İsrail skandal projeyi onayladı... Filistin'den sert tepki

İsrail Savunma Bakanı Naftali Bennett, işgal altındaki Batı Şeria’nın El-Halil kentinde yeni bir Yahudi mahallesi kurulması projesinin başlatılması planını onayladı.

İsrail’in Kanal13 televizyonuna göre, İsrail Savunma Bakanı Bennett’in planını onayladığı mahalle, El-Halil kentinin merkezinde, 1994’teki El-Halil katliamı sonrası İsrail tarafından kapatılan El-Cümle (El-Hisbe) çarşısına kurulacak.

Haberde, projenin hayata geçirilmesi için Filistinlilere ait El-Hisbe’deki yaklaşık 50 binanın yıkılacağı ve Filistinli mülk sahiplerinin haklarının “korunarak” yerlerine yeni binaların inşa edileceğine dikkati çekilerek, bu mahallenin kurulmasıyla El-Halil’deki Harem-i İbrahim’in çevresindeki Yahudi yerleşim birimlerinin coğrafik bütünlüğünün sağlanacağı kaydedildi.

Harem-i İbrahim’in de içinde bulunduğu El-Halil kentinin Eski Şehir bölgesinde yaşayan Filistinliler, İsrail askerlerinin kısıtlamaları ve radikal Yahudi yerleşimcilerin saldırıları nedeniyle ağır şartlar altında yaşamaya çalışıyor.

Yaklaşık 100 kontrol noktası bulunan kentte, Harem-i İbrahim’in çevresindeki yerleşim biriminde 400'e yakın Yahudi yerleşimci oturuyor. İsrail askerleri Filistinlilere baskı ve yıldırma politikaları uygularken, yerleşimciler de sık sık bölge halkını taciz ediyor.

Trump'ın seçilmesinin ardından Yahudi yerleşim faaliyetleri hız kazandı

Tel Aviv yönetimi, Donald Trump'ın ABD Başkanı olarak göreve başladığı 2017'den bu yana işgal altındaki Batı Şeria ile Doğu Kudüs'teki yasa dışı Yahudi yerleşim birimlerinin genişletilmesine hız verdi.

İsrail'in 1967'de işgal ettiği Batı Şeria'da 252, işgal altındaki Doğu Kudüs'te de 13 yasa dışı Yahudi yerleşim birimi bulunuyor. Bu yerlerde 600 binden fazla Yahudi yerleşimci ikamet ediyor.

Uluslararası hukuka göre, işgal altındaki topraklarda bulunan tüm Yahudi yerleşim birimleri yasa dışı kabul ediliyor.

İsrail ile Filistin arasındaki barış görüşmeleri, İsrail'in "1967 sınırlarını, zorunlu göçe maruz bırakılan Filistinlilerin geri dönüş hakkını ve yasa Yahudi yerleşim birimleri inşasına son vermeyi kabul etmemesi" nedeniyle Nisan 2014'te durmuş ve bütün çabalara rağmen yeniden başlatılamamıştı.

Mescid-i Aksa’dan sonraki en kutsal dördüncü cami

İşgal altındaki Kudüs kentinde bulunan Mescid-i Aksa’nın çevresi olarak kabul edilen El-Halil kentindeki Harem-i İbrahim, Mekke’deki Mescid-i Haram ile Medine’deki Mescid-i Nebevi ve Mescid-i Aksa’dan sonraki en kutsal dördüncü cami sayılıyor.

Caminin altında yer alan Hazreti İbrahim ve eşi Hazreti Sare’nin kabirlerinin yanı sıra Hazreti İshak, Hazreti Yakup, Hazreti Yusuf ve hanımlarının mezarlarının bulunduğuna inanılan mağara, İsrail tarafından “Ata Babalar (Machpelah)” olarak isimlendiriliyor. Harem-i İbrahim Camisi, bu nedenle sık sık fanatik Yahudilerin baskınlarına uğruyor.

Hazreti İshak ve hanımının bulunduğu kabirler Müslümanlara ayrılan kısımda kalırken, diğerleri ise Yahudilere ayrılan ve sinagoga çevrilen bölümlerde bırakılmış durumda.

Tarihi 4 bin yıl öncesine uzanıyor

Tarihi yaklaşık 4 bin yıl önce Hazreti İbrahim’in dönemine uzanan Harem-i İbrahim’in üzerine, Roma İmparatorluğu’nun “Yahudiye’ye” atadığı Yahudi Kralı Hirodes tarafından milattan önce 20 yılında inşa edildiği belirtilen surlar hala varlığını koruyor.

Yapı itibarıyla Mescid-i Aksa’ya benzeyen Harem-i İbrahim, Roma ve Bizans dönemlerinde kilise olarak kullanılırken, 634 yılında İslam ordularının hükmüyle camiye çevrildi. Buna rağmen, Haçlı seferleriyle birlikte 90 yıl boyunca bir kez daha kilise olarak kullanılmaya başlanan Harem-i İbrahim en son Selahaddin-i Eyyubi döneminde yeniden camiye dönüştürüldü.

Harem-i İbrahim, Yahudi inancına göre Mescid-i Aksa’da olduğuna inanılan “Süleyman Mabedi”nden sonra yeryüzündeki en kutsal mabet olarak kabul ediliyor.

FİLİSTİN'DEN TEPKİ

Filistin Başkanlığı ve Hamas Hareketi, işgal altındaki Batı Şeria'nın El-Halil kentinde yeni Yahudi mahallesi kurulması projesinin onaylanmasına tepki gösterdi.

Filistin Başkanlığından yapılan yazılı açıklamada, İsrail'in attığı söz konusu adımın uluslararası kanun ve kararların açık ihlali olduğu belirtildi.

Açıklamada, "Bu proje, ABD Başkanı Donald Trump yönetiminin Yahudi yerleşim birimlerini meşrulaştırma çalışmalarının ilk somut sonucu ve Batı Şeria'nın ilhak edilmesine zemin hazırlayan bir adımdır." ifadesi kullanıldı.

Filistin halkına yönelik bu ihlallerden İsrail hükümetinin sorumlu olduğu kaydedilen açıklamada, uluslararası topluma İsrail'in bu uygulamalarına karşı durma çağrısı yapıldı.

Hamas sözcüsü Abdullatif el-Kanu ise açıklamasında, İsrail Savunma Bakanı Naftali Bennett'in söz konusu projeyi onaylamasının, İsrail'in Filistin topraklarındaki saldırgan işgal politikasının kökleştirilmesi anlamına geldiğini kaydetti.

Kanu, söz konusu adımın, ABD'nin, Filistin topraklarındaki Yahudi yerleşim birimlerini yasa dışı kabul etmemesini gösterdiğini ve İsrail'e verdiği desteğin bir sonucu olduğunu dile getirdi.

İsrail'in Kanal 13 televizyonu dün verdiği haberde, Bennett'in, işgal altındaki Batı Şeria’nın El-Halil kentinde yeni bir Yahudi mahallesi kurulması projesinin başlatılması planını onayladığını duyurmuştu.

ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, 18 Kasım'da yaptığı açıklamada, "İşgal altındaki Batı Şeria'da yer alan Yahudi yerleşim birimlerini artık yasa dışı olarak görmediklerini" söylemişti.