Yakında muz sıkıntısı yaşanabilir

Dünya genelinde 15 milyar dolarlık ticaret hacmi ile en fazla talep geren meyvelerin başında gelen muz için tehlike çanları çalıyor. Yeniden ortaya çıkan TR4 isimli mantar meyvenin yapraklarını çürüterek yok ediyor. 

TR4, muz bitkilerini toprak yoluyla enfekte ediyor ve temelde damar sistemlerini bloke ederek onları boğarak öldürüyor. Avustralya , Queensland hükümetine göre TR4, onlarca yıl toprakta gizlenerek geçirebilir ve muz bitkileri semptomlar gösterene kadar neredeyse tespit edilemez.

TR4, 1950'lerde muz endüstrisini diz çöktüren Panama hastalığının bir yan ürünü olarak biliniyor.

BBC'nin Follow The Food serisi için yazan Luise Gray, TR4'ü şu anda tedavi edilemez olması ve pandemik ölçekte yayılmaya başlamasıyla COVID benzeri olarak nitelendiriyor. Amerikan Ulaşım Dergisi'ne göre 1990'larda mantar, ilk vakaların Tayvan'da görüldüğü Asya'da kök saldı. Asya dışında bilinen ilk vaka 2013'te Ürdün'de meydana geldi. Nature tarafından yayınlanan bir 2020 makalesine göre, gezegendeki en büyük muz üreticisi Hindistan da dahil olmak üzere 20'den fazla ülkeye ulaştı.
Deutsche Welle, 2015 yılında bilim insanlarının, o dönemde dünyanın Cavendish ihracatının tahmini yüzde 80'ini artıran Latin Amerika'ya ulaşma olasılığı konusunda uyardıklarını bildirdi. TR4, 2019'da resmen Kolombiya topraklarına girdi.

Mantar yayıldıkça, üreticiler muzları karantinaya almak ve üretimi kısmak zorunda kalacak. ProMusa , mevcut verilere dayanarak mali zarar tahminlerinin az olduğunu, Tayvan'ın 253 milyon dolarlık bir darbe aldığını, Endonezya'nın 121 milyon dolarlık bir düşüş yaşadığını ve Malezya'nın yaklaşık 14 milyon dolar kaybettiğini söyledi.

Ülkemizde de son günlerde fiyatı tartışma konusu olan muz üretiminde arz sıkıntısı yaşanabileceği uyarısı yapılıyor.