Moody's'in not indirimi yabancıları etkilemedi!

Moody's'in Türkiye'yi yatırım yapılabilir ülke kategorisinden düşürmesi, bu kararın açıklandığı haftada yabancı yatırımcılar üstünde hiçbir olumsuz etki doğurmadı. Yabancı yatırımcılar, Türkiye'deki hisse senedi ve devlet iç borçlanma senedi varlıklarını azaltmak bir yana, toplamda 619 milyon dolar daha artırdılar.

Merkez Bankası verilerine göre, yabancı yatırımcılar, eylülün son haftası içinde 128 milyon dolarlık hisse senedi ve 491 milyon dolarlık devlet iç borçlanma senedi aldılar. Böylece son haftada ilk üç haftadaki çıkıştan fazla giriş oldu ve eylül ayı toplamı pozitife döndü. Yabancılar, eylül ayı toplamında 331 milyon doları hisse senedi ve 180 milyon doları devlet iç borçlanma senedi olmak üzere 511 milyon dolarlık alım gerçekleştirdiler.

Kur ilk işareti vermişti

Dolar, TL karşısında Türkiye'nin kredi notunun düşürüldüğüne ilişkin açıklamanın yapıldığı 24 Eylül'den hemen sonra 3 liranın üstüne tırmanmış, ancak bu uzun soluklu olmamıştı. Daha sonra yeniden 3 liranın altına inen dolar, eylülün son haftasını 2.98 düzeyinden kapattı.

Dolar, bir önceki hafta 2.97, daha önceki hafta da 2.96 düzeyinde bulunuyordu. Yani Moody's kararından ötürü dolarda öyle korkulacak, kaygı duyulacak bir tırmanış yaşanmadı.

Doların içinde bulunduğumuz hafta gösterdiği artışın ise Moody's kararıyla bir bağlantısı yok. Bu hafta içinde yaşanan hızlı artış, hemen hemen tümüyle dış gelişmelerle ilgili.

İki temel kırılma yaşadık

Yabancı yatırımcının bu yılki yatırım eğiliminde belirleyici olan iki temel kırılma yaşadık. Gerçi bunlardan 15 Temmuz'u, hiçbir şeyle kıyaslamak mümkün değil.

15 Temmuz'dan önce, yani temmuzun ilk yarısında 1.3 milyar dolarlık alım yapan yabancılar, 15 Temmuz'dan sonra bu kez ayın ikinci yarısında 907 milyon dolarlık satış gerçekleştirdiler.

Daha önce de değindiğimiz gibi, aslında, böylesine bir darbe girişiminden sonra satışın milyar doları bile bulmamış olması şaşırtıcı sayılmalı. Her ne kadar darbe girişimi, o gece bastırılmış olsa da yine de çok kaotik bir durum. Bunu yabancıların anlaması, sindirmesi doğrusu pek mümkün değil. İşte o yüzden darbe girişiminden sonraki dönemde gerçekleşen satış, az bile sayılır.

Elbette 15 Temmuz'dan sonraki toparlanma da önemli. Ağustosta milyar dolara yakın alım yapılmış olması, yani bir anlamda darbe girişimini izleyen iki haftada gerçekleştirilen satışın yerine konması önemli bir gelişme.

İkinci kırılma ise, ilkiyle kıyaslanmayacak ölçüde hafif olmakla birlikte, notun düşürülmesi durumu. Ama bu kez bu karar adeta ters etki yaptı ve yabancıların Türkiye'ye olan ilgilerinin değişmediği görüldü. Eylülün ilk üç haftasındaki 108 milyon dolarlık satıştan sonra, Moody's kararının açıklandığı hafta içinde girişte de vurguladığımız gibi 619 milyon dolarlık alım yapıldı.
Yabancı yatırımcılar, böylece yılın ilk dokuz ayında 655 milyon doları hisse senedi, 4.2 milyar doları da devlet iç borçlanma senedi olmak üzere 4.9 milyar dolarlık alım gerçekleştirmiş oldular.

Stok 77.5 milyar dolar

Yabancı yatırımcıların eylül sonu itibariyle 77.5 milyar dolarlık hisse senedi ve devlet iç borçlanma senedi stoku bulunuyor.

Bu tutarın 41.1 milyar doları hisse senedi, 36.5 milyar doları ise devlet iç borçlanma senedinden oluşuyor.

Stok tutarındaki farktan yola çıkarak yabancıların alım ya da satım yaptığı sonucuna varılamayacağını belirtelim. Çünkü stok, menkul kıymet tutarı değişmediği halde fiyat ve kura bağlı olarak artabiliyor ya da azalabiliyor.