TCMB'den enflasyon değerlendirmesi

Dün açıklanan verilere göre, tüketici fiyatları, 2022 Haziran ayında aylık bazda yüzde 4,95 arttı. 2022 Mayıs ayında yüzde 73,50 olan yıllık enflasyon 2022 Haziran ayında yüzde 78,62'ye yükseldi. Üretici fiyatları ise aylık bazda yüzde 6,77 artarken, yıllık Yİ-ÜFE yüzde 138,31'e çıktı.

Merkez Bankası, haziran ayında enflasyondaki yükselişe en belirgin katkının enerji grubundan geldiğini bildirirek, "Enerji enflasyonu Türk lirası cinsinden uluslararası enerji fiyatlarındaki görünüme paralel olarak akaryakıt, doğal gaz ve elektrik kalemleri öncülüğünde önemli ölçüde yükselmiştir." değerlendirmesinde bulundu.

"Üretici fiyatlarındaki artışlar sürdü"

Gıda grubunda yıllık enflasyon işlenmemiş gıdada gerilerken işlenmiş gıdada yükselmeye devam etmiştir. Bir önceki ay taze meyve-sebze fiyatlarında sebze kaynaklı olarak gözlenen düzeltmenin bu dönemde de sürdüğü izlenmiştir. Temel mal grubunda yıllık enflasyon dayanıklı tüketim malları dışındaki alt gruplarda gerilemiştir. Bu dönemde, uluslararası ve yurt içi enerji fiyatlarındaki artışlar ve tedarik zincirinde süregelen aksamalarla üretici fiyatlarındaki artışlar sürmüştür. 

Yıllık enflasyonun tüm alt gruplarda yükseldiği belirtilen raporda, "Lokanta-otel fiyatları gerek yiyecek gerekse konaklama hizmetleri kaynaklı olarak yüzde 5,42 oranında artmış ve bu grupta yıllık enflasyon yüzde 79,55’e ulaşmıştır. Ulaştırma hizmetlerinde fiyatlar yüzde 4,57 oranında artarken karayolu ve demiryolu ile şehirlerarası yolcu taşımacılığıyla birlikte havayolu taşımacılığı öne çıkmış, ulaştırma grubu yıllık enflasyonu yüzde 81,83 olmuştur. Haberleşme hizmetlerinde fiyatlar yüzde 3,16 oranında artarken internet ve telefon görüşme ücretleri bu görünümde etkili olmuştur. Diğer hizmetler grubunda fiyatlar yüzde 3,14 oranında yükselmiş, bu gelişmede büyük ölçüde sigorta, bakım-onarım hizmetleri ve paket tur kalemlerinin etkisi hissedilmiştir. Kira grubunda aylık artış yüzde 3,11 olmuş, mevsimsellikten arındırılmış aylık değişimlerde hızlanma görülmüştür." denildi.

"Temel mal fiyatları Haziran ayında yüzde 2,80 oranında artmış, grup yıllık enflasyonu 0,46 puan düşüşle yüzde 64,86 olarak gerçekleşmiştir. Bu dönemde, yıllık enflasyon dayanıklı mal grubunda yükselirken diğer alt gruplarda gerilemiştir. Dayanıklı mal fiyatları (altın hariç) Haziran ayında yüzde 3,65 oranında artmış, bu gelişmede mobilya (yüzde 6,53) ve otomobil (yüzde 3,29) fiyatları belirleyici olmuştur. Böylelikle, grup yıllık enflasyonu yüzde 77,90 seviyesine ulaşmıştır. Diğer temel mallarda fiyat artışları grup geneline yayılmakla birlikte kişisel bakım ürünleri, konut bakım-onarım malzemeleri, ev içi tekstil ürünleri ve ev ile ilgili temizlik malzemeleri öne çıkmış, grup aylık enflasyonu yüzde 3,11 olarak gerçekleşmiştir. Giyim ve ayakkabı grubunda fiyatlar yataya yakın seyretmiş, yıllık enflasyon 2,92 puan düşüşle yüzde 26,35 olmuştur."

Enerji fiyatlarındaki aylık artış yüzde 16,16

"Enerji fiyatları Haziran ayında yüzde 16,16 oranında artmış, grup yıllık enflasyonu 30,12 puanlık yükselişle yüzde 151,33 olmuştur. Fiyat artışları grup geneline yayılmış, gerek akaryakıt gerekse yönetilen/yönlendirilen kalemlerde yüksek fiyat artışları gözlenmiştir. TL cinsi uluslararası ham petrol fiyatlarındaki gelişmeleri takiben akaryakıt fiyatları yüzde 21,88 oranında yükselmiş, bu alt grupta yıllık enflasyon yüzde 251,98 seviyesine ulaşmıştır. Mesken tarifelerinin düzenlenmesi neticesinde doğal gaz fiyatları yüzde 25,11, elektrik fiyatları yüzde 15,01 oranlarında yükseliş sergilemiştir. Bu dönemde tüp gaz fiyatlarında artış yüzde 6,25 olurken, şebeke suyu fiyatları yüzde 3,39 oranında artmıştır."

Gıdada yıllık enflasyon yüzde 94'e ulaştı

Haziran ayı gıda ve alkolsüz içecek fiyatları yüzde 2,09 oranında artarken, yıllık artış yüzde 93,93 oldu. TCMB'nin değerlendirmesinde, "Yıllık enflasyon işlenmemiş gıdada 5,96 puan düşüşle yüzde 91,65’e gerilerken, işlenmiş gıdada 10,03 puan artışla yüzde 96,04 seviyesine yükselmiştir. İşlenmemiş gıda grubunda mevsimsellikten arındırılmış veriler sebze fiyatları kaynaklı olarak taze meyvesebze fiyatlarında gerilemenin devam ettiğine işaret ederken, diğer işlenmemiş gıda kaleminde çiğ süt referans fiyat düzenlemesinin etkilediği süt ile pirinç, patates ve kuruyemiş fiyatlarındaki artış dikkat çekmiştir. İşlenmiş gıda fiyatlarında görülen yüzde 7,53 oranındaki artışta ise peynir ve diğer süt ürünleri, ekmek ve tahıllar ile alkolsüz içecekler, çay ve şekerle bağlantılı ürünler öne çıkmıştır." denildi.

"Alkollü içecekler ve tütün ürünleri fiyatları Haziran ayında yüzde 2,61 oranında artmış, yıllık enflasyon yüzde 70,99’a yükselmiştir. Alkollü içecek fiyatlarında vergi oranlarındaki artışın da yansımaları izlenmiştir. Bu dönemde alkol-tütün grubunun aylık tüketici enflasyonuna katkısı 0,12 puan olmuştur."

Üretici fiyatlarındaki artış enerji fiyatları ve tedarik sıkıntılarına bağlandı

"Yurt içi üretici fiyatları Haziran ayında yüzde 6,77 oranında artmış, yıllık enflasyon 6,15 puan yükselişle yüzde 138,31 olmuştur. Uluslararası ve yurt içi enerji fiyatlarında ulaşılan yüksek seviyeler ve tedarik zincirlerindeki aksaklıklar üretici fiyatlarını olumsuz etkilemiştir. Ana sanayi gruplarına göre incelendiğinde, yıllık enflasyonun tüm alt gruplarda yükseldiği görülürken, özellikle enerji enflasyonundaki artış dikkat çekmiştir. Fiyat artışları alt kalemler geneline yayılırken, rafine edilmiş petrol ürünleri, ham petrol ve doğal gaz, basım ve kayıt hizmetleri, elektrik-gaz-buhar ve iklimlendirme, kimyasal ürünler ile içecekler alt kalemlerindeki artışlar öne çıkmıştır."

Haziran ayı enflasyon rakamları açıklandı

Bedelli askerliğe büyük zam

Memur ve emeklilerin zam oranı belli oldu