Ayça Karaca [email protected] Ayça Karaca

Ejderhanın çöküşü

21 Şubat 2020, 10:23 ---

Geçtiğimiz Aralık ayında Çin’in Hubey eyaletinin Wuhan kentinde ortaya çıkan Korona (Covid-19) virüsü kısa sürede diğer eyaletlere ve ülkelere yayılarak bugüne kadar 2.238 kişinin ölümüne yol açtı. Ülkede kesinleşen vaka sayısı 75 binin üzerine çıktı. Yeni tip korona virüsün, kısa sürede diğer kent ve ülkelere yayılması üzerine Dünya Sağlık Örgütü  "acil durum" ilan ettiğini duyurdu. Virüs şimdiye kadar, Çin dahil toplam en az 24 ülkede görüldü. Virüsün yayılmasını kontrol altına almak için Çin hükümeti Hubey  eyaletinde 50 milyon, Zhejiang eyaletinde de 30 milyon olmak üzere yaklaşık 80 milyon insanı karantinaya aldı.

Çin, küresel GSYİH’nın %17’sini oluşturan dünyanın ikinci büyük ekonomisine sahipken, küresel ticarette %13,45 oranı ile de en büyük pay sahibi olan ülke konumunda bulunuyor.  Çin, 2017 yılında 3,7 trilyon dolarlık değer üreten fabrikaları ile ABD, Almanya ve G. Kore’yi geride bırakarak dünyanın en büyük üreticisi konumuna ulaştı. Salgın ülkenin ekonomisine büyük darbe vurdu. Yabancı kaynaklardan elde edilen bilgilere göre, Çin Ocak başından beri 140 milyar dolarlık bir ekonomik zarara uğradı. Oxford Analytica tarafından hazırlanan 18 Şubat tarihli raporda Çin ekonomisinin yaşadığı bu kriz ve geleceğe ilişkin öngörüler yer alıyor.

İşe dönüş

Rapora göre  korona virüs salgını ülkede yol açtığı can kayıplarının yanı sıra  finansal olarak da zor durumda bulunan milyonlarca insanın hayatını tehlikeye soktu. Salgın nedeniyle uygulanan seyahat kısıtlamaları ve üretimin birçok eyalette tamamen durması nedeniyle Çin yeni yıl tatilinin geçtiğimiz hafta sona ermesine rağmen  on milyonlarca işçi işyerine dönemedi. İşyerine dönebilenler ise virüs kapma tehdidiyle karşı karşıya bulunuyor. 

Çin Ulusal Kalkınma ve Reform Komisyonu Hubey eyaleti dışında- 21 Şubat’a kadar tüm işyerleri kapalı kalmaya devam edecek- kalan diğer eyaletlerde 10 Şubat’ta gıda ve enerji endüstrilerinde üretime devam etme kararı aldı. Kömür madenlerinin ve gıda işletmelerinin %95’i üretime ara vermişken bu oran maske ve koruyucu giysiler üreten şirketlerde yaklaşık %75 düzeyinde bulunuyor.

Seyahat kısıtlamaları

Çin’de salgın sonrası yürülüğe konulan seyahat kısıtlamaları halen devam ederken toplu taşıma da oldukça sınırlı düzeye indirilmiş bulunuyor. Virüsün yüksek oranda yayıldığı eyaletler kişilerin ayrılmaması için sert önlemler uygularken aynı şekilde diğer eyaletlerde dışarıdan gelenleri almamak konusunda oldukça katı bir tutum sergiliyor.  Yeni yıl tatili sonrası ikamet ettikleri şehirlere dönmek isteyen çalışanlar ise ya girişten men ediliyor ya da ziyaret ettikleri şehirde karantinaya alınıyor.

Göçmen işçiler

Raporda Çin’de kırsal bölgelerden büyük şehirlere göç eden yaklaşık 290 milyon işçinin-bu rakam toplam işgücünün kabaca üçte birini oluşturuyor- bulunduğu belirtiliyor. Bu işçilerin yaklaşık üçte ikisinin  tatil için evlerine gidemediği ve karantina yüzünden çalıştıkları şehirde kalmak zorunda olduklarına dikkat çekiliyor. Bununla birlikte salgının ne kadar süreceği ve işlerine dönüp dönemeyecekleri ile ücretlerini almaları konularındaki belirsizlik hala devam ediyor. Resmi kaynaklar göçmen işçilerin yalnızca üçte birinin tatil sonrası işlerine geri dönebildiğini öngörüyor.

Hükümetin aldığı önlemler

Ulusal hükümet ve yerel yönetimlerin virüsün yayılmasını hızlandırma riskine girmeden insanların işlerine geri dönmelerini sağlayacak yeni politikalar ve düzenlemeler yürürlüğe koymak istediği raporda vurgulanıyor. Başlıca odak noktalarının küçük ve orta ölçekli işletmelerin finansal yükünü hafifleterek işçi çıkarmadan üretmeye devam etmelerini sağlamak olduğu da vurgulanıyor. Bu doğrultuda Devlet Konseyi’nin (Hükümet) bankalara faiz oranlarını indirmeleri ve geri ödenemeyen krediler için gecikme faizi uygulanmaması talimatını verdiği belirtiliyor. Ayrıca yerel hükümetlerin de üç ile altı ay arasında sosyal sigorta ve vergi ödemelerini ertelemelerine izin verildiğine de dikkat çekiliyor. İşçileri işten çıkarmayan şirketlerin işsizlik sigortası ödemeleri karşılanırken imkan veren bölgelerde vergiler ve kiralarda da kesintiye gidiliyor. Salgın döneminde ihtiyaç duyulan ameliyat maskeleri ve diğer koruyucu giysileri üreten imalatçılara teşvik veriliyor.

Ancak bu önlemlerin halen finansal sıkıntı içinde bulunan işletmelerin iflasını ya da işçi çıkarmalarını ücret ödemesi ertelemelerini önleyeceği şüpheli görülüyor. Raporda 995 küçük ve orta ölçekli işletmede salgının ortaya çıkışından sonra gerçekleştirilen ankete göre işletmelerin büyük çoğunluğunun üç aydan fazla iflasa direnemeyeceği  ve sadece üçte birinin krizin sürmesi halinde hayatta kalabileceği öngörülüyor   Özellikle eğlence, seyahat ve yemek tedarik sektörlerinin müşterilerle yüzyüze iletişimin kopmasından dolayı çok büyük zarar gördüğüne de işaret ediliyor. Geleneksel perakende satış firmaları sert etkilenirken online yemek-sebze/meyve dağıtım şirketleri krizden fırsat çıkarmayı başaran işletmeler olarak göze çarpıyor.   

Bu çerçevede mitolojik olarak yüzyıllardır ejderha ile simgelenen dünyanın en büyük ikinci ekonomisine ticaret savaşlarının ve küresel rekabetin bugüne kadar veremediği zararı korona virüsünün kısa sürede verdiği gözleniyor. Çin hükümetinin küçük ve orta ölçekli şirketlere destek  sözüne rağmen özellikle hizmet sektöründe ayakta kalmaya çalışan birçok firmanın önümüzdeki aylarda iflas etmesi bekleniyor. Geçici olarak işten çıkarmaların yarattığı sorunların yanı sıra  ödenmeyen ücretler ve sosyal güvenlik katkılarının da krizi derinleştireceği öngörülüyor.  İşçilerin en ihtiyaç duydukları zamanda kendilerini koruyamayan hükümete öfkelerinin ve tepkilerinin büyüyeceği de tahmin ediliyor. Karantina altındaki milyonlarca insanın yaşadığı dışlanmışlık ve baskı da sosyal patlamalara yol açma riskini arttırıyor.

ETİKETLER :
YORUMLAR (2)
:) :( ;) :D :O (6) (A) :'( :| :o) 8-) :-* (M)
  • reis22 Şubat 2020 08:47

    dünyadaki zalimlerin kulakları çınlasın.zululumle abad olanın akibeti berbat olur derler.

  • bir dost21 Şubat 2020 16:55

    komünist sistem hakim olduğu için kimse sesini çıkaramaz ... çıkaranları da şiddetle bastırır , daha önce olduğu gibi ...

BANKA HİSSELERİ
Hisse Fiyat Değişim(%) Piyasa Değeri
BASIN TOPLANTISI - ETKİNLİK - KONFERANS
Basın Daveti Türkiye Kurumsal Yatırımcı Yöneticileri Derneği 06 Şubat 2020, 09:30

Türkiye Kurumsal Yatırımcı Yöneticileri Derneği (TKYD), 2019 yılında Emeklilik ve Yatırım Fonları performanslarını ve fonlara artan ilgiyi açıklıyor. 06 Şubat 2020...

Tüm Etkinlikleri Göster