bonosu alım-satım kazançları (%10),
Özel sektör tarafından Türkiye’de ihraç edilen tahvil ve bonoların faiz gelirleri (%10),
Özel sektör tarafından Türkiye’de ihraç edilen tahvil ve bonoların alım-satım kazançları (%10),
Hisse senedi (BİST) satış karları (%0),
Türkiye’deki Yatırım Fonu Katılma Belgelerinin alım-satım kazançları (%10), (Portföyünün en az %51'i İMKB'de işlem gören hisse senetlerinden oluşan yatırım fonları katılma belgelerinden 1 yıldan fazla süreyle elde tutulanların alım-satım kazançları stopaja tabi değil, ayrıca hisse senedi yoğun fonların katılma belgelerinin satılmasından sağlanan kazançlarda vergi oranı %0’dır.)
Türkiye’deki Gayrimenkul Yatırım Fonu Gelirleri (%10),
Borsa Yatırım Fonları Katılma Belgelerinin alım-satım kazançları (%10),
VOB işlemlerinden elde edilen kazançlar(%10), (Vadeli İşlemler Borsa’sında (VOB) gerçek kişilerce kazanılan gelir için stopaj oranı %10’dur. Ancak Hisse senedi, hisse senedi endekslerine dayalı olarak yapılan VOB sözleşmeleri ve dayanak varlığı hisse senedi olan aracı kuruluş varantlarından elde edilen kazançlarda vergi oranı %0’dır.)
VOB dışındaki Vadeli İşlem ve Opsiyon Sözleşmelerinden sağlanan kazançlar(%10), (Ancak Hisse senedi, hisse senedi endekslerine dayalı olarak yapılan sözleşmeleri ve dayanak varlığı hisse senedi olan aracı kuruluş varantlarından sağlanan kazançlarda vergi oranı %0’dır.)
1 yıldan fazla süreyle elde tutulanlar hariç olmak üzere Yatırım Ortaklıkları Hisse Senetlerinin alım-satım kazançları(%10),
Ödünç Kıymetlerden sağlanan kazançlar(%10),

İşlem sırasında işlemi yapan banka veya aracı kurumlar gerekli vergiyi kesip yatıracak, gelir sahipleri Vergi İdaresi ile muhatap olmayacaklardır.

Temettü gelirleri ile yurt dışında elde edilen faiz gelirleri için yıllık gelir vergisi beyanı devam ediyor

Türkiye’deki şirketlerden elde edilen hisse senedi kar payları (temettü gelirleri) eskiden olduğu gibi yıllık Gelir Vergisi beyanına tabi olarak vergilendirilecek. Elde edilen temettü gelirlerinin yarısı (%50) vergiden istisna olup, bunu geçen tutar tek başına veya yıllık beyana tabi diğer gelirlerle birlikte yıllık beyan haddi rakamı olan 30.000 lirayı geçer ise beyan var.

Ayrıca yurt dışında elde edilen aşağıdaki gelirler için eskiden olduğu gibi yıllık beyan mecburiyeti söz konusu:

-Mevduat ve repo faizleri (Yurt dışı bankalarda veya Türk bankalarının yurt dışı şubelerinde),

-Yurt dışındaki borsalarda veya tezgah üstü piyasalarda satılan menkul kıymetlerden (hisse senedi/bono v.b. gibi) elde edilen satış kazançları,

-Yurt dışındaki şirketlerden hisse senedi temettü geliri (kar payı),

-Türkiye Cumhuriyeti Eurobond gelirleri,

-Türk firmalarınca yurt dışına ihraç edilen tahvil (Eurobond) gelirleri,

-Yurt dışı yatırım fonu gelirleri,

-CFC Kontrol Edilen Kurum statüsündeki trust ve benzeri şirketlerden kar payı,

-Yurt dışındaki gayrimenkullerden kira gelirleri

-Ve yurt dışındaki finansal kurumlarda elde edilen diğer finansal ürün gelirleri.