Türkiye’de rekor kırarken dünyada gıda fiyatları geriledi

Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü’nün (FAO) bugün bildirdiği verilere göre, dünya gıda fiyatları Aralık ayında bitkisel yağlar ve şeker için uluslararası fiyatların yüksek seviyelerden ölçüde düşmesiyle birlikte hafif geriledi.

Aralıkta dünya genelinde gıda fiyatlarında gerileme görülürken Türkiye’deki gıda fiyatlarında büyük artış yaşandı.

FAO Gıda Fiyat Endeksi aralıkta önceki aya göre 0,9 düştü. Fiyatlar önceki yılın aynı dönemine göre ise yüzde 23,1 arttı. Dünya gıda fiyatlarının 2021’deki ortalaması da 2020 ortalamasının yüzde 28 üstünde oldu. Endeks böylece 2011’de gördüğü seviyesinden sonraki en yüksek seviyeyi görmüş oldu. Dünya genelindeki fiyatlarda rekoltede yaşanan düşüş ve güçlenen talep etkili oldu.

ARALIKTA GERİLEME

FAO süt ürünleri dışında tüm fiyat kategorilerinde aralık ayında gerileme yaşandığını belirtti.

FAO Bitkisel Yağ Fiyat Endeksi Aralık’ta yüzde 3,3 düştü. 2021 genelinde ise FAO Bitkisel Yağ Fiyat Endeksi önceki yıla göre yüzde 65,8 artarak tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaştı.

FAO Şeker Fiyat Endeksi, Kasım ayına göre yüzde 3,1 azalarak beş ayın en düşük seviyesine ulaştı. Bu endeksteki yıllık artış ise yüzde 29,8 oldu.

FAO Tahıl Fiyat Endeksi Kasım ayına göre yüzde 0,6 düştü. 2021 yılı ortalama fiyatları ise
2020’ye göre ortalama yüzde 27,2 daha yüksek gerçekleşti. Mısır yüzde 44,1, buğday yüzde 31,3 arttı.

Et fiyatları önceki aya göre sabit kalırken FAO Süt Ürünleri Fiyat Endeksi, aralık ayında bir önceki aya göre yüzde 1,8 artışla yükselen tek alt endeks oldu.

FAO yöneticisi ekonomist Abdolreza Abbassian fiyatlarla ilgili yaptığı değerlendirmede, “Normalde yüksek fiyatların yerini üretim artışına bırakması beklenirken, yüksek girdi maliyetleri, devam eden küresel salgın ve daha da belirsiz iklim koşulları 2022’de iyimserliğe pek yer bırakmıyor” dedi.

TÜRKİYE’DE GIDA FİYATLARI ARTIYOR

TÜİK verilerine göre Türkiye’de aralık ayında gıda fiyatlarındaki artış 43,80 olarak tespit edilmişti. Kasım ayında gıda grubundaki enflasyon yüzde 27,11 olarak gerçekleşmişti. TÜİK’e göre aralıkta aylık gıda enflasyonu ise yüzde 15,99 olarak gerçekleşti.

Türkiye, dünyadaki yüksek gıda fiyatlarının yanında Türk lirasındaki sert değer kaybının getirdiği sorunlarla da boğuşuyor. Liradaki değer kaybının tarımsal girdi maliyetlerini artırıyor. İthalata bağlı tarımsal üretim kalemlerindeki artış, gıda fiyatlarına doğrudan yansıyor. Gübre, yem gibi ürünlerin hem dolar bazında fiyatlarının artması hem de dolar/TL’deki sert yükselişe bağlı olarak fiyatlanması gıda üreticilerini zor durumda bırakıyor.

ÜRETİM AZALIYOR

Ayrıca Türkiye’de dünyaya paralel olarak bu yıl tarımsal üretimde gerçekleşen düşüş gıda fiyatlarındaki sert artışa etki etti. TÜİK bitkisel üretim istatistiklerine göre, 2021 yılında bir önceki yıla göre tahıllar ve diğer bitkisel ürünlerde üretim 13,4 azaldı. 2020’de 71,3 milyon ton olarak gerçekleşen tahıllar üretimi 2021’de 61,7 milyon ton olarak gerçekleşti.

Bir önceki yıla göre buğday üretimi yüzde 13,9, arpa üretimi yüzde 30,7, çavdar üretimi yüzde 32,4, yulaf üretimi yüzde 12,2 oranında azaldı.

FAO: Gıda fiyatları 2021'de 10 yılın zirvesini gördü

FAO, Türkiye için 2021 tahıl üretim tahminini düşürdü