‘Şimdi al sonra öde’nin altın çağı

FINANSGUNDEM.COM – DIŞ HABERLER SERVİSİ

‘Şimdi al sonra öde’ sistemleri tüketici harcamalarında en çok tercih edildiği dönemi yaşıyor. Tüm dünyada milyonlarca tüketici alışverişlerinde ‘şimdi al sonra öde’ veya BNPL olarak adlandırılan sistemleri kullanarak satın alma işlemlerini gerçekleştiriyor. Bu alanda uzmanlaşan fintek şirketleri Klarna, Affirm ve Afterpay gibi birçokları sayesinde tüketiciler için de seçenekler giderek çeşitleniyor.

Söz konusu fintek firmalarının yükselişiyle Paypal gibi büyük firmalar da trendi yakalamak için çalışmalara başladı. Örnek vermek gerekirse Amazon ve Apple, BNPL firması Affirm’e ortak oldu ve Twitter’ın kurucusu Jack Dorsey’in başında bulunduğu Square şirketi de Afterpay’i 29 milyar dolarlık bir anlaşmayla satın aldı.

Finansgundem.com’un derlediği bilgilere göre, BNPL şirketleri kredi kartlarına daha iyi bir alternatif oluşturdukları gerekçesiyle tercih ediyor. Ancak eleştirmenler çok sayıda insanın karşılayabileceğinden daha fazla harcama yaptığı ve tüketicilerin bir borca girdiklerinin farkında dahi olamayabileceği yönündeki çekincelerini dile getiriyor.

CNBC’nin haberinde BNPL sisteminin ne olduğu ve neden hızlı bir şekilde patlama yaptığı soruları cevaplanıyor.

BNPL nedir?

BNPL planları satış noktası kredileri olarak da biliniyor. Söz konusu krediler aracılığıyla müşterilerin belirli bir taksit süresi boyunca ürünleri için ödeme yapmasına izin verilir.

Söz konusu konsept çok da yeni bir kavram değil. Taksitli alışverişler dünyanın dört bir yanında uzun bir süredir kullanılıyor. Söz konusu anlaşmalar sayesinde insanlar alışveriş tutarlarını belirli bir zaman aralığına bölebiliyor.

BNPL konsepti tüketicilerin ürünlerini ödemeden önce alması ve genellikle faizsiz olarak belirli bir artış miktarıyla ödemesi açısından benzerlik taşıyor.

Alıcılar sadece birkaç tıklamayla internet üzerinden para çekimi yaparken bir BNPL hizmetlerini kullanmayı tercih ediyorlar. Genellikle ilk taksit tutarını sonraki tarihte ödeyen alıcılar kalan tutarı da üç ila dört aylık bir süre boyunca faturalandırırlar.

BNPL sağlayıcıları genellikle bir perakende şirketlerin internet sitesindeki ödeme kısmına eklenir ve ardından her işlem için satıcıdan bir miktar komisyon alır. Uzmanlar, perakendecilerin genellikle daha yüksek ortalama sipariş değerine ve daha iyi komisyon oranlarına sahip olduğu için bu hizmetleri kabul ettiklerini belirtiyorlar.

Bazı BNPL firmaları da geciken ödeme ücretlerinden ve daha uzun vadeli taksit planlarından gelir elde edebiliyor.

Alışveriş yapanlar içinse yöntemin oluşturduğu avantaj, normalde tek bir hareketle ödeyebileceklerinden daha pahalı bir ürün satın alabilmeleri ve satın alma masraflarını aylık taksitlere yayabilmeleridir.

Neden popüler oldu?

Yöntemin etkili olmasındaki en büyük sebep korona virüstü. Pandemi, birçok eski tip perakende şirketinin geçici olarak kapanmaya zorlanmasına ve tüketicilerin zamanlarının çoğunu evde geçirmesine yol açtı.

Bu durum internet üzerinden alışverişlerin güçlü bir şekilde büyümesini sağladı.

Amerikan fintek firması FIS’in sahibi olduğu ödeme sistemleri şirketi Worldpay’in bir raporuna göre küresel e-ticaret işlemleri geçen yıl toplam 4,6 trilyon dolarla 2019 yılına göre %19’luk artış gösterdi.Bu harcamaların %2,1, diğer bir deyişle 97 milyar doları BNPL servisleri üzerinden yapıldı. Worldpay raporuna göre bu rakamın 2024 yılında %4,2’yle iki katına çıkması bekleniyor.

BNPL planları pandemi öncesinde halihazırda bir miktar popülerlik kazanmıştı. Ancak tüketici harcama alışkanlıklarındaki değişim ve e-ticaret alışverişlerinin benimsemesindeki artış sektörde önemli bir yükseliş sağladı.

Ödeme yöntemlerindeki bu değişim BNPL alanındaki fintek girişimlerinin de önünü açtı. Klarna yakın tarihli bir fon toplama turunda 46 milyar dolarlık şirket değerine ulaştı. Paypal Japon BNPL firması Paidy’i 2,7 milyar dolara satın aldı. Square şirketi Afterpay’i 29 milyar dolara satın aldı.

Riskler nedir?

BNPL yöntemine yönelik ana eleştirilerinden biri, müşterileri karşılayabileceklerinden daha fazla harcama yapmaya teşvik edebileceğidir. Daha sonra ödeme planı özellikle Y ve Z kuşakları için popüler bir kavram.

İngiliz tüketici koruma örgütü Which? konuyla ilgili yaptıkları araştırmada tüketicilerin neredeyse dörtte biri ödemeyi amaçlamayı hedefledikleri miktarlardan daha fazla harcama yaptıkları ve bunu BNPL hizmetleri mevcut olduğu için yaptıkları belirtiliyor.

Yoğun kredi kontrolleri olmaması nedeniyle insanların farkında bile olmadan kolayca ödeyemeyecekleri miktarda borçların altına girmesi endişeleri de paylaşılıyor. Sektör genellikle yüksek faiz oranlarıyla kısa vadeli borçlanmalara izin veren tüketici kredileriyle karşılaştırılıyor. BNPL genellikle faizsiz olsa da bazı sağlayıcılar ödemelerin gecikmesi nedeniyle yüksek ücretler alıyorlar.

BNPL sağlayıcıları, kullanıcıların fazla harcama yapmamasını sağlamak için güvenlik önlemlerine sahip olduklarını söylüyor. Örneğin Klarna, harcama limitlerini vaka bazında belirliyor.

Klarna'nın CEO'su Sebastian Siemiatkowski CNBC'ye verdiği bir demeçte, "Her işlem için yeni bir pozisyon alıyoruz ve tüketicilerin bu ürünü nasıl kullandıklarına bakıyoruz” açıklamasında bulundu. Siemiatkowski, “Eğer tüketici olumlu bir şekilde kullanıyorlarsa, kullanım imkanlarını genişletebiliriz. Değilse, kullanma imkanlarını kısıtlayacağız veya tamamen kullanma imkanlarını durduracağız" ifadelerine yer verdi.

Ancak eleştirmenler, BNPL'nin tüketicileri yeterince koruyabilmesi için yasal düzenlemelere ihtiyaç olduğunu savunuyor. İngiltere hükümeti, müşterilere yönelik uygun fiyat kontrolleri de dahil olmak üzere bir dizi teklifle sektörü dizginlemenin yollarını arıyor. Kurallarla ilgili bir istişarenin Ekim ayında yayınlanması bekleniyor.

Klarna ve Afterpay’in İngiltere ayağı olan Clearpay düzenleme süreçlerini memnuniyetle karşıladıklarını belirtiyor.

Şimdi al sonra öde trendi yükseliyor

JP Morgan CEO'su: Enflasyon, Fed'i kıstırabilir

Bitcoin 3,4 milyarlık depreme hazırlanıyor