TÜİK'ten yeni işsizlik hesabı

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), işsizlik oranının 2014 yılında 0.2 puan artarak yüzde 9.9’a yükseldiğini açıkladı. Mithat Yurdakul'un Milliyet'te yer alan haberine göre TÜİK, bu hesaplamayı yaparken, işsizliği düşük çıkaran hesaplama yöntemini kullandı. Yeni yönteme göre, son 1 ay içinde iş başvurusunda bulunan ve henüz işe yerleştirilmeyenler “işsiz” olarak kabul ediliyor. Daha önce son 3 ay içinde iş başvurusunda bulunan ve işe yerleştirilmemiş olanlar işsiz sayılıyordu. Yeni yönteme göre, son 4 haftalık periyotta iş aramayan bir işsiz, iş bulmuş sayılmıyor ama “işsiz” kategorisinde de yer almıyor, bu kişiler “işgücüne dahil olmayanlar” kategorisine dahil ediliyor.

Son dört hafta

TÜİK’in yeni sisteminde, bir kişiyi işsiz olarak kabul etmek için kullanılan iş arama süresinde, “son üç ay” yerine “son dört hafta” dikkate alınıyor. Önceki uygulamada, iş aramak için maksimum süre olarak önerilen son 3 ay içerisinde iş arama kanallarından en az birini kullanmış ve iki hafta içinde işbaşı yapabilecek durumda olan kişiler, “işsiz” olarak değerlendirilirken, yeni uygulamada yalnızca, “son dört hafta” içerisinde iş arama kanallarından en az birini kullanan ve iki hafta içinde işbaşı yapabilecek durumda olan kişiler “işsiz” olarak alınıyor.

Örneğin, eski sistemde ocak ayında iş başvurusunda bulunan bir işsiz de hesaplamaya dahil ediliyordu. Yeni sistemde ise ocak ayında iş başvurusunda bulunmuş ama son bir ayda başvuruda bulunmamış bir işsiz, işsiz olarak sayılmayacak. TÜİK’ten alınan bilgiye göre yeni sistemle, son 4 haftalık periyotta iş aramayan bir işsiz, iş bulmuş sayılmıyor ama “işsizler” kategorisinden de ayrılarak “iş gücüne dahil olmayanlar” kategorisine dahil ediliyor. Bu kategoride, “ev hanımları” ya da “iş aramaktan umudunu kesenler” gibi aktif şekilde iş aramayan ve işgücüne de dahil olmayan kesimler yer alıyor.

Kıyaslamak imkansız

Yeni sistemle, eski işsizlik oranlarıyla yenilerinin kıyaslanması da olanaksız hale geliyor. Uzmanlara göre yeni oranlar sadece bundan sonraki işsizlik oranlarıyla kıyaslanabilecek.

Yeni sistemde de arttı

TÜİK açıklamasına göre yeni sistemin yıllık sonuçlarına göre Türkiye’de işsizlik oranı, 2014’te bir önceki yıla göre 0.2 puan artarak yüzde 9.9 oldu. Türkiye genelinde işsiz sayısı bir önceki yıla göre 106 bin kişi artarak 2 milyon 853 bin kişi oldu. 2013’te işsizlik oranı yüzde 9.7, işsiz sayısı ise 2 milyon 747 bin olarak açıklanmıştı.
Geçen yıl tarım dışı işsizlik oranı yüzde 12 olarak tahmin edildi. 15-24 yaş grubunu içeren genç işsizlik oranı yüzde 17.9 iken, istihdam oranı erkeklerde yüzde 64.8, kadınlarda ise yüzde 26.7 olarak hesaplandı. Tarım sektöründe çalışan sayısı 5 milyon 470 bin kişi, tarım dışı sektörlerde çalışan sayısı ise 20 milyon 462 bin kişi olarak gerçekleşti. İstihdam edilenlerin yüzde 21.1’i tarım, yüzde 27.9’u sanayi, yüzde 51’i ise hizmetler sektöründe yer aldı.

‘İş’ İstanbul’da

İşsizlik oranı en yüksek bölge yüzde 15.6 ile Güneydoğu Anadolu Bölgesi, işsizlik oranı en düşük bölge ise yüzde 5.3 ile Kuzeydoğu Anadolu Bölgesi oldu. Erkeklerde işsizlik oranı en yüksek bölge yüzde 16.4 ile Gündeydoğu Anadolu Bölgesi iken, kadınlarda işsizlik oranı en yüksek bölge yüzde 15.6 ile İstanbul Bölgesi. Çalışma çağındaki nüfusun yüzde 19.3’ünü barındıran İstanbul’un, toplam istihdamın da yüzde 19.7’sine sahip.



Aylık bazda başlamıştı

Sözkonusu yöntem son 1 yıldır aylık bazda uygulanıyordu. Ancak ilk kez yıllık bazda uygulandı. Edinilen bilgiye göre, TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi Sosyal Politikalar Uygulama ve Araştırma Merkezi, geçen sene ocak ayında yaptığı analizde, yüzde 10.2 olarak açıklanan 2014 Şubat ayı işsizlik rakamının bir önceki aya göre 0.1 puan düşmesinde, Avrupa Birliği’ne uyum çalışmaları kapsamında yapılan yeni düzenlemelerin etkili olduğunu vurgulayarak, “İşsizlik oranlarında gözlenen düşüşte; işsizlik kriterinde kullanılan iş arama süresinin, üç aydan dört haftaya düşürülmesi önemli rol oynamıştır. Bu nedenle, işgücüne katılımda da ocak dönemine göre düşüş gerçekleştiği görülmektedir” görüşünü açıkladı.