Volkan Karsan [email protected]

Enflasyona salça olmak

1 Eylül 2021 balık avı yasağı sonu ya da başka bir deyişle balık avı sezonu başlangıcı…

31 Ağustos 2021 adli tatilin sonu yani 1 Eylül yeni Adli yılın başlangıcı…

Hayat böyle bir takvimle akıp gider bizim gibi medeni, çağdaş, hukuka saygılı ülkelerde…

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) de böyle bir takvimle hareket eder ve bu takvime neredeyse saati saatine uyarmış bu yıla kadar. İlk kez bu yıl 2020 yılına ait önce ölüm sayıları sonra ülkemize göç edenlerin sayıları, veriler toplanamadığı gerekçesi ile yayınlanmamış. Bunun ne anlama geldiği başlı başına bir yazı konusu ama ortada bir gerçek var ki, bir çoğumuzun hayatını TÜİK rakamları doğrudan ilgilendiriyor.

Neden mi?

En basitinden emekli maaşlarını, kira gelirlerini doğrudan etkileyen enflasyon rakamlarında tek dayanak TÜİK verileri. Peki bu kurumun verilerine dayanarak maaşları yaklaşık yüzde 10 civarında artan insanların çarşı da pazarda neler yaşadıklarına bir bakalım mı?

Çok basit bir örnek, her Ağustos ayının olmazsa olmazı salçalık domates. Kavanozlar, hatta 40 kuruşluk yeni kapaklar yüz binlerle satıldı. Şimdi domates alıp evlik salça yapma zamanı ama o ne?

Geçen yıl Ağustos ayında 99 kuruş olan salçalık domates, bu yıl en ucuz 1.79 TL o da bu fiyatı belki bir kez gördü… Yani salçalık enflasyon yüzde 80 o da taban…

Salatalık da yani hıyar da farklı mı? Turşu kavanozları bu yıl boş kalabilir… Çünkü Çengelköy bademi değil bildiğiniz hıyar 10 TL, 7 – 8 liraya bulanlar tezgahta izdiham yapıyor… Geçen yıl dün gibi hatırlıyorum 3 kilosu 10 liraya almıştım, çıtır çıtır turşu yapmak için… Bu hesap daha da zor… İşin içinden TÜİK bile zor çıkar (ya da verileri toplayamamış oluverir) yaklaşık söyleyelim: Hıyar enflasyonu yüzde 100’den fazla…

Bitti mi? Hayır… Bu yaz karpuz kavun dışında kilosu 10 liranın altında meyve bulan ya da alabilmeyi başaran beri gelsin… Bu ne demek?

Meyvede zamlanma da yüzde 100’ler dolayında…

Bu tehlikeli rakamların bir anlamı daha var…

Ya çılgınca ihracat yapıyoruz, hallere mal gelemiyor ya da tarlalar bahçeler SOS veriyor, kuraklık, dolu, zamansız yağmur tarımda zarara yol açıyor. Kıtlık alarmları mı çalıyor? Kimseye sözüm yok… Düşünmek gerek, rakamlardan anlam çıkarmak gerek diyorum… Bir de bu çerçeve de aşağıdaki sloganı hatırlatıveriyorum…

UNUTMAYIN… Bu dünyayı torunlarımızdan ödünç aldık. BUGÜN ÇEVRE İÇİN BİR ŞEYLER YAPMIŞ OLMANIZI DİLİYORUM.