İşsizlik verisinde iş bulma ümidi olmayanlarda artış

BETAM, işsizlik artmaya devam ederken istihdam ve işgücü kayıplarında yavaşlama yaşandığını bildirdi.

BETAM'ın İşgücü Piyasası Görünümü Raporunda şöyle denildi:

"Mevsim etkilerinden arındırılmış işgücü verilerine göre tarım dışı işsizlik oranı Mayıs 2020 döneminde Nisan 2020 dönemine kıyasla 0,3 yüzde puan artarak yüzde 16,4 olarak gerçekleşmiştir. Bu dönemde tarım dışı istihdam 139 bin kişi azalırken, tarım dışı işgücü 77 bin kişi azalmıştır. Sektörel verilere göre sanayi ve hizmetler sektöründe istihdam kayıpları devam ederken tarım ve inşaat sektöründe istihdam artışları yaşanmıştır. Tarım ve inşaat sektöründe sırasıyla 96 ve 107 binlik istihdam artışı kaydedilirken, sanayi sektöründe 72 binlik, hizmetlerde ise 174 binlik istihdam azalışı kaydedilmiştir.

Hizmet sektöründe son üç ayda yaşanan kayıp toplamda 1 milyon 515 bine ulaşmıştır. Mevsim etkilerinden arındırılmış verilere göre kadın istihdamında 15 binlik azalışa karşılık, işgücünde 12 binlik artış kaydedilmiştir. Kadın istihdamındaki azalışlar sonucunda kadın tarım dışı işsizlik oranı 0,4 yüzde puan artarak yüzde 18.2 seviyesine yükselmiştir. Erkek işgücü ve istihdamında sırasıyla 77 ve 131 binlik azalış kaydedilmiştir. Erkek istihdamındaki azalış işgücüne kıyasla daha fazla olduğundan erkek tarım dışı işsizlik oranı 0.4 yüzde puan artarak 15.5 seviyesine yükselmiştir.

Tarım dışı bütün işgücü göstergelerinde düşüş

Mevsim etkilerinden arındırılmış verilere göre Mayıs 2020 döneminde (Nisan-Mayıs-Haziran) Nisan 2020 dönemiyle (Mart-Nisan-Mayıs) kıyaslandığında tarım dışı işgücü 77 bin azalarak 24 milyon 883 bine gerilemiştir. Son üç aylık işgücü kaybı 1 milyon 913 bin olmuştur.Tarım dışı istihdam ise 139 bin azalarak 20 milyon 802 bin kişi olarak kaydedilmiştir. Son üç aylık istihdam kaybı 2 milyon 055 bin'e ulaşmıştır. İstihdamdaki ve işgücündeki bu gerilemenin sonucunda tarım dışı işsiz sayısı 62 bin kişi artarak 4 milyon 81 bin olarak kaydedilmiş, tarım dışı işsizlik oranı da yüzde 16,4 seviyesine yükselmiştir.

Son dönemlerde hem işgücünde hem de istihdam oranında meydana gelen güçlü azalışlar Mayıs döneminde ivme kaybetmeye başlamıştır. Bu gelişmeler sonucunda işgücüne katılım oranı Mayıs döneminde Nisan dönemine kıyasla sabit kalarak yüzde 47.6, istihdam oranı ise Nisan dönemine kıyasla 0.1 yüzde puan azalarak yüzde 40.9 olarak kaydedilmiştir. Son bir yılda işgücüne katılım oranındaki kayıp 5,3 yüzde puan olarak gerçekleşirken son bir yılda istihdam oranında gerçekleşen kayıp 4,6 yüzde puandır.

İş bulma ümidi olmayanlarda artış

İşgücü tanım icabı istihdamdakiler ile iş arayanların (işsizler) toplamından ibarettir. İşgücündeki istisnai gelişme, işini kaybedenlerin ve ilk kez işgücü piyasasına girecek olanların bir bölümünün "iş bulamayacağını" düşünerek iş aramaktan vazgeçtiğini göstermektedir. Bu davranış önemli ölçüde TÜİK tarafından "iş bulma ümidi olmayanlar" olarak sınıflandıranların sayısındaki artışa yansımaktadır. ''İş bulma ümidi olmayanlar'' sayısı Ocak 2019'dan beri sürekli artmakta olduğunu ve Şubat, Mart ve Nisan 2020 döneminde artışın hızlandığı gözlemlemiştik. Mayıs döneminde ise artışı hızında bir nebze yavaşlama görülse de artış devam etmektedir. Ocak 2019'da bu sayı 500 bin civarındayken bir yıl içinde neredeyse üç katına çıkarak 1 milyon 359 bine ulaşmıştır.

İşsizlik tahminine ilişkin uyarı

Korona salgınının istihdam üzerindeki olmusuz etkilerini sınırlamak için Kısa Çalışma Ödeneği ve işten çıkarma yerine Ücretsiz izine çıkarma gibi önemler ekonomik faaliyet düzeyi ile istildam arasındaki ilişkiyi büyük ölçüde geçersiz kılmış durumdadır. Keza istihdam kayıpları ile işsiz sayısı arasındaki nispeten yüksek korelasyon da dumura uğramıştır. Bu gelişmeler Betam işsizlik tahmin modelinin standart hata aralığını önemli ölçüde artırdığını düşünüyoruz. Bu nedenle bir önceki İşgücü Görünüm notunda olduğu gibi Mayıs dönemi notunda da tahmini yayınlamamayı tercih ediyoruz. Bununla birlikte modelin MEA tarım dışı işsizlik oranının Haziran döneminde yüzde 16,1 seviyesine gerileyeceğini tahmin ettiği bilgisini paylaşmak istiyoruz.

İnşaat ve tarım istihdamında artışlar

Mevsimsellikten arındırılmış sektörel istihdam verilerine göre Mayıs 2020 döneminde Nisan 2020 dönemine kıyasla tarım ve inşaat sektöründe istihdam artışları kaydedilirken sanayi ve hizmetlerde ise istihdam kayıpları devam etmektedir. Mayıs 2020'de sanayi istihdamındaki düşüş azalarak 72 binlik istihdam kaybı kaydedilmiştir. İnşaat sektöründeki azalışlar yerini 107 binlik istihdam artışına bırakmıştır. Tarım sektöründe Mayıs 2020 döneminde 96 binlik artış gerçekleşmiştir. Hizmetlerde Nisan 2020'da yaşanan 647 binlik istihdam kaybına ek olarak bu dönemde 174 binlik istihdam kaybı gerçekleşmiştir. Bu sektörde görülen toplam istihdam kaybı son üç ayda 1 milyon 515 bin olmuştur. Beklendiği gibi Hizmet sektörü Korona salgını nedeniyle alınan önlemlerden en fazla etkilenen sektör olmuştur.

Son bir yılda tarım dışı işgücünde ve istihdamında sert düşüş

Mayıs 2020 döneminde bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla mevsim etkilerinden arındırılmamış yıllık istihdam kaybı 2 milyon 103 bindir (yüzde 9,1). Buna karşılık Mayıs 2020 döneminde geçen yılın aynı dönemine kıyasla tarım dışı işsiz sayısında artış yerine azalışlar görülmektedir. Son bir yılda işgücünde yaklaşık 2 milyon 416 bin kayıp yaşanırken işsiz sayısı yaklaşık 313 bin azalmıştır."

Mayıs ayı işsizlik rakamları açıklandı

Ekonomistler işsizlikte kötümser mi?

3 ünlü ekonomistten işsizlik yorumu