İsviçre bankaları karanlık geçmişlerinden kurtulamıyor

FINANSGUNDEM.COM - DIŞ HABERLER SERVİSİ

İsviçre’nin oligarklar, yolsuzluk yapan hükümet yetkilileri ve uyuşturucu kaçakçıları için bir bankacılık merkezi olarak kazandığı kötü şöhret uzun süredir temizlenmeye çalışılıyor. Ancak bu çabalar 30 bin Credit Suisse müşterisinin hesap detaylarını ortaya çıkaran bir sızıntıyla darbe aldı. Kimileri onlarca yıllık olan belgeler, birçok medya kurumu tarafından aktarıldı ve İsviçre’nin en büyük ikinci bankası için bir utanç kaynağı oldu. Credit Suisse geçtiğimiz iki yılı ard arda gelen skandalların sarsıntısıyla geçirdi. Ancak basına sızan belgeler İsviçre’nin finans sektörüne de yayılabilir.

Ülkedeki bankaların hisseleri pazartesi günü diğer Avrupa bankalarına kıyasla büyük düşüşler gösterdi. Avrupa borsalarının geneli ise Rusya-Ukrayna sınırında giderek artan tansiyon nedeniyle darbe aldı. Sızan belgelere yanıt olarak, Avrupa Parlamentosu’ndaki en büyük siyasi grup olan Avrupa Halk Partisi, Avrupa Komisyonu’na İsviçre’yi “yüksek riskli kara para aklama” ülkeleri listesine ekleme çağrısında bulundu.

Ancak İsviçre bankaları geçtiğimiz 10 yılı vergi kaçakçılığı ve kara para aklama konusunda küresel standartlara ulaşmak için çaba göstererek geçirdi. Aynı zamanda küresel düzenleyicilerin baskısı sonucunda bu çabalar kapsamında kar getiren ancak şüpheli müşterilerin hesaplarını da kapattı. 2007 yılında UBS’in ABD’de vergi kaçırdığına yönelik belgeleri sızdıran ispiyoncu Bradley Birkenfeld Financial Times’a yaptığı açıklamada, “İsviçreliler ağızlarını kapalı tutuyor, bu toplumsal yapılarında ve zihniyetlerinde var ancak bakaların gizlilik ilkesi darbe aldı” dedi. Ülkenin bankacılık gizliliğine yönelik katı kuralları gevşerken Credit Suisse, UBS ve Julius Baer gibi İsviçre’nin en büyük kredi kurumları, müşterilerine sundukları en büyük hizmetin ne olduğunu yeniden düşünmek zorunda kaldı.

İsviçre’nin bankacılık gizliliğine yönelik takıntısı, Katolik Fransa krallarının Fransa’nın Protestan bankacılık sisteminden kaçmak isteyerek Cenevre bankalarını kullandığı 18. yüzyıla dayanıyor. O dönemden bu yana gizlilik 1934 yılında yürürlüğe giren Bankacılık Kanunu’yla da resmileşti. Bu yasa ise ülkenin vergi kaçakçılığı konularında giderek artan rolünü sınırlandırmak için tasarlandığı kadar, Almanya’da bulunan Yahudi’lerin varlıklarını Nazilerden korumak için de yürürlüğe kondu. Bu bankacılık ilkeleri, despotların ve vergi kaçakçılarının 20. yüzyıl boyunca İsviçre bankalarına yönelmesine neden oldu.

Bu nedenle de tüm dünyadaki vergi otoritelerinin öfkesini üzerine çekti. Ancak sızdırdığı belgeler nedeniyle UBS’i 780 milyon dolarlık ceza ödemeye mecbur bırakan Birkenfeld, İsviçre bankalarının geçtiğimiz on yılda uluslararası standartlara uyum sağlamak için devasa adımlar attığını söyledi. Birkenfeld aynı zamanda bir müşterinin vergi kaçırmasına yardım ettiği gerekçesiyle hapis cezası da aldı. Ancak ispiyonculuk nedeniyle 104 milyon dolar ödül verildi. 2017 yılında İsviçre uluslararası otomatik bilgi paylaşımı standardına dahil oldu.

Bu şekilde İsviçre’nin finansal kurumları vergi mükellefi oldukları ülkelere müşterileriyle ilgili bilgi verecekti. Aynı standart kapsamında 100’ün üzerinde ülke yer alıyor, bu nedenle de İsviçre’nin vergi kaçakçıları için çekiciliği ortadan kalktı.

Daha önce Credit Suisse ve UBS’te görev yapan bir yönetici, “Fransa ya da Almanya’da bir doktorsanız ve hafta sonları ek iş yapıyorsanız, İsviçre bankaları gelirlerinizi vergiden korumak için en uygun yerdi” dedi. Devamında, “ancak o günler geride kaldı. Şimdi İsviçre’de banka hesabı sahibi olmak vergi avantajı sağlamıyor” ifadesini kullandı. Buna rağmen rekabet artarken, Morgan Stanley, JPMorgan ve Bank of America gibi uluslararası rakipler de gözünü dünyanın ultra zenginlerinin varlıklarına dikiyor. Bunun karşısında İsviçre bankaları, geçmiş dönemlerde karşı karşıya kaldıkları skandallarla mücadele etmeye devam ediyor.

finansgundem.com'un derlediği bilgilere göre pazar günü sızan ve Suisse Secrets (Suisse Sırları) olarak bilinen belgeler, Credit Suisse’in insan kaçakçılığı ve cinayet ile rüşvet ve yolsuzluk davalarından hüküm giymiş müşterilerin hesaplarını yönetmeye devam ettiğini ortaya çıkardı.

Belgelerde ismi geçen Credit Suisse müşterileri arasında, Hong Kong borsasının eski başkanı Ronald Li Fook da yer aldı. Fook rüşvet nedeniyle hapis cezası almasından on yıl sonra bankada hesap açtı.

Süddeutsche Zeitung, the Guardian ve the New York Times gibi medya kurumları Mısır’ın Eski Başbakanı Hüsnü Mübarek’in oğulları Alaa ve Gamal’ın da 20 yıldan uzun süredir Credit Suisse’de hesapları bulunduğunu açıkladı. İkili Arap Baharı’nın ardından yolsuzluk ve zimmete para geçirme suçlarıyla hapis cezası aldı. Sızan belgeler Kazakistan Eski Başkanı Nursultan Nazarbayev’in hesap detaylarını da ortaya çıkardı.

Credit Suisse’ten yapılan açıklamada sızan belgelerde yer alan hesapların %90’ının kapanmış ya da kapanma sürecinde olduğu söylendi. Açıklamada, “kalan aktif hesaplara yönelik mevcut çerçevemizle paralellik taşıyan kontrol adımları ve denetimler gerçekleştirilecek” ifadesi kullanıldı. Belgelerin sızması aynı zamanda Credit Suisse’in Bulgaristan mafyasıyla ilişkileri nedeniyle açılan bir davanın devam ettiği dönemde gerçekleşti.

Bu ay gerçekleşen duruşmada Credit Suisse’in birçok yöneticisi ve hukuk departmanının müşterilerin uyuşturucu kaçakçılığı yapan bir grup olduğunun bilincinde olduğu ancak yine de hesaplarını dondurmadan önce milyonlarca euroluk işlem yapmalarına onay verildiği ortaya çıktı. Diğer kredi kurumları da halen geçmiş skandalların gölgesinde yaşıyor. UBS 2019 yılında zengin müşterilerin vergi kaçırmasına yardım ettiği gerekçesiyle suçlu bulunduğu bir davaya itiraz sürecinde.

Julius Baer ise Fifa’nın da içerisinde bulunduğu bir dava ve Petróleos de Venezuela isimli doğalgaz grubunun adının da geçtiği bir başka davayla mücadele ediyor. Bunun sonucunda İsviçre’nin finansal düzenleyicisi Finansal Piyasa Denetim Otoritesi iki yıl önce bankanın büyük meblağlı işlemler yapmasını yasakladı. İsviçre Bankacılık Birliği üyelerinin uyum konusunda büyük adımlar attığını ve yeni skandalların önüne geçilmesi için çaba gösterildiğini söyledi. Analistler İsviçre bankasının, vergi kaçakçılarına hizmet veremediği için gelir kaybı yaşadığını söyledi.

Ukrayna Başkanı Zelenskiy Batı'ya seslendi

Çin Jack Ma'nın peşine düştü! İnceleme yapılıyor...

UBS: Altındaki yükseliş kısa vadeli