Türkiye'nin de aralarında bulunduğu 50 ülkeden çağrı

İsviçre'deki Birleşmiş Milletler (BM) Cenevre Ofisi'nde devam eden İnsan Hakları Konseyi'nin (İHK) 42'nci oturumunun ikinci gününe Keşmir meselesi damga vurdu.

Pakistan Dışişleri Bakanı Şah Mahmud Kureyşi'nin, Keşmir sorununa ilişkin İHK'de bugün yaptığı uzun konuşmanın ardından bazı ülkeler harekete geçerek, ortak bir bildiriye imza attı. Türkiye'nin de aralarında bulunduğu 50'den fazla ülke ve İslam İşbirliği Teşkilatı'nın hazırladığı ortak bildiride, Hindistan'ın, 5 Ağustos'ta bölgenin özel statülü yapısını kaldırmasıyla Keşmir'de insan hakları ihlallerinin görülmeye ve insani durumun kötüleşmeye başladığına dikkat çekildi.

Bölgedeki durumun İHK ve insan hakları mekanizmaları açısından aciliyet arz ettiğinin altı çizilen bildiride, BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri Michelle Bachelet'in, Hindistan'ın bölgedeki son eylemlerinden endişe duyduğu yönündeki açıklamasının desteklendiği kaydedildi.

Hindistan'dan bir dizi talepte bulunuldu

BM İnsan Hakları Yüksek Komiserliği (OHCHR) Ofisi'ne sunularak kayıt altına alınacak ortak bildiride, Keşmir halkının özellikle yaşam, özgürlük ve temel insan haklarına saygı gösterilmesi ve korunması istendi. Hindistan'ın, Keşmir'de başlattığı sokağa çıkma yasağının derhal kaldırılması talebinde bulunulan bildiride, iletişim araçlarına uygulanan kısıtlamaların sona erdirilmesi ve siyasi tutukluların da serbest bırakılması gerektiği dile getirildi. Bildiride ayrıca Hindistan güçlerinin, Keşmir halkına aşırı güç kullanmayı derhal durdurması, pelet tabancalarının kullanılmaması, insan hakları örgütlerine ve uluslararası medyaya engelsiz erişim verilmesi talep edildi.

BM bünyesinde soruşturma komisyonu kurulması çağrısı

Hindistan'ın, OHCHR'nin Keşmir raporundaki tavsiyeleri yerine getirmesi istenilen ortak bildiride, "korkunç" insan hakları ihlallerinin soruşturulması için BM bünyesinde soruşturma komisyonu kurulması gerektiği vurgulandı. BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri Bachelet'in, düzenli olarak Keşmir'deki insan hakları konularını raporlaması talep edilen bildiride, BM kararları kapsamında Keşmir'de barışçıl bir çözümün desteklendiği belirtildi. Ortak bildiriye, Türkiye'nin yanısıra Çin'in de aralarında bulunduğu ve 50'den fazla ülke ile İslam İşbirliği Teşkilatı'nın imza koyduğu öğrenildi. Pakistan Dışişleri Bakanı Kureyşi'nin, ortak bildiriye ilişkin yarın detaylı bir açıklamada bulunması bekleniyor.

Cammu Keşmir'in özel statüsü kaldırılmıştı

Hindistan, anayasanın, yarım asırdan uzun süredir Cammu Keşmir'e ayrıcalık tanıyan 370'inci maddesini, 5 Ağustos'ta iptal ederek, bölgenin özel statülü yapısını ortadan kaldırmış, Cammu Keşmir'i iki birlik toprağına ayırmıştı. İngiltere'den bağımsızlığın kazanıldığı 1947'den bu yana Cammu Keşmir, kendi yasalarını çıkarabilen ayrıcalıklı konumdaydı. Bu özel statü, yabancıların bölgeye yerleşmesine ve mülk edinmesine izin vermeyen vatandaşlık yasasını da içeriyordu.

Seçim kampanyası döneminde yaptığı konuşmalarda Cammu Keşmir'in özel statüsünün kaldırılacağına dair söz veren Narendra Modi liderliğindeki milliyetçi Hindistan Halk Partisi Hükümeti, bağımsızlık sonrası bölgeye tanınan otonom yapıyı, verdiği kararla ortadan kaldırmıştı.