İşsizlik maaşına başvurular yüzde 15 arttı

Türkiye'nin en büyük meselelerinden biri olan işsizliğe çare bulunamıyor. İşsizlik oranı yüzde 10,5'e yükselirken, işsizlik maaşına başvuranların sayısı da 2015'te 1 milyon 85 bin 175 kişiye ulaştı. Aralık ayında ise başvurular önceki yılın aynı dönemine göre 13 bin 978 kişi artarak 96 bin 288'den 110 bin 266'ya çıktı.
Ekonomide yaşanan pek çok istenmeyen gelişmeyle geride bırakılan 2015'te, potansiyelin çok altında gerçekleşen büyüme rakamları işsizliğe de hızla yansıdı. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), ekim ayında işsiz sayısının bir önceki yılın aynı dönemine göre 104 bin kişi artarak 3 milyon 147 bin kişiye çıktığını, işsizlik oranının ise yüzde 10,5'e ulaştığını açıkladı. İşgücü istatistiklerinin ardından gözler İŞKUR'unişsizlik maaşı başvurularına çevrildi. İşsizlikle ilgili en önemli öncü göstergelerden sayılan işsizlik maaşı başvurularında aralık ayında ve 2015 yılı genelinde ciddi artış yaşandı. Türkiye İş Kurumu (İŞKUR) verilerine göre 2015 Aralık ayı içerisinde 110 bin 266 kişi işsizlik sigortası hizmetlerinden faydalanmak üzere İŞKUR'a başvurdu. Başvurular bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 14,5 artışa işaret etti. 2015'in Ağustos ayında 78 bin 282 olan işsizlik maaşı başvuruları, eylülde 73 bin 414'e, ekimde 84 bin 656'ya kasımda ise 104 bin 79'a çıktı. Artışın aralık ayında da devam etmesiyle birlikte 2015'te yapılan işsizlik ödeneği başvurularının toplamı 1 milyon 85 bin 175 kişiye ulaştı. 2014'te yapılan işsizlik maaşı başvurularının toplamı 899 bin 795 idi. Diğer bir ifadeyle 2015 ve 2014 yılları kıyaslandığında işsizlik maaşı başvurularında bir yılda yüzde 20'nin üzerinde artış yaşandı.

487 BİN 161 KİŞİ İŞSİZLİK MAAŞI ALDI

2015 Aralık ayı içerisinde 45 bin 574 kişi işsizlik sigortası hizmetlerinden yararlandı. İşsizlik ödeneği alan kişi sayısı bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 7,1 artarken, bir önceki ayla kıyaslandığında yüzde 1,7 oranında artış gösterdi. Rakamlar yıllık bazda incelendiğinde ise 2014'te 439 bin 10 olan işsizlik maaşı hak eden kişi sayısı 2015'te 487 bin 161'e ulaştı.

İşsizlik ödeneği alan kişi sayısına bakıldığında ise ortaya çıkan artış şaşırttı. 2015 Aralık ayında 326 bin 592 kişiye işsizlik yardımı yapıldı. Ödeme yapılan kişi sayısı geçen yılın aynı ayına göre yüzde 13 artarken, geçen ayla kıyaslandığında yüzde 5,5 oranında artış gösterdi. 2015 Aralık ayında 326 bin 592 kişiye 200 milyon 887 bin TL ödeme yapıldı. Gerçekleşen ödemeler geçen yılın aynı ayına göre yüzde 24,8 artarken, geçen ayla kıyaslandığında yüzde 8,2 oranında artış gözlendi. 2015 toplamında ödenen işsizlik maaşlarının toplam tutarı ise bir önceki yıla kıyasla yüzde 32,2 artarak 2 milyar 192 milyon 786 bin TL'ye ulaştı. Bu rakam 2014'te 1 milyar 657 milyon 723 bin TL seviyesindeydi.



İşsizlik maaşı alabilmenin şartları 

Bu artış, TÜİK tarafından açıklanan işsizlik rakamlarının yüksek geleceğinin işareti olarak da yorumlandı. İşsizlik maaşı alabilmenin şartları ise oldukça ağır. Bunun için sigortalı işsizlerin, hizmet akdinin sona erdiği tarihi izleyen günden itibaren 30 gün içerisinde İŞKUR birimlerine veya elektronik ortamda http://www.iskur.gov.tr adresine başvurması durumunda en az 600 gün çalışan sigortalılar 180 gün, 900 gün çalışan sigortalılar 240 gün, 1080 gün çalışan sigortalılar 300 gün süre ile İşsizlik Sigortası hizmetlerinden yararlanabiliyor. 30 günlük süre yasal başvuru süresi olup, bu süreden sonra başvurulması halinde, geç kalınan süre toplam hak sahipliği süresinden düşülüyor. İşsizlik Fonu'ndan işsizlik maaşı alınabilmesinin şartları bir hayli ağır olduğu için işsizlerin çok az bir bölümü başvurabiliyor. Fondan maaş almak için, işçinin kendi isteğiyle ayrılmamış, işveren tarafından işten atılması gerekiyor. İşten çıkarılmadan önceki son 120 gün içinde primin kesintisiz ödenmiş olması, son üç yıl içinde en az 600 gün süre ile işsizlik sigortası primi ödemiş olması da diğer şartlar arasında. İşsizlik ödeneği süreside çalışanın sigortalı gün sayısına göre değişiyor. 600 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olan sigortalı işsizlere 180 gün. 900 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olan sigortalı işsizlere 240 gün ve 1080 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olan sigortalı işsizlere 300 gün süreli işsizlik maaşı ödeniyor.

Koray Tekin / Zaman