Olası bir resesyonda en çok beyaz yakalılar risk altında

FINANSGUNDEM.COM – DIŞ HABERLER SERVİSİ

Bir süredir işten çıkarmalarda adı geçen dev şirketler, yüksek enflasyonun kalıcı olma işaretleri vermesi ve resesyon korkularının yeniden konuşulmaya başlamasıyla yeni bir işten çıkarma dalgasına ön ayak olabilirler. Bu da bir sonraki resesyonda, en çok risk altında olanların beyaz yakalılar olacağını gösteriyor.

Gerçekten de teknoloji, finans ve emlak gibi sektörler, olası bir krizde en büyük işten çıkarmaları tecrübe etmeye hazırlanıyor. Pandemi sürecinin başlarındaki toplu işten çıkarmalardan bu yana, ABD’de işletmeler, hızlı bir şekilde istihdam yaratıyor. Oysa işler yavaş yavaş tersine dönmeye başlıyor. Şimdi şirketler en azından işe alımları yavaşlatıyor, iş listelerini geri çekiyor ve Fed enflasyonla mücadele etmek için agresif faiz artırımlarına giderken işe alım planlarını küçültüyor.

Ekonomide görünüm karanlık

Bloomberg'den Katia Dmitrieva ve Reade Pickert’ın haberine göre, bu durum, ekonomideki görünümü oldukça karartıyor. Özellikle personel sayısının Kovid öncesi seviyelerin çok üzerinde olduğu ticari hizmetler, teknoloji, bankacılık ve emlak gibi beyaz yakalıların ağırlıkta olduğu sektörler için durum karanlıktan da öte olabilir. İşten çıkarmalar Netflix, emlak komisyoncusu Re/Max Holdings ve sosyal medya platformu Snap ile çoktan başladı bile.

Finansgundem.com’un derlediği bilgilere göre, Milken Enstitüsü Baş Ekonomisti William Lee, özellikle beyaz yakalıların çalıştığı sektörlere işaret ederek, “Muhtemelen en savunmasız sektörler, en hızlı işe alınan sektörler olur” diyor. “Şirketler talebin çok güçlü olduğunu düşündükleri için ellerinden geldiğince çok yeteneği bünyesine kattı” diyen Lee, yine de şirketlerin, yaşanan dalgalanmanın ne kadar süreceğini yanlış hesapladıklarının altını çiziyor.

Bu resesyon, beyaz yakalı çalışanların geçmişte olduğundan daha fazla işsizlik tehlikesiyle karşı karşıya kaldığı 1990'ların başındaki durgunluğu daha çok anımsatıyor.

Beyaz yakalılar geçmişe kıyasla büyük risk altında

Bu sonuç, genellikle işten çıkarmaların yükünü çekenlerin özellikle perakende, restoran ve otel gibi hizmet sektörlerindeki düşük ücretli çalışanlar olduğu pandemi çöküşü sırasında meydana gelen krizden farklı olacağını gösteriyor. Bu resesyonun, beyaz yakalı çalışanların geçmişte olduğundan daha fazla işsizlik tehlikesiyle karşı karşıya kaldığı 1990'ların başındaki durgunluğu daha çok anımsattığı gözüküyor.

Tabii ki, ABD bir gerilemeden ve bir resesyondan tamamen kurtulabilir. Hükümetin faaliyet alanlarına göre yaptığı ölçümlerden biri, ABD ekonomisinin 2022 yılının ilk yarısında küçüldüğünü gösterirken bir diğer gösterge ise büyümeye devam ettiğine işaret edebiliyor. İşverenler Ağustos ayında bünyelerine 315 bin yeni istihdam ekliyor ve iş gücü piyasası, gücü tükenmekte olan bir ekonomiden beklenmeyecek şekilde rekor seviyelere yakın şekilde olumlu seyrediyor.

İşverenlerin üçte ikisi resesyon öngörüyor

Ancak Principal Financial Group tarafından yapılan bir ankete göre, işverenlerin yaklaşık üçte ikisi bir durgunluğun geldiğini görüyor. Tipik olarak başka bir iş bulabileceklerine dair güvenin bir işareti olan iş bırakma oranı, bir yılı aşkın bir zaman diliminin en düşük seviyesine gerilemiş durumda. Indeed iş ilanları web sitesine göre, özellikle beyaz yakalı çalışanlar için daha uygun olan uzaktan çalışma fırsatı barındıran iş ilanlarındaki artış ivmesi de son altı ayda belirgin şekilde yavaşladı.

ABD merkezli iş gücü ve insan kaynakları yönetimi şirketi olan UKG Başkan Yardımcısı Dave Gilbertson, daha geniş anlamda bakıldığında şirketlerin, muhasebe ve müşteri desteği gibi alanlardaki iş ilanlarını kaldırarak ve daha az kişiyi işe almayı veya daha uzun bir süre için yer kiralamayı hedefleyerek, gelecek yıl için öngörülen personel maliyetlerini düşürdüğünü söylüyor. Gilbertson, “Tüm sektörler resesyon olasılığını oldukça ciddiye alıyor. Bu da yapacakları işe alımlarda risk iştahlarının düşük olmasına neden oluyor” diyor.

Birçok beyaz yakalı işveren ise, Kovid-19'dan kaynaklanan personel boşluklarını doldurmanın ötesine geçti. Bu nedenle ABD iş gücü piyasası, salgın öncesi boyutuna geri dönmüş olsa da, şimdi çok farklı bir bileşime sahip. Örneğin, eğlence ve konaklama sektörleri 2020 yılı Şubat ayına göre yaklaşık 1,2 milyon daha az kişi istihdam ediyor. Ancak profesyonel ve ticari hizmetlerdeki işlerde çalışanların sayısı ise 1 milyonun üzerinde artmış durumda.

Sözleşmeli çalışanların sayısı artıyor

Express Employment Professionals’ta yetenekleri bulma ve elde tutma direktörü Stephanie Miller, “İkincil alanların bazılarında işverenler geçici personel alımını tercih ediyor ve bu pozisyonlar genellikle olası bir gerilemede ilk kovulanlar oluyor. Miller, 30 ila 90 günlük sözleşmelerle işe alınan çalışanların sayısında bir artış yaşandığını ancak kalıcı işler için durumun yatay seyrettiğini söylüyor.

Miller, şirketlerin, işlerini iyi yapmayan insanları serbest bırakmaları, böylece tasarrufa giderek olası bir resesyona hazırlanmaları için en doğru zaman olduğunun altını çiziyor.

ADP Araştırma Enstitüsü tarafından Stanford Dijital Ekonomi Laboratuvarı ile iş birliği içinde üretilen verilere göre, profesyonel ve ticari hizmetlerde bordrolar, 2020 yılından bu yana ilk aylık düşüş olan Temmuz'dan Ağustos'a yaklaşık 14 bin kişi azalmış durumda. Rakamlara göre düşüşler, finansal hizmetler ve bilişim sektörlerinde kendini hissettiriyor.