Şeffaflıktan korkuyoruz

Ticaretin dürüst olabilmesi için piyasaların güveneceği bir dili kurmanın önemine işaret eden Prof. Dr. Ünal Tekinalp, şeffaflığın önemli bir sorun olmaya devam ettiğini vurguladı.

2012’de yürürlüğe giren yeni Türk Ticaret Kanunu’nun (TTK) mimarı olan Prof. Dr. Ünal Tekinalp, uluslararası doğrudan yatırımların Türkiye’ye çekilmesiyle ilgili tartışmalarda sıkça gündeme gelen hukuk güvenliği taleplerinden gelir vergisi rekortmenlerinin isimlerini saklamasına kadar birçok güncel konuyu Cumhuriyet’e yorumladı.

DENETİM ÇOK ÖNEMLİ
Türkiye açısından hukuk güvenliğinin, hizmetler sektöründen bankacılığa geniş anlamda ticaretin dürüst olmasıyla sağlanabileceğini ifade eden Tekinalp, “Bunun için uluslararası piyasaların güveneceği bir dili kurmak gerekiyor. Bu kapsamda finansal tabloların dürüstlüğü ve denetim büyük önem taşır. Ancak 2011’de kabul edilen yeni Türk Ticaret Kanunu’nun tartışmalarında gördük ki, TOBB gibi yapılar bu dili yaratmayı hedefleyen maddelere savaş açtılar ve yürürlüğünden kısa süre önce önemli değişiklikler yapılmasını sağladılar. Ekonomi yönetimi de buna destek verdi. Hesap verebilirlik ortadan kaldırıldı” dedi. Bu konuda örnekler de veren Tekinalp, bugün sayıları 1 milyonu aşan limited şirketlerin hâlâ Kamu Gözetimi Kurumu standartlarına göre denetim dışı olduğunu anlattı.

SLOGANLARLA OLMAZ
Modern ticaret için gereken standartların Türkiye’de tam uygulanmadığını, kaosun devam ettiğini kaydeden ve “Bütün bunları ticaretin şeffaflaşması için söylüyorum” diyen Tekinalp, şöyle devam etti:

“O günden bu güne hep aynı gerekçeyi duyuyoruz: ‘Bunun zamanı gelmedi.’ Ama bu nedenle, örneğin KOBİ’ler genel olarak dış kaynak bulamıyor. Bu durum Türkiye’nin dış kaynak kullanımına da yansıyor. Alınan kredilerde kimsenin ödemediği kadar yüksek komisyonlar, teminatlar isteniyor. Oysa teminat yerine bilançoyla kredi alınabilmesinin önünü açmak istedik. Bu düzenlemeler olsaydı özellikle KOBİ’ler 2 yılda finansal tablolarıyla kredi alır hale gelecekti. Bütün bunlar şeffaflıktan korktuğumuz anlamına gelir. Çünkü düzenli iş yapmıyoruz. Bilançolar, hazırlanış usulleri doğru değil. Bunun sonucunda Türkiye denetlenmeyen bir yer olarak algılanıyor. Bu algıyı güçlü devlet adamları, yöneticileri yıkabilmeli. Ama sloganlarla olmaz bu. Ancak iktidarın ve muhalefetin buna hazır olmadığını düşünüyorum.”

YAZILI KURAL ORTADAN KALKIYOR
Çok fazla değişikliğe uğrayan Kamu İhale Kanunu üzerinden yazılı kanunun, kuralın önemini hatırlatan ve bunun önemli bir hukuki problem olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Tekinalp, “Çünkü böyle yapıldığında kuralın ne olduğunu bilemez hale geliyorsunuz. Bu yazılı hukuku ortadan kaldırıyor, bir kaos ortamı oluşuyor. Kurallar kanun koyucular tarafından çok sık değiştirilmemeli. Yazılı kural etiğine uygun hareket edilmeli” dedi. Kural değiştirme yetkisinin çok çok fazla kurumda olmasının yanlışlığına da dikkat çeken Tekinalp, ‘torba kanun’ların da hukuku çökerttiğini belirtti.

ANLAŞMASIZ BREXİT DÜNYA İÇİN FAYDALI
Dünya ticaretindeki gelişmeleri yakından takip eden Ünal Tekinalp, İngiltere’nin AB’den ayrılmasıyla (Brexit) ilgili süreci farklı bir açıdan yorumladı. “Brexit anlaşmasız gerçekleşirse dünya ticaretine yararlı olur” diyen Tekinalp, bunu şöyle gerekçelendirdi:

“Böylece en eski ve tecrübeli tacir piyasaya dönecek. İngiltere AB üyesiyken ortak ticaret anlaşmaları nedeniyle yeterince ticaret yapamadı. Ama Brexit ile yeniden aktif ticarete dönecek ve ticaret pastasından pay almak isteyecek. Bu rekabet güçlendirecek.”

İngiltere’nin, anlaşmasız ayrılık sonrası Gümrük Birliği benzeri bir yapıyla AB’ye bağlanabileceğini belirten Tekinalp, bunun Türkiye açısından da faydalı olacağını, bu anlaşmanın tartışmaya açılacağını ifade etti.

İYİ BİR FİKİR KARTOPUDUR
Yeni Türk Ticaret Kanunu’yla yeni bir fatura düzeni de getirmek istediklerini, ancak bunun da zamanında engellediğini hatırlatan Ünal Tekinalp, “Oysa bugün elektronik fatura (e-fatura) yaygın olarak kullanılır hale geldi. Çünkü iyi bir fikir her zaman büyür. Bu kartopu gibidir. Onun karşısında kimse duramaz” dedi. Sehat Aligil / Cumhuriyet